* عملکرد جهاد خودکفایی نداجا را طی سالهای اخیر که با تحریمها مواجه بودیم، چگونه ارزیابی میکنید؟
- با توجه به تحریمهای موجود که هماکنون بر کشور ما حاکم است، مسؤولیت و کارهای معاونت تحقیقات جهادخوکفایی نیروها که بهنوعی تأمین نیازمندیهای عملیاتی نیروهای مسلح است، دوچندان شده است. ما از نظر تجهیزات نظامی و مسائل تاکتیکی و تکنیکی وابستگیهایی به کشورهای خارجی داشتیم که الان هم این موضوع وجود دارد. ولی تحریمها موجب بوجود آمدن فرصت برای ما شد و باعث شد که بتوانیم پروژههای جدیدی را در مسأله بومیسازی ادوات و تجهیزات نظامی. یعنی چه بخواهیم و چه نخواهیم وقتی تحریم میشویم، به سمت فعالیت و تحقیقات بیشتر میرویم. اگر به ما تجهیزات نظامی خوب بدهند موضوع بومیسازی این تجهیزات کمرنگ میشود، ولی اگر تجهیزاتی در اختیار ما نگذارند و تهدید تعریف شده باشد؛ این موضوع موجب خواهد شد که ما به سمت بومیسازی تجهیزات خود برویم. این بومیسازی نیاز به تحقیق دارد. در حقیقت تحریم باعث شد ما به سمت تحقیق بیشتر برویم تا بتوانیم تجهیزات مورد نیاز نظامی خود را بومیسازی کنیم.
* با توجه به موضوع مهم آفندی و پدافندی برای کشوردریایی مثل ایران، چه اقداماتی را در حوزه طراحی و ساخت زیرسطحیها علاوه بر طراحی و ساخت زیردریایی کلاس غدیر انجام دادهاید؟
- با توجه به اینکه فرمانی داریم از سوی فرماندهی معظم کل قوا مبنی براینکه نیروی دریایی یک نیروی راهبردی است، این فرمان را سرلوحه کارهایمان قرار دادیم و چندسالی است که به موضوع طراحی و ساخت زیرسطحیها ورود کردهایم و به کمک وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح وارد حوزه طراحی و ساخت انواع زیردریاییها شدیم. نمونه آن ساخت زیردریایی کلاس غدیر است که حاصل دسترنج و خروجی پرسنل نداجا و وزارت دفاع بوده و هست. بطوریکه همچنان این تعامل و همکاری ادامه دارد. درحال حاضر هم در طراحی و ساخت انواع زیرسطحیها چندین پروژه در تناژهای مختلف برای کاربردهای گوناگون را در دست اقدام داریم. در حقیقت با توجه به نوع تهدید و نیازی که داریم، ساخت انواع زیرسطحیها انجام میشود. اقدامی که نداجا در این حوزه دارد و شاید مهمترین بخش این حوزه است، با توجه به نوع تهدیدات نیازسنجی است که در این رابطه داریم برای انجام طراحی انواع زیر سطحیها را در دستور کار قرار دادیم. بویژه برای حضور در آبهای دور دست طراحیهای انواع زیردریایی را انجام میدهیم که انشاء الله در آینده نزدیک یکی دیگر از دستاوردهای خود در زمینه ساخت و تولید زیردریاییها را به بهرهبرداری میرسانیم.
* درخصوص طراحی و ساخت زیردریاییهای کلاس فوق سنگین چه اقداماتی را انجام دادهاید؟
- درحال حاضر مشغول طراحی زیردریایی کلاس فوق سنگین هستیم؛ بطوریکه مرحله طراحی مفهومی این پروژه را پشت سر گذاشتیم و درحال طراحی مقدماتی و پیشرفته این نوع زیردریایی هستیم. با این وجود کشور ما از نظر داشتن تکنووژی زیرسطحی، کشور جوانی است. با این وجود ما این کار را ادامه میدهیم تا بتوانیم به تولید زیردریاییهای کلاس سنگین و فوق سنگین دست پیدا کنیم. درحقیقت، هماکنون ساخت زیردریایی فاتح در کلاس زیردریاییهای متوسط و طراحی و ساخت زیردریایی بعثت در کلاس زیردریاییهای سنگین و فوق سنگین را در دستور کار داریم.
