راه در رو واردات شناور در ایران

به گزارش مارین نیوز،  مدت هاست که واردات شناور بعضا توسط شرکت های زیرمجموعه سازمان بنادر و دریانوردی صنعت کشتی سازی و زنجیره های متصل به آن را به سمت رکود مطلق حرکت می دهد. بدین ترتیب که به جای سفارش ساخت شناورها- که امکان ساخت آن ها در داخل وجود دارد- با خرید از خارج و خروج پول و سرمایه، بخش مهمی از صنعت دریایی زمین گیر می شود. مارین نیوز در گزارش هایی مفصل بارها به این موضوع پرداخته است.

در سالی که به نام اقتصاد مقاومتی نامگذاری شده به جای ایجاد اشتغال و توامند سازی بخش خصوصی، انگار در بدنه متولیان دریایی کشور کسانی هستند که عامدانه، سرنوشت محتوم نابودی را برای این صنعت استراتژیک در افکارشان ترسیم می کنند. در همین زمینه گفت و گویی اختصاصی با مهندس امیر بابایی عضو هیئت مدیره انجمن مهندسی دریایی ایران و از پیشکسوتانی که سابقه طولانی در ساخت انواع شناور را در ایران دارد انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:

حدود 10 تا 15 سال پیش ما یک فروند شناور 4400 اسب بخار با کمک شرکت DAMEN و به صورت کار مشترک ساختیم که البته قرارداد ما شامل 30 فروند شناور 1200 اسب بخار هم بود. در آن زمان ما یک تیم برای کسب آموزش های لازم به هلند فرستادیم. سوپروایزهایی از DAMEN  هم به ایران آمدند و روی روند کار نظارت داشتند و به این ترتیب ما 3 فروند شناور با همین روش برای سازمان بنادر ساختیم و برای پکیج CKD سه فروند بعدی از قطعاتی که در ایران قابل ساخت بود استفاده کردیم و مرحله به مرحله پیش رفتیم. زمان ساخت بدنه شناور 1200 اسب بخار 15 ماه بود و 15 تا 17 ماه دیگر هم برای تکمیل آن زمان لازم بود. برای ساخت شناورهای بعدی ما زمان 15 ماه را به 4 ماه زمان کاهش دادیم. برای موارد دیگر چون ما توانستیم پکیج CKD را در داخل بسازیم، با آن ها توافق کردیم که در این صورت ما به آن ها royalty پرداخت کنیم. این شناور ها در شهید تمجیدی در شمال کشور ساخته شد که در ادامه ما آن ها را به خرمشهر منتقل کردیم و برای بخش خصوصی ساخت انجام می دادیم و حق امتیاز به DAMEN می دادیم و به این ترتیب ساخت شناور 1200 اسب بخار در داخل بومی شد. از طرفی در مورد 2400 و 4400 اسب بخار نیز ما به صورت مشابه ساخت شناور انجام دادیم و به سازمان بنادر تحویل دادیم که آمار دقیق آن ها در اختیار خود سازمان بنادر است. شناور 4400 اسب بخار شهید حق گو که در درویشی ساخته شد. سه فروند شناور 4400 اسب بخار دیگر هم که در درویشی به همین ترتیب ساخته شد.

سال ها پیش ما توانستیم شناورهای 1200 اسب بخار را به کمک آقای رزازان و دکتر طاهری که- آن زمان رئیس سازمان بنادر بودند- در داخل کشور بومی کنیم که اتفاقا سازمان بنادر نقش پررنگی در این مهم داشت، اما با آمدن مدیران بعدی این موضوع به دست فراموشی سپرده شد و سعی کردند کارها را به شرکت های اقماری وابسته به خودشان بسپرند.

ببینید اگر شما در مورد واردات شناور از سازمان بنادر سوال کنید، به شما خواهند گفت که شرکت های اقماری با وامی که دریافت کرده اند این کار را انجام داده اند و ما در این خصوص مقصر نیستیم. احتمالا نیاز سازمان بنادر این 9 فروند شناور بوده که به شرکت های زیرنظر خودش اعلام کرده و شرکت های وابسته هم با امارات (دفتر DAMEN در هلند) قرارداد بسته اند. در مورد واردات این 9 فروند شناور در مقطعی از طریق وزیر دفاع به وزیر راه نامه داده شد و صراحتا اعلام شد که با این کار برخورد شود. اما  سازمان بنادر به واسطه شرکت های زیرمجموعه خودش، خودش را از این واردات مبرا اعلام می کند. به هر حال لازم است اعلام کنم امکان ساخت این شناورهای وارداتی در داخل کشور وجود دارد، همانطور که ساخت 1200 اسب بخار هم اکنون در چابهار، خرمشهر و حتی جاهایی که تاسیسات زیربنایی وجود ندارد، انجام می شود، چون CKD آن بومی شده است ولی تغییراتی ممکن است در موتور آن ها وجود داشته باشد. 

ابدا مطرح نیست، مهم ترین چیز طرح شناور است. تغییر تجهیزات داخلی شناور کاملا عادی و عاری از اشکال است. با داشتن تیم فنی مناسب این تغییرات هیچ مشکلی را ایجاد نمی کند. در آن زمان، در بخشی از سازمان صنایع دریایی این طرح ها کاملا دقیق و منظم ساخته می شد و با تجزیه و تحلیل های مهندسی در عمل ساخت شناور انجام می شد. 

در داخل کشور تیم هایی وجو دارد که توانایی ساخت طرح های پیچیده تر در تناژها و توان های مختلف را هم دارند. حتی در مورد Supply Boat هم امکان ساخت در داخل وجود دارد، زیرا تنها ابعاد تغییر می کند و تجهیزات افزایش می یابد. 

من اطلاعاتی در مورد قیمت تمام شده خرید از امارت در اختیار ندارم، اما حدس می زنم مبلغ تمام شده برای 5000 اسب بخار باید در بازه 7.5 – 8 میلیون دلار باشد. 

برای بخش دوم سوال شما، حتی می توان از صرفه جویی ارزی صرفنظر کرد و به اشتغالی که این سفارش ها در داخل کشور ایجاد می کند فکر کرد. همین مبلغ پول اگر به داخل سپرده شود شامل: طراحی، ساخت بدنه، لوله کشی، تجهیزات، تابلوها و کابل ها- زمانی که به داخل سپرده شود( هیچ اشکالی ندارد که تجهیزات موتوری، موتور رانش و ... از خارج خریداری شود)  شرکت هایی در یک زنجیره متصل به هم فعال می شوند و توسعه صنعتی را می توانیم ببینیم. به این معنا که به جای خارج کردن پول از کشور، ما آن را صرف اشتغال و شکوفایی اقتصادی می کنیم.