بزودی انتشار ماهنامه الکترونیک باستان شناسی منظر دریایی

مدیر مسئول ماهنامه الکترونیک- غیر برخط باستان‌ شناسی منظر دریایی با اعلام این خبر به خبرنگار مارین نیوز گفت : رسانه‌ی مذکور به زبان‌ های فارسی و انگلیسی و به طور اختصاصی به میراث‌ فرهنگی و باستان‌ شناسی در حوزه دریا می‌ پردازد و در تاریخ ۱۳۹۵/۰۶/۱ به شماره ثبت ۷۸۲۵۵ به تصویب هیئت نظارت بر مطبوعات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جمهوری اسلامی ایران رسید.  

رامین‌ ادیبی با بیان اینکه وجود مناظر دریایی گسترده و مواد فرهنگی به جای مانده از برهم‌ کنش بشر با دریاها در امتداد خطوط ساحلی، رودخانه‌ ها، دریاچه‌ های کوچک و بزرگ و دیگر پیکره‌ های آبی در ایران و سطح جهان؛ همچنین تخصصی تر شدن پژوهش‌ ها در عرصه علوم‌ انسانی به ویژه در حوزۀ انسان‌ شناسی و باستان‌ شناسی، این انگیزه را در ما خلق کرد تا برای نخستین بار به فکر راه‌اندازی یک نشریه الکتروینک با چنین محتوایی بیافتیم، بیان داشت: از اینرو، یکی از اهدافی که نشریه ما دنبال می‌کند پایش رویدادها و تحولاتی است که در قلمرو فرهنگ‌دریایی از قدیمی‌ترین ازمنه تاکنون رُخ داده. لذا به جهت تحلیل ابعاد گوناگون فرهنگ‌ دریایی، ماهنامه الکترونیک - غیر برخط باستان‌ شناسی منظر دریایی از طیف گسترده‌ای از برآیندهای پژوهشی علوم مختلف مانند: جامعه‌ شناسی، انسان‌ شناسی، فلسفه، تاریخ، جغرافیا، باستان‌ شناسی، موزه‌‌ داری، مطالعات زیست‌ محیطی، زمین‌ شناسی، بوم‌ شناسی، مهندسی‌ دریا و غیره بهره می‌گیرد.           

وی با اشاره به اینکه ایران از جمله کشورهایی است که از خطوط ساحلی نسبتاً طولانی برخوردار است و از شمال به دریای‌ کاسپین و از جنوب به خلیج‌ فارس و دریای عمان متصل است و از ظرفیت‌ های قابل‌ توجهی برای پژوهش‌ های دریا محور بهره‌مند می‌باشد، اظهار داشت : برای توسعه دریا محور و توسعه پایا، بسط و گسترش فرهنگ‌ دریایی با تکیه بر تجربه‌ جهانی و منابع فرهنگی دریایی ملموس و غیر ملموس به جای مانده از روزگاران گذشته یک امر اجتناب ناپذیر است. 

ادیبی ادامه داد : بر این‌ اساس، یکی از جریان‌ های اصلی نشریه انتشار و آموزش فرهنگ ‌دریایی در اقشار مختلف جامعه است. امید است در آینده نه چندان دور با اتکاء به خداوند بزرگ، مساعدت و راهنمایی اساتید و متخصصین محترم بتوانیم گام‌ های موثرتری در راستای رسیدن به اهداف متعالی برداریم. 

مدیر مسئول ماهنامه الکترونیک- غیر برخط باستان‌ شناسی منظر دریایی افزود : اشاره هر چند مختصر به وَجهِ تَسمیه عنوان نشریه یاد شده خالی از لطف نخواهد بود؛ پژوهش‌گران بسیاری بر این باورند که مَنظر (چشم انداز) به عنوان «قلمرو قابل‌ رویت» است، در واقع، مَنظر به مثابه یک بخش قابل رویت از محیط‌ زیست یا درک فرد از محیط پیرامونش از طریق حواس نیز در نظر گرفته می‌شود، بدین‌گونه از مَنظر همچون جلوۀ بیرونی از محیط‌ طبیعی و انسانی، که ممکن است، توسط افراد تجربه یا درک شده باشد، نیز یاد می‌شود. 

وی بیان داشت : بر اساس کنوانسیون مَنظر اروپایی (ELC): «مَنظر به معنای منطقه‌ای است که بواسطه بشر درک شده و ماهیت آن بر اساس برهم‌ کنش عوامل انسانی و طبیعی شکل گرفته». درحقیقت، مَنظر نظیر صحنه‌ای است نسبتاً متغییر که زندگی آدمیان همواره بر بستر آن آفریده شده. امروزه بر پژوهش‌گران آشکار است،که تشکیلات را نمی‌توان مجزا از شرایط محیطی پیرامونشان مطالعه کرد. بنابراین می‌توان گفت تمام مناظر فرهنگی یا خالق‌ فرهنگ می‌باشند و با وجود محدودیت‌ها انسان همواره بین مناظر زمینی و دریایی در حرکت بوده و هست. 

ادیبی ادامه داد : نخستین مرتبه کریستر وستردال از اصطلاح مَنظر فرهنگی در یک اثر سوئدی تحت عنوان «بررسی باستان‌شناختی دریایی بر پایۀ نمونه‌ای از نورلاند» در بافت ‌دریایی استفاده نمود. وی در طول پژوهش‌هایش در کرانه‌های اسکاندیناوی متوجه شد، که به اصطلاحی نیاز است که در بر گیرندۀ بقایای به‌جای مانده از فرهنگ‌دریایی بر روی زمین و در زیر آب باشد؛ او این رویکرد را با عنوان منظر فرهنگ‌ دریایی  مطرح کرد؛ بینش مذکور به شبکه‌ای از مسیرهای دریایی و بنادر بازیابی شده از روی زمین و در زیر آب اشاره دارد. به عقیده کریستر وستردال: «قصدم از مطرح کردن رویکرد منظر فرهنگ‌ دریایی به عنوان یک الگو رسیدن به درکی جامع‌تر در حوضه باستان‌ شناسی‌ دریایی است». بنابراین منظر فرهنگ‌ دریایی به معنی واقعی کلمه، یعنی وحدت بقایای به جای مانده از«فرهنگ دریایی» بر روی زمین و در زیر آب و بهره‌ برداری انسان از فضای‌ دریایی و شناسایی جنبه‌ های عملکردی آن، می‌باشد. از اینرو، ما عنوان فراگیر باستان‌ شناسی مَنظر ‌دریایی برای این نشریه برگزیدیم.  

مدیر مسئول ماهنامه الکترونیک - غیر برخط باستان‌ شناسی منظر دریایی در پایان گفت : در اینجا فرصت را مغتنم میشمارم و از کلیه بزرگوارنی که در این شماره ما را یاری کردند، به ویژه  آقایان مصطفی کریمی، سپهروز صادقی حاجی پیرلو، یاور محمدی، محمد محمدی و خانم مهندس کرد درونکلایی کمال تشکر را دارم، همچنین از کلیه دانشجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان از حوزه‌های مختلف برای پیشبرد اهداف نشریه دعوت به همکاری می‌نماییم؛ به ویژه از مقاله‌های ترجمه که به وسیله دانشجویان انجام می‌شود؛ استقبال می‌شود.

گفتنی است، شماره مرداد ماه نسبت به شماره‌های پیشین از لحاظ محتوایی و شکلی تا حدودی متفاوت است که تا یکم شهریور ماه بر روی پایگاه رسمی نشریه به نشانی farhang-darya.com بارگذاری خواهد شد. 

لازم به ذکر است؛ علاقه‌مندان برای ارتباط می توانند با مراجعه به تارنمای نشریه یا از طریق شناسه کانال رسمی نشریه در تلگرام @thejournalofmaritimelandscape اقدام نمایند.