* ناخدا! درباره زیردریایی که اخیرا برای نخستین بار به آبهای بینالمللی رفت و حتی وارد دریای مدیترانه شد، میخواهم سؤالی بپرسم. آیا این زیردریایی در طول مسیر با مشکل فنی روبرو نشد؟
- بالاخره بوجود آمدن اشکالات فنی در یگانهای مختلف سطحی و زیرسطحی امری طبیعی است و نمیتوان گفت که هیچ مشکل فنی بروز نداده، اما خوشبختانه خدمه این زیردریایی که همگی متخصص بودند؛ درحالت واکنش سریع این اشکالات را برطرف کردند و بحمدالله ما از این نظر مشکلی نداشتیم. درحقیقت اینکه بتوانیم شناورهایمان را در آبهای دوردست چه از نظر فنی و چه از نظر آمادی پشتیبانی کنیم، جزئی از کارمان است و این موضوع بارها اتفاق افتاده است. اما همانطور که گفتم پرسنل ما با توجه به آموزشهایی که دیدند و آمادگیهایی که دارند، در کمترین زمان اشکالات را برطرف میکنند. البته نکتهای که در اینجا لازم به ذکر است این است که قبل از اعزام یگانهای سطحی و زیرسطحی به آبهای دوردست تستهای مختلفی بر روی شناورها و زیرسطحیهایمان انجام میدهیم و بعد از چک نهایی و زمانی که از سالم بودن سیستمهایمان اطمینان حاصل کردیم، اقدام به اعزام یگانهای سطحی یا زیرسطحی خود به آبهای بینالمللی میکنیم.
* درخصوص پروژه موج2 چه کارهایی را انجام دادهاید؟
- ناوشکن جماران محصول پروژه موج بود که ما بلافاصله بعد از آن، ساخت چندین فروند ناوشکن کلاس جماران را در دستور کار قرار دادیم؛ ضمن اینکه علاوه براین درحال تولید چندین پروژه موج دیگر در این کلاس هستیم که در این پروژهها اشکالات پروژههای اولیه برطرف شده است. پروژه موج2 با بومیسازی سامانههای کنترل آتش و سامانههای راداری که عبارت است از رادارهای سطحی و رادارهای هوایی در آیندهای نه چندان دور به ناوگان دریایی کشور الحاق خواهد شد. ضمن اینکه در بخش راداری، طراحی و ساخت سامانههای راداری شناوری که توانایی کشف و شناسایی پرندهها و شناورهای رادارگریز را داشته باشند نیز اقداماتی را انجام دادهایم. بطوریکه در آینده نزدیک از رادارهای سطحی و رادارهای هوایی که بر روی انواع شناورها نصب میشود و قدرت کشف و شناسایی پرندهها و شناورهای رادارگریز را دارند، بهرهبرداری خواهیم کرد.
* با توجه به اینکه شناورهای جنگی در کلاسهای مختلفی همچون ناوچه، ناوشکن، رزمناو و ناو هستند، آیا میتوان پروژه موج2 یا موج3 را در زمره شناورهای جنگی کلاس رزمناو و ناوها به حساب آورد؟
- براساس مأموریت جدید نیروی دریایی که حضور در آبهای آزاد ودریاهای دوردست است، ما طراحی وساخت انواع شناورهای سنگین و فوق سنگین جنگی را از جمله طراحی و ساخت ناوها را در دستور کار خود قرار دادهایم تا بتوانیم جوابگوی دکترین نداجا که حضور در آبهای آزاد است، باشیم.
