کد خبر: ۱۱۲۷۳
تعداد بازدید: ۳۶۸
تاریخ انتشار: ۰۵ آذر ۱۳۹۰ - ۰۸:۰۰

اقیانوس‌شناسی در نقشه علمی «جیم» شد!

رییس مؤسسه ملی‌اقیانوس‌شناسی با انتقاد از عدم توجه به اقیانوس‌شناسی دراسناد بالادستی كشور به خصوص قرار نگرفتن بحث اقیانوس شناسی و علوم دریایی در اولویت های اول نقشه جامع علمی كشور گفت: ایجاد مركز ملی پیش‌بینی و هشدار مخاطرات دریایی سال گذشته در وزارت علوم تصویب شده ولی به‌رغم پیگیری‌های انجام شده در مراجع ذیربط هنوز بررسی لازم در این خصوص انجام نشده و بودجه‌ای نیز اختصاص نیافته است.

دكتر وحید چگینی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا با انتقاد از بی‌توجهی به اقیانوس‌شناسی در اسناد بالادستی كشور گفت: در برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه كشور، هیچ توجهی به دریاها و اقیانوس‌ها نشده است. حتی در نسخه‌های اولیه نقشه جامع علمی كشور علوم دریایی و اقیانوس‌شناسی مورد غفلت قرار گرفته بود كه با همكاری كمیته ملی اقیانوس‌شناسی و رایزنی‌های مختلف در نسخه‌ نهایی نقشه، اقیانوس‌شناسی در اولویت «ج» گنجانده شد در حالی كه انتظار داشتیم كه اقیانوس‌شناسی جزو اولویت‌های اول مطرح شود.

وی با اشاره به تصویب تشكیل مركز منطقه‌ای اقیانوس‌شناسی گفت: با پیگیری تشكیل این مركز از طریق یونسكو درصددیم كه این مركز در مجامع بین‌المللی به رسمیت شناخته شود تا تنها كشور منطقه باشیم كه مركز منطقه‌‌ای اقیانوس‌شناسی دارد. البته به دنبال این هستیم كه عنوان این مركز، مركز منطقه‌‌ای اقیانوس‌شناسی غرب آسیا باشد تا ابتكارعمل را از نظر آموزش اقیانوس‌شناسی، تولید داده، گشت‌های دریایی درمنطقه را به دست آوریم.

چگینی افزود: همچنین اخیرا به دنبال ایجاد كرسی اقیانوس‌شناسی در رشته فیزیك دریا هستیم كه در حال بررسی در یونسكو است.

وی با اشاره به تصویب ایجاد مركز ملی پیش‌بینی و هشدار مخاطرات دریایی در وزارت علوم طی سال گذشته گفت: برای راه‌اندازی این مركز درخواست 20 میلیارد تومان اعتبار جهت خرید تجهیزات را داده‌ایم و نامه‌ای برای بررسی و اقدام موضوع از سوی دفتر ریاست محترم جمهوری به معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ارسال شده است. البته، متأسفانه هنوز بررسی لازم در این خصوص انجام نشده و بودجه‌ای نیز اختصاص نیافته است.

رییس مؤسسه ملی اقیانوس‌شناسی با بیان اینكه «ایجاد این مرکز و مرکز منطقه‌‌ای اقیانوس‌شناسی می‌تواند در صیانت از نام خلیج فارس نیز بسیار مؤثر باشد»، افزود: اهمیت راه‌اندازی هر چه سریع‌تر این مركز در اینجاست كه كشور عمان در حال راه‌اندازی مركز مشابهی است؛ بنابراین از نظر موقعیت منطقه‌‌ای كشور به صلاح نیست كه عمان تنها كشوری باشد كه با یونسكو و كمیسیون بین‌دولتی اقیانوس‌شناسی جهت ارائه اطلاعات مربوط به حوادث طبیعی دریایی در منطقه ارتباط داشته باشد.

چگینی گفت: از سوی دیگر اگر سونامی در سواحل مكران اتفاق بیفتد؛ طبق محاسبات مؤسسه ملی اقیانوس‌شناسی ظرف 15 تا 30 دقیقه به سواحل ایران می‌رسد؛ بنابراین، شرایط ما شبیه شرایطی است كه برای فوكوشیمای ژاپن و سوماترای اندونزی اتفاق افتاد.

وی درخصوص جریان‌های شكافنده دریای خزر كه سالانه باعث غرق شدن تعداد زیادی از هموطنان به خصوص در فصل تابستان می‌شود، گفت: تاكنون بخش‌هایی از كانال‌های جریان‌های شكافنده در سواحل شمالی شناسایی شده كه در این زمینه محققان موسسه، دستگاهی برای اندازه‌گیری سرعت جریان‌ها اختراع كرده‌اند كه به زودی ثبت اختراع می‌شود. البته درصددیم تعداد زیادی از این دستگاه‌ها را تولید و در مناطق مختلف خطر استفاده كنیم؛ سپس جریان‌های اندازه گیری شده مدل‌سازی ‌شوند.

رییس مؤسسه ملی اقیانوس شناسی افزود: كار مدل‌سازی سونامی و تعیین مناطق پرخطر در دریای خزر انشاءالله تا پایان سال 91 خاتمه خواهد یافت.

وی با اشاره به اجرای طرح پایش و پردازش داده‌های اقیانوس‌شناسی خلیج‌فارس، دریای عمان و خزر در مؤسسه گفت: با اجرای این طرح درصددیم ضمن پایش سواحل و آب‌های ساحلی اطلاعات تاریخی درمورد داده‌های اقیانوس‌شناسی این سه محیط آبی تهیه و تا دو سال آینده تدوین و به جامعه علمی كشور ارائه كنیم. چرا كه در حال حاضر، مرجعی برای داده‌های اقیانوس‌شناسی خلیج‌فارس و دریای عمان و خزر به زبان فارسی نداریم و قرار است كه داده‌هایی در خصوص فیزیك دریا، شیمی دریا، زیست‌شناسی دریا، زمین‌شناسی، محیط زیست دریا و سواحل كشور تهیه شود.

چگینی همچنین از تدوین سند راهبری توسعه آموزش عالی كشور در حوزه، علوم و فنون دریایی و اقیانوسی در مؤسسه ملی اقیانوس‌شناسی خبر داد و گفت: اكثر بخش‌های این سند با همکاری گروه علوم و فنون دریایی و اتحادیه دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی آماده شده كه تا یك ماه آینده این سند نهایی می‌شود و قرار است در شورایعالی گسترش آموزش عالی كشور به تصویب برسد. 

ارسال نظر