مأموریت در اعماق دریا همواره برای انسان پرخطر بوده است، اما پژوهشگران میتوانند برای این کار زهپادها را که روزبهروز هوشمندتر می شوند یا زیردریایی هدایتپذیر از دور را به عمق آب بفرستند.
مارین نیوز - از زمانی که انسانها آسمان را به تصرف خود درآوردهاند مدتها میگذرد اما نفوذ به اعماق اقیانوسها همواره چالشبرانگیز بوده است. زهپاد یا زیردریایی هدایتپذیر از دور، تکنولوژی نوینی است که میتواند قلمرو سیطره انسان را به اعماق آبهای کره زمین گسترش دهد. برای انسان فرورفتن تا عمق زیاد بسیار دشوار است و اگر بخواهیم به عمق بیشتر از ۷۰۰ متر برویم، تقریباً ناممکن است. بنابراین نیاز به یک ربات داریم تا برای عملیات در اعماق دریا از آن استفاده کنیم.
مأموریت در اعماق دریا همواره برای انسان پرخطر بوده است، اما پژوهشگران میتوانند برای این کار یک زهپاد یا زیردریایی هدایتپذیر از دور را به عمق آب بفرستند. زهپادها روزبهروز هوشمندتر شدهاند.
کشتی تحقیقاتی یانوس برای فرورفتن تا عمق اقیانوسها آزمایش میشود
زهپادها روزبهروز هوشمندتر شده و به مقیاس تولید صنعتی نزدیکتر میشوند. این روباتها درجاهایی مانند بندر مارسی فرانسه آزمایش میشوند.کشتی تحقیقاتی یانوس که حامل یک ربات مقاوم در برابر فشار متصل به کشتی است، بهزودی ساحل را ترک میکند. مأموریت این کشتی مشاهده و تغییر اجسام در کف دریاست.
مهندس روباتیک و خودکارسازی این کشتی میگوید: "برای انسان فرورفتن تا عمق زیاد بسیار دشوار است و اگر بخواهیم به عمق بیشتر از ۷۰۰ متر برویم، تقریباً ناممکن است. بنابراین نیاز به یک ربات داریم تا برای عملیات در اعماق دریا از آن استفاده کنیم.
پیتر ویس در ادامه افزود: "این سامانه زهپاد مجهز به دو دوربین است که مانند چشم انسان دید سهبعدی دارند. آنها مسلح به بازوهای پیشرفته هستند که هرکدام دستی با سه انگشت دارند و بهاینترتیب از رباتهای معمولی دوانگشتی کارآمدتر هستند."
ژرمی گانسه مدیر هماهنگی فنی پروژه زهپاد اروپا میگوید: "پیشرفت درزمینهٔ جابجایی اشیا با ربات هنوز جای کار دارد. از سوی دیگر ما داریم روی کنترل ماهوارهای این سامانه رباتیک هم کار میکنیم تا بتوان از هر نقطهای از جهان با آن کارکرد. در حال حاضر همه زهپادها از روی کشتی هدایت میشوند. اگر سامانه کنترل به خشکی منتقل شود، عملیات کمخطرتر و کمهزینهتر خواهد بود زیرا از کشتیهای کوچکتری استفاده میشود. یکی از کشتیها در دریای مدیترانه با یک مرکز کنترل در بروکسل ارتباط ماهوارهای دارد. هزار کیلومتر آنسوتر، اپراتورها کار هدایت را با استفاده از یک سامانه شبیهساز انجام میدهند و دستورات خود را به زهپاد میفرستند. ازآنجاکه اندکی تأخیر در ارسال پیام وجود دارد، زهپاد باید به حد کافی مستقل باشد تا بتواند در نبود هدایت در زمان واقعی، عملیات را بهخوبی ادامه دهد. در ضمن باید آنقدر هوشمند باشد که عین حرکات مجازی اپراتورها در مرکز کنترل را در دریا انجام دهد."
پژوهشگر دیگری به نام خاویر مارتینز گونزالس میگوید: "کار مرکز کنترل با کار ربات از هم جداست. در مرکز، کار در زمان واقعی بهصورت مداوم انجام میشود. یک کابین فرماندهی هوشمند ناظر حرکات اپراتورهاست و دستورات آنها را به ربات میفرستد. او این کار را بهصورت خودکار و بدون نیاز به کنترل مداوم ما انجام میدهد. برای آنکه بازوهای رباتیک مؤثرتر باشند، مهندسان این پروژه پژوهشی اروپایی سامانه پوششی خاصی را به کار میبرند. بهطوریکه اپراتور در فضای مجازی، وزن و مقاومت واقعی اشیا را حس میکند."
پیر لوتیر، کارشناس دانش رباتیک در مورد طریقه انتقال پیام چنین توضیح میدهد: "ما از یک شمایل سهبعدی انسان در فضای مجازی استفاده میکنیم که باید کاری را انجام دهد. حرکات او را مجزا میکنیم تا ربات از فاصله دور بتواند همان حرکات را بازسازی کند. بنابراین باوجود تأخیر زیاد هم میتوانیم دستور را بفرستیم. خودروهای هدایتشونده مستقل در کف دریا یا روی خشکی و در هرجایی که مهارت رباتیک لازم باشد، با این فناوری میتوانند بهصورت دقیق و مطمئن حرکت کنند.
شایانذکر است، در حال حاضر این رباتها بخش بسیار مهم و قابلاعتمادی از صنایع ساحلی و فراساحلی هستند و طیف متنوعی از وظایف محوله را، از بازرسی محیطهای خطرناک درون راکتور هستهای گرفته تا تعمیر تأسیسات پیچیده زیردریایی صنایع نفت و گاز، به انجام میرسانند.
عمدهترین مأموریتهای زهپادها
مشاهدات زیردریایی، بازرسی سازهها و سکوی دریایی و ساحلی، بازرسی از خطوط لوله، نقشهبرداری و کمک در انجام عملیات حفاری همچنین پاکسازی قطعات مخروبه همچنین کشف و نجات اجساد و اجسام زیردریا از عمدهترین مأموریتهای زهپادها به شمار میروند.
مشاهدات زیردریایی یکی از مأموریتهای زهپادها به شمار میرود که برای کمک و حصول اطمینان از ایمنی و سلامت غواص، مطالعات متنوع و جمعآوری اطلاعات مربوط به محیطزیست و شیلات، دریاشناسی و اقیانوس شناسی استفاده میشود.
در بخش بازرسی سازهها و سکوی دریایی و ساحلی، بازرسی عینی از عملکرد وسایل و ابزارآلات و یا بازبینی اثرات خوردگی، رسوب، محل وقوع ترکها، تخمین بیولوژیک رسوبات و غیره بازرسی از خطوط لوله ماموریتی دیگر است که با دنبالکردن خطوط لوله زیردریایی برای کنترل و بازبینی خطوط از نظر عدم وجود هرگونه نشتی و دیگر عیوب خطوط لوله و اطمینان از نصب صحیح آنها انجام میشود.
انجام نقشهبرداریهای عینی و آکوستیک روند دیگری است که قبل از نصب سازههای ساحلی، سکوهای فراساحلی، خطوط لوله، کابلها و هر گونه عملیات نصب سازههای دریایی، باید انجام شود.