* درخصوص طراحی و ساخت شناورهای رادارگریز چه اقداماتی را انجام دادهاید؟
- در نیروی دریایی طراحی و ساخت شناورهای رادارگریز را در دستور کار داریم، بطوریکه یکی از پروژههای ما برای اندازهگیری سطح مقطع شناورهایمان بوده که با موفقیت به پایان رسیده و خود این پروژه ورود به حوزه اختفا و پنهانسازی و رادارگریزی شناورهایمان است. درحقیقت، با تغییرات زوایای بدنه شناورهایمان یا تغییر در مواد و جنس شناورهایمان و همچنین با رنگآمیزی و ایجاد پوشش ضد امواج راداری این کار را انجام میدهیم. البته روشهای کشف یک شناور روشهای مختلفی دارد از جمله دید بصری یا استفاده از سنسور حرارتی است ولی با این وجود ما برای طراحی و ساخت شناورهای جدیدمان از تکنولوژی رادارگریزی استفاده میکنیم. مثلا در خصوص پروژه موج2 ما از فنآوری رادارگریزی استفاده میکنیم. در مجموع هم از نظر طراحی و ساخت شناورهای رادارگریز و هم از نظر طراحی و ساخت رادارهایی که توانمندی کشف وشناسایی پرندهها و شناورهای رادارگریز را داشته باشند، اقداماتی را انجام دادهایم و امیدواریم در آینده نزدیک این تجهیزات پیشرفته را ارائه دهیم؛ چراکه همه اینها موجب ارتقاء توان پدافندیمان خواهد شد.
* چه اقداماتی در رابطه با پروژههای جنگ الکترونیک انجام دادهاید؟
- با توجه به اینکه یکی از شاخههای اصلی نبرد، بحث جنگال است؛ پروژههای زیادی را در این زمینه داشتیم که به موفقیتهای زیادی هم در این رابطه رسیدهایم. مثلا هماکنون در بحث شنود راداری اقداماتی را انجام دادهایم؛ بطوریکه در طراحی و ساخت سامانههای شنود راداری به پیشرفتهای بسیار چشمگیری رسیدهایم. درحقیقت میتوانیم در فرکانسهای مختلف با سامانههایی که داریم، عملیات شنود راداری را انجام دهیم و انواع شناورهای نظامی و غیرنظامی که در آبهای سرزمینی ما و حتی در آبهای دوردست درحال تحرک هستند را میتوانیم بوسیله این سامانهها شناسایی کنیم، حرکتهای آنها را تحت نظر داشته باشیم و حتی میتوانیم نوع تحرکات آینده آنها را هم با این سامانهها پیشبینی کنیم.
* آیا نیروی دریایی ارتش دارای شناورهای تندرو است؟
- نیاز ما برای داشتن شناورهای تندرو نسبت به سایر ارگانهای مشابه کمتر است؛ چون اولویت نیروی دریایی ارتش براساس مأموریتش که حضور در آبهای دوردست است. بر این اساس، بایستی شناورها و زیرسطحیهایی داشته باشیم که توانایی اقیانوسپیمایی را داشته باشند.
* در رابطه با طراحی و ساخت ناوهای هواپیمابر چه کردهاید؟
- همانطور که میدانید یک نیروی دریایی به تنهایی یک ارتش است؛ یعنی دارای تمامی نیروها است. مثلا ما یگانی بنام یگان هوا-دریا داریم که این یگانها، یگانهای پروازی ما هستند و هم هواپیما داریم و هم دارای بالگرد هستیم. یعنی انواع هواپیماها از جمله هواپیماهای شناسایی و انواع بالگردها را برای مسائل آفندی و پدافندی داریم. در نیروی دریایی راهبردی که دارای یگانهای پروازی است، برای شناورهایی که بتوانند این یگانهای پروازی را حمل کنند؛ اقداماتی صورت گرفته است. البته پروژههای موج قابلیت حمل بالگرد را دارند ولی منظور ما حمل یک فروند یا دو فروند بالگرد نیست، بلکه در حال طراحی و ساخت شناورهایی هستیم که قابلیت حمل چندین فروند بالگرد و هواپیما را داشته باشند.
* در رابطه با طراحی و ساخت شناورهای بدون سرنشین پیشرفته چه اقداماتی را انجام دادهاید؟
- درحال حاضر نیروی دریایی مجهز به شناورهای بدون سرنشین است و ما از این نوع شناور بیشتربرای بحثهای شناسایی و جمعآوری اطلاعات استفاده میکنیم. البته شناورهای بدون سرنشین کاربردهای مختلفی دارند که با توجه به نوع کاربرد تجهیزات و سیستمهای مختلفی بر روی این شناورها نصب میشود. ضمن اینکه در خصوص طراحی و ساخت شناورهای بدون سرنشین پیشرفته در کاربردهای مختلف اقداماتی را انجام دادهایم.
* درخصوص سامانههای موشکی که بر روی شناورها نصب کردهاید، توضیح دهید.
- اخیرا سامانههای موشکی دوربلند سطح به سطح را بر روی شناورهایمان نصب کردهایم. البته سامانههای موشکی که ما بر روی شناورهایمان نصب میکنیم، بیشتر جنبه پدافندی دارد. این موشکها دارای بردهای مختلفی هستند که با توجه به نوع شناور بر روی آنها نصب میشوند.
* با توجه به اینکه درحال حاضر با تهدیدات دورایستا مواجهیم، در رابطه با دفاع موشکی چه اقداماتی را انجام دادهاید؟
- در این رابطه ما از سامانههای موشکی ضد موشک استفاده میکنیم. ضمن اینکه برای اولین بار پروژههایی را برای دکترین دفاع نقطهای جهت مقابله با تهاجمات موشکی دشمنانمان در دستور کار قرار دادیم. از طرفی دیگر، ما با حضور در آبهای آزاد و برآورد اطلاعاتی دقیق از تحرکات دشمن اقدامات لازم را انجام میدهیم. مثلا با کمک نیروی هوایی و پدافند هوایی خطوط چند لایه دفاعی را تشکیل میدهیم.
* با توجه به متفاوت بودن نوع اقلیم وآبهای جنوب و شمال کشور آیا نوع شناورها و تجهیزات ما در دریای خزر با نوع شناورها و تجهیزات در خلیج فارس و دریای عمان متفاوت است؟
- نوع دریاها نمیتواند از حضور مقتدرانه نیروی دریایی راهبردی جلوگیری کند. ضمن اینکه ما براساس شرایط و پارامترهای دریاهای مختلف مانند دریای خزر تجهیزات خود را طراحی وساختهایم. همچنین تعداد و نوع تجهیزاتمان نیز در این دریا بستگی به شرایط موجود دارد. البته دریای خزر برای ما نسبت به خلیج فارس و دریای عمان دریای کمتهدیدتری است؛ اما این به معنای عدم حضور نیروی دریایی در خزر نیست، بلکه حضور ناوگان نیروی دریای ارتش در دریای خزر حضوری پررنگ است. بطوریکه حضور ما در خزر درحال تقویت شدن است. ضمن اینکه طراحی و ساخت شناورهای کلاس سینا را در آن دریا داریم. همچنین در آینده نزدیک ناوشکنی از نسل جماران را در دریای خزر خواهیم داشت که قدرت پدافندی ما در این دریا نشان خواهد داد. با این حال، اگر معاونت عملیات تجهیزات خاص دیگری را باتوجه به شرایط آب و هوایی منطقه شمال کشور و نوع آب خزر احتیاج داشته باشد، ما در اسرع وقت این تجهیزات را بر اساس شرایط آن منطقه طراحی و تولید میکنیم.
* ارتباط معاونت تحقیقات و جهادخودکفایی نداجا با دانشگاهها و بخش صنعت کشور چگونه است؟
- نیروی دریایی راهبردی براساس مأموریتی که دارد، هم با دانشگاهها و هم با بخش صنعت کشور ارتباط تنگاتنگی دارد. ضمن اینکه در خصوص انجام پروژههای تحقیقاتی دفاعی درحال قویتر کردن ارتباطمان با دانشگاههای کشور هستیم چون واقعا در کشور ظرفیتهای علمی بالایی وجود دارد که باید از این سرمایه ملی بهترین استفاده را کرد. البته جهادخودکفایی نیروی دریایی ارتش در اکثر پروژههای خود از نخبگان علمی استفاده کرده است. همچنین برای ارتقاء دانش پرسنل نداجا از آموزشهای عالی استفاده میکنیم.
* منبع: خبرگزاری مهر
