اجلاس تهران، طلیعه عصر همکاری تولیدکنندگان گاز جهان

رئیس جمهوری افزود: خوشحال هستیم که دکتر عادلی به عنوان دبیرکل باز هم از ایران انتخاب شد. وی با بیان اینکه ایران در زمینه، تولید صادرات و LNG قدم برمی‌دارد، گفت: این اقدام به نفع سلامت، محیط زیست و همچنین همسایگان است و امیدواریم این راه را ادامه دهیم. روحانی اظهار کرد: در این چند ماه وزیران و کارشناسان تلاش فراوانی کردند که از آنها تقدیر می‌شود‌ و همچنینی از مقام‌های امنیتی نیز برای تأمین امنیت مناسب اجلاس تشکر می‌کنم.

بیانیه پایانی اجلاس

بیانیه اجلاس سران کشورها و دولت‌های عضو، در پایان سومین نشست آنها در تهران، عصر دیروز منتشر شد که متن کامل آن به این شرح است:

گاز طبیعی: سوخت مطلوب برای توسعه پایدار

ما، سران کشورها و دولت‌های عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌یی‌سی‌اف)، بنا به دعوت رئیس جمهوری اسلامی ایران حسن روحانی، در تاریخ 23 نوامبر (2 آذرماه) در تهران، جمهوری اسلامی ایران، گرد آمدیم تا براساس روح همبستگی و همکاری برای برگزاری سومین نشست سران دیدار کنیم و بر این اساس:

الف: با تأکید بر حق حاکمیت مطلق و دائمی اعضای جی‌یی‌سی‌اف بر منابع گاز طبیعی‌شان و تعهد آنان به اصول و اهداف اساسنامه مجمع.

ب: بایادآوری بیانیه‌های نخستین نشست سران مجمع در دوحه قطر در تاریخ 15 نوامبر 2011 و دومین نشست سران در مسکو، فدراسیون روسیه، در یکم ژوئیه 2013.

ج: با به رسمیت شناخته شدن توانایی‌های کشورهای عضو به عنوان صادرکنندگان قابل اعتماد گاز طبیعی، برای برنامه‌ریزی و مدیریت منابع گاز و کمک به تقویت امنیت عرضه گاز طبیعی.

د: و تأکید بر اهمیت ثبات بازار انرژی گاز و ثبات بازار مالی در تضمین سرمایه‌گذاری کافی در پروژه‌های کنونی و آینده گاز طبیعی.

ﻫ: و با تأکید بر اهمیت همکاری و هماهنگی میان کشورهای عضو از طریق تبادل اطلاعات در مورد صنعت گاز و سهیم شدن در بهترین عملکردها و نیز همکاری در ارتقای استفاده از گاز طبیعی در سرتاسر جهان.

و: با تأکید بر فواید گاز طبیعی به عنوان منبع انرژی پاک و فراوان و کمک بالقوه آن به توسعه پایدار جهانی.

ز: و تأکید بر اهمیت در نظر گرفتن قیمت معقول و منصفانه برای منابع گاز طبیعی در فضای رقابتی و عاری از تبعیض و مقابله با چالش‌های ناشی از ابهامات اقتصادی و سیاسی و نیز نگرانی‌های زیست‌محیطی.

ح: در کنار به رسمیت شناختن اینکه افزایش تقاضا برای گاز تحت تأثیر رشد جمعیت، رشد اقتصادی و ملاحظات زیست محیطی، تمرکز بیشتر بر امنیت عرضه و تقاضا و اعمال ساز و کارهای باثبات، قابل اعتماد و شفاف که وجود یک بازار عاری از محدودیت‌های متأثر از انگیزه‌های سیاسی و تصمیمات و مداخلات یکجانبه را می‌طلبد.

ط: با تأکید بر لزوم حمایت از یک رهیافت مبنی بر همکاری و لزوم وجود یک ساز و کار مبتنی بر همکاری سیاسی و استراتژیک در بازارهای جهانی گاز به منظور تقویت کامیابی و رفاه کشورهای عضو.

ما کشورهای عضو عزم مشترک خود را برای تحقق موارد زیر اعلام می‌داریم:

1- حمایت از منافع جمعی کشورهای عضو با اجرای سیاست‌ها و استراتژی‌های هماهنگ در سطح بین‌الملل با هدف تقویت منافع کلی اجتماعی- اقتصادی ناشی از منابع گاز طبیعی کشورهای عضو.

2- ارتقای مصرف گاز طبیعی به عنوان پاک‌ترین سوخت فسیلی با نقش حیاتی آن در ترکیب انرژی جهانی به منظور نیل به اهداف توسعه پایدار برای یک منبع انرژی پاک، قابل اعتماد و کارآمد [برای انتقال و لحاظ کردن آن در گفت‌وگوهای نشست تغییرات آب و هوایی در پاریس].

3- تقویت تلاش‌ها برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک میان کشورهای عضو با هدف عرضه قابل اعتماد گاز طبیعی به بازارهای جهانی.

4- تأکید بر نقش بنیادین قراردادهای بلندمدت گاز در تأمین مالی پروژه‌های گازی در مقیاس بزرگ همراه با در نظر گرفتن زنجیره ارزش، توسعه چارچوب‌های قراردادی، در نظر گرفتن تلاش‌های گسترده، سرمایه‌گذاری‌ها، تعهدات و خطرهایی که کشورهای عضو متقبل می‌شوند.

5- ارتقا و بسط گفت‌وگوی آزاد و سازنده با واردکنندگان گاز طبیعی از طریق سازمان‌ها و مجامع منطقه‌ای و بین‌المللی مرتبط با انرژی در مورد مسائلی از قبیل تقاضا برای گاز طبیعی و توسعه زیرساخت‌های ضروری فرامرزی با هدف سهیم شدن مساوی در ریسک‌ها میان عرضه‌کنندگان و مصرف‌کنندگان گاز طبیعی از طریق اجرای سیاست‌های قابل پیش‌بینی و غیر تبعیض‌آمیز مالی، تجاری، انرژی و زیست محیطی.

6- تقویت همکاری، هماهنگی و تبادل نظر میان اعضا و همه دست‌اندرکاران صنعت گاز برای نیل به اهداف جی‌یی‌سی‌اف، بویژه در زمینه تکنولوژی، لجستیک، مدیریت و توسعه منابع انسانی به منظور ارتقای کارآیی، نوآوری، انتقال فناوری و تحقق بهترین عملکردهای بین‌المللی [از طریق ایجاد پژوهشگاه گاز مستقر در الجزایر].

7- به رسمیت شناختن لزوم اتخاذ یک رهیافت مشترک در ریسک قیمت‌گذاری گاز، به نحوی که با قیمت‌های نفت و فرآورده‌های آن در قراردادهای بلندمدت مرتبط باشد (هدف از این اقدام تضمین سرمایه‌گذاری بهنگام در زنجیره گاز و به رسمیت شناختن لزوم دستیابی به بهای معقول و منصفانه برای گاز طبیعی است). همچنین در نظر گرفتن ماهیت گاز طبیعی به عنوان یک منبع تجدیدناپذیر و تمام شدنی و نیز مزیت‌های آن از نظر کارآیی انرژی و مزایای زیست محیطی.

8- اعلام مخالفت اکید با اعمال قوانین و مقررات فراسرزمینی و تحریم‌های اقتصادی در تجارت گاز و علیه اعضای جی‌یی‌سی‌اف.

9- تقویت نقش جی‌یی‌سی‌اف، به عنوان سکویی برای دفاع و پیشبرد جایگاه کشورهای عضو برای مقابله با چالش‌ها در صحنه بین‌المللی انرژی.

10- همچنین از جی‌یی‌سی‌اف درخواست می‌شود گفت‌وگوهای مؤثر و جدید میان کشورهای عضو، کشورهای مصرف‌کننده و دست‌اندرکاران صنعت گاز را توسعه دهد، به نحوی که ارتقای شفافیت و ثبات در بازار کمک و انتقال فناوری به نفع کشورهای عضو را تسهیل کنند.

11- سران کشورها و دولت‌های عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز قدردانی خود را از عالیجناب حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، به دلیل رهبری و برگزاری عالی سومین نشست سران جی‌یی‌سی‌اف و نیز دولت و مردم جمهوری اسلامی ایران برای میهمان‌نوازی گرم‌شان اعلام می‌دارند.

اظهارات وزیر نفت در پایان اجلاس سران جی‌یی‌سی‌اف

وزیر نفت آخرین جمع‌بندی اجلاس سران جی‌یی‌سی‌اف را در جمع خبرنگاران تشریح کرد. بیژن زنگنه با بیان اینکه کارکردهای جدیدی در این اجلاس بیان و گامی رو به جلو برداشته شد، گفت: جی‌یی‌سی‌اف گام به گام به بلوغ خود نزدیک می‌شود و افق آینده آن نیز روشن است. وی به نزدیکی اجلاس صادرکنندگان گاز با برگزاری اجلاس کاپ ٢١، اشاره کرد و گفت: گاز امروز پاک‌ترین سوخت محسوب می‌شود که این موضوع نیز در آن اجلاس دارای اهمیت است. وی با بیان اینکه سهم روسیه در زمینه صادرات گاز با ایران در بازارهای جهانی قابل قیاس نیست، گفت: سهم ما در این بازار کم است و باید سهم بیشتری را کسب کنیم، به نظر من بازارهای کشورهای همسایه و جنوب خلیج فارس تا حدود زیادی بازار اختصاصی ایران است، اما بازارهای ال‌ان‌جی و صادرات به اروپا جزو بازارهای رقابتی به شمار می‌آید، وانگهی نباید فراموش کنیم که رقابت به معنای اختلاف نیست.

زنگنه تأکید کرد: زندگی و تجارت در صنعت نفت و گاز بر بنیان رقابت نهادینه شده است. وزیر نفت گفت: صادرکنندگان گاز مشکلات قیمتی و رقابت با یکدیگر را همواره با هم خواهند داشت، ضمن اینکه هم اکنون در بازار گاز در دنیا مسأله قراردادهای بلندمدت با قیمت‌های فیکس قدیمی در حال بر افتادن است، اگر دقت کنید، این موضوع در صحبت‌های چند تن از سران و وزرای کشورهای عضو هم بود.

وزیر نفت ادامه داد: هم اکنون بازار نفت در دنیا به صورت آزاد و در برخی نقاط به صورت بورسی فعالیت می‌کند، از این رو قیمت نفت را بازار تعیین می‌کند با وجود اینکه کشورها با عرضه و تقاضا می‌توانند تا حدی بر قیمت‌ها تأثیرگذار باشند.

زنگنه با تأکید بر اینکه شرایط و خواص بازار گاز بسرعت در حال نزدیک شدن به شرایط کنونی بازار نفت است، گفت: رقابت با حامل‌های انرژی بخصوص زغال‌سنگ از جمله چالش‌های کشورهای تولیدکننده گاز به شمار می‌آید. زنگنه به همکاری‌های گازی ایران با کشور روسیه اشاره کرد و گفت: ما روسیه را شریک خود می‌بینیم، در مورد سوآپ گاز با روسیه مذاکره می‌کنیم، همچنین در مورد اجلاس آتی و در مورد قراردادهای نفتی ابراز علاقه کرده‌ایم که با روسیه همکاری‌های خود را گسترش دهیم.