دکتر محمد سعید سیف دراینباره به خبرنگار مارین نیوز گفت: این پروژه که عنوان دقیق آن «تدوین نقشه راه اکتساب فناوریهای تولید تجهیزات اکتشاف، حفاری و استخراج، بهرهبرداری و انتقال منابع هیدروکربوری آبهای عمیق» است؛ بنا به نیازهای کشور در این حوزه تعریف شده است.
وی افزود: اهمیت جهانی منابع هیدروکربوری آبهای عمیق به قدری است که وزارت نفت در اوایل سال ٩١ تصمیم به مدیریت تکنولوژی این مهم کرد و در همیبن راستا، خبرگان این حوزه تصمیم به تدوین نقشه راه اکتساب ( انتقال، بومیسازی، طراحی و تولید) فناوریهای تولید و تجهیزات اکتشاف، حفاری، استخراج و بهرهبرداری و انتقال منابع هیدروکربوری آب های عمیق گرفتند.
به گفته سیف، در ادامه با تشکیل کارگروهی متشکل از دانشگاهیان و انجمنهای مرتبط تصمیم بر آن شد تا با مدیریت دانشگاه صنعتی شریف و همکاری دانشگاههای صنعت نفت، صنعتی اصفهان، آزاد قزوین و انجمنهای مهندسی دریایی ایران، سازندگان شناور، تجهیزات و سازههای دریایی ایران و مؤسسه ردهبندی ایرانیان این امر صورت پذیرد.
این استاد دانشگاه در ادامه به افزایش توجه به ذخایر موجود در آبهای عمیق دنیا اشاره کرد و از «نیاز روزافزون به منابع نفت و گاز»، «اکتشاف مخازن جدید نفت و گاز در آبهای عمیق» و «نوسان در تولید مخازن موجود در آبهای کمعمق و رو به پایان بودن این منابع» بعنوان دلایل این امر نام برد و گفت: در مناطقی چون خلیج مکزیک و آبهای برزیل و استرالیا شاهد سرمایهگذاریهای جدی و فعالیت گسترده غولهای صنعت فراساحل هستیم.
وی با اشاره به اهمیت منابع هیدروکربوری آبهای عمیق در ایران گفت: کشور ما دارای تجربیات ارزندهای در مورد مطالعات و شناخت منابع نفتی و حفاری و استخراج است. اما اکثر این تجربیات مربوط به آبهای جنوب کشور بوده که دارای عمق کمی هستند. دریای خزر به علت عمق بسیار زیاد نسبت به آبهای جنوبی کشور داری شرایط ویژهای در تمام مراحل مربوط به اکتشاف، حفاری، استخراج و انتقال نفت و گاز بوده و از سوی دیگر، استخراج نفت در دریای خزر بر اقتصاد این حوزه جغرافیایی نیز تأثیر قابل ملاحظهای دارد.
رئیس مرکز پژوهشی مهندسی دریای دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اینکه «برای کشور ما علاوه بر مسائل اقتصادی، اعمال حاکمیت بر بزرگترین دریاچه جهان دارای اهمیت زیادی است»، یادآور شد: نکته مهم دیگر آن است که برخلاف بعضی از کشورهای منطقه، ایران برای بهرهبرداری از این منابع باید بیشتر به نیروی متخصص داخلی خود متکی باشد که البته در دو دهه اخیر، تجربیات ارزشمندی در این حوزه به دست آمده است.
سیف همچنین با اشاره به شرایط دریای عمان گفت: در کنار دریای خزر نواحی گستردهای از دریای عمان نیز در محدوده آبهای عمیق و بسیار عمیق و با عمق بیش از 3000 متر قرار دارد و با کشف منابع هیدروکربوری در این مناطق و تصمیم بر انجام عملیات حفاری، نیاز به تجهیزات مرتبط بسیار محسوس خواهد بود.
وی افزود: باید توجه داشت که حضور در دریای عمان علاوه بر جنبههای اقتصادی منافع سیاسی-نظامی و ارتقای سطح امنیت ملی را به دنبال خواهد داشت.
رئیس مرکز پژوهشی مهندسی دریای دانشگاه صنعتی شریف با بیان اینکه «بهرهبرداری از منابع هیدروکربوری آبهای عمیق نیازمند بکارگیری فناوریهای پیشرفته است»، افزود: با توجه به تجارب محدود و همچنین شرایط کنونی کشور، به منظور مقابله با محدودیتهای آتی و بسیج امکانات و استعدادهای کشور، بهرهگیری از حداکثر توانمندی موجود علمی و فنی داخلی در خصوص دستیابی به منابع آبهای عمیق خزر و عمان ضروری است.
وی تأکید کرد: در این زمینه نیازمند تجمیع توانمندیها و ظرفیتهای علمی و فنی موجود کشور و ایجاد همافزایی هستیم.
سیف درباره اقدامات انجامشده برای تدوین نقشه راه فناوریهای آبهای عمیق اعلام کرد: این پروژه در 8 فاز تعریف شده و در پایان با استفاده از مطالعات مقدماتی و جلسات تخصصی و هماندیشی در سطوح مختلف کارشناسی و عملیاتی، با تعیین سطح دستیابی به فناوری، ترسیم ماتریس جذابیت-توانمندی و برگزاری کارگاههای T-plan به تدوین و ترسیم نقشه راه پرداخته خواهد شد.
وی با بیان اینکه «تاکنون مطالعاتی مبنی بر شناسایی پروژههای مرتبط در حوزه آبهای عمیق صورت گرفته»، افزود: پس از انجام مطالعاتی نسبت به وضعیت کشورهای پیشرو تکنولوژی در حوزه آبهای عمیق، نیاز به شناخت امکانات و توانمندی داخل کشور برای تدوین نقشه راه فناوری احساس شد.
به گفته وی، در این راستا به شناخت و بررسی امکانات موجود، مراکز آموزشی، سازمانها، نهادها و شرکتها پرداخته شده است. همچنین در راستای بررسی امکانات موجود، سه مورد