امكان دست یابی كشور به فناوری های نوین در زمینه پیش بینی مشخصات امواج

به گزارش مارین نیوز، دکتر سعید مظاهری در قالب فرصت مطالعاتی اقدام به انجام پژوهشی با عنوان "استفاده از فناوری های نوین در مدل سازی پارامترهای امواج دریا" به میزبانی گروه مهندسی دریای دانشگاه ملبورن استرالیا با حمایت ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان دریایی معاونت علمی نموده است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با اشاره به موضوع پژوهش اظهار داشت: این پژوهش در خصوص ارزیابی پارامتربندی های فیزیكی در معادلات اسپكترومی موج و نقش آنها در مدل سازی و پیش یابی و پس یابی مشخصات امواج ناشی از باد در دریاها و پهنه های آبی كشور است. مدل سازی صحیح امواج نقش تعیین كننده ای در صنایع دریایی از جمله نفت و گاز، بنادر و دریانوردی، انرژی های تجدید پذیر، گردشگری و تفریحی، ورزش دریایی و بازیابی سلامت و همچنین امور دفاعی و امنیتی كشور دارد.

مظاهری افزود: توسعه و ارتقای صحیح فناوری های دریایی وابستگی بسیار زیاد به توسعه فناوری ها و تكنیك های عددی و شبیه سازی مرتبط با شناخت محیط دریایی پیرامون و نحوه اندركنش انها با هرگونه سازه ی دریایی خواهد داشت. امروزه كشورهای پیشرفته و صاحب فناوری های پیشرو توجه ویژه ایی به شناخت بهتر محیط های آبی پیرامونی خود و همچنین اقیانوس ها و محیط های آبی كره زمین نموده اند و مراكز تحقیقاتی آنها برنامه های هدفمندی را در این رابطه دنبال می كنند. أمواج ناشی از باد یكی از پدیده های دریایی اثر گذار و غالب بر فعالیت های دریایی از گذشته مطرح بوده و تلاش های ارزشمندی در طی ٥٠ سال گذشته برای شناخت رفتار آن توسط اندیشمندان و محققان صورت گرفته است. با توسعه فناوری رایانه ها و افزایش اطلاعات محیطی امكان استفاده از مدل های عددی برای برون یابی و پیش بینی مشخصات امواج به گونه ای فراهم شده است كه مدل های نسل اول كه در دهه های ١٩٥٠ و ١٩٦٠ میلادی ارائه شده بودند به سرعت جای خودشان را به مدل های عددی نسل های دوم و سوم دادند. علاوه بر این، پارامتربندی های فیزیكی مطرح در معادلات طیفی أمواج كه در برگیرنده ی موتور اصلی مدل های ریاضی بودند نیز به تدریج كامل و اصلاح شدند. علیرغم توسعه و پیشرفت های حاصل، مدل های عددی طیفی أمواج بدون ارزیابی و انتخاب صحیح پارامتربندی ها، امكان شبیه سازی مشخصات أمواج در محدوده مورد علاقه را با دقت مورد نظر نخواهند داشت. تحقیقات و تلاش های انجام گرفته توسط محققان مختلف بیانگر این حقیقت است كه انتخاب و همخوان كردن ضرایب یك پارامتربندی در یك محیط آبی لزوما نتایج مناسبی را برای محیط آبی دیگر ارائه نمی دهد كه در این رابطه مدارك و مستندات بسیاری توسط محققین ارائه شده است. خلیج فارس و دریای عمان نیز كه اهمیت اقتصادی آن بر كسی پوشیده نیست از این قاعده مستثنی نبوده و با توجه به تمركز فعالیت های دریایی موجود آن و روند توسعه در نظر گرفته شده بر حساسیتش می افزاید.   

وی با تاکید بر توانمندی های کشور استرالیا با دارا بودن بیش از ۲۵۰۰۰ کیلومتر ساحل گفت: در این سفر علمی- تحقیقاتی فرصت شد كه جایگاه جمهوری إسلامی ایران در حوزه علم و فناوری دریایی را به طور نسبتا گسترده ایی به محققین و اندیشمندان دریایی استرالیا ارائه شود. علاوه بر این تحقیقاتی كه در خصوص مدل سازی اسپكترومی أمواج در آب های كشور شامل خلیج فارس و دریای عمان و دریای خزر انجام شده است ارائه و مطرح شود. بخشی از این ارائه تحت قالب موضوع سخنرانی در یك سمینار بین المللی "Evaluation of Spectral Wave Parameterization in Semi-Enclosed Sea Areas " انجام شد كه منجر به دریافت تقدیر نامه از برگزار كنندگان شد. قسمت دیگر این ارائه از طریق مباحثات علمی فی مابین اینجانب و اقای پروفسور بابانین مسول بخش مهندسی دریای دانشگاه ملبورن، اقای پروفسور این یانگ عضو دپارتمان دریایی دانشگاه ملبورن و دانشمند ارشد دریایی استرالیا كه دارای تالیفات ارزشمندی است در طی جلسات متعدد علمی رد و بدل شد. علاوه بر این اینجانب موفق شدم كه با اعضای ارشد و مدیر كلان موسسه بزرگ تحقیقاتی استرالیا (CSIRO) كه یكی از پیشروترین موسسات تحقیقاتی بین المللی است كه در تبدیل نمودن دانش به فناوری و تجاری سازی آن نقش كلیدی را ایفا نموده است داشته باشم و در زمینه های انتقال فناوری و تجربیاتشان در خصوص تجاری سازی و مدل های موفق اعمال شده بحث و تبادل نظر داشته باشم.

مظاهری اضافه کرد: نتیجه این تلاش ها و بحث و تبادل نظر ها در نهایت منجر به تهیه پروپوزال مشترك به نحوی شد كه آخرین فناوری های استفاده شده در فیزیك معادلات طیفی موج برای آب های ایران ارزیابی و صحت سنجی شود. نتیجه این پروپوزال امكان دست یابی بخش دریایی كشور را به یكی از آخرین فناوری های روز دنیا در زمینه پیش یابی و پیش بینی مشخصات أمواج كشور را فراهم خواهد نمود. نحوه اعمال این پارامترهای  صحت سنجی شده در مدل های شبیه سازی أمواج برای آب های خلیج فارس و دریای عمان ارائه و پارامترهای مربوطه به طور اختصاصی بومی سازی می گردد. علاوه بر این در قالب پروپوزال مشترك این امكان برای یكی از دانشجویان دكتری و یا فارغ التحصیلان دكتری مرتبط فراهم خواهد شد كه به مدت ٦ ماه در مركز مهندسی دریایی دانشگاه ملبورن آموزش ها و مهارت های لازم را به طور عملی كسب نماید. ضمنا كارگاه آموزشی نیز به منظور ارائه دستاوردهای این فناوری جدید و به روز دنیا برای محققین بیشتری در پایان طرح در نظر گرفته شده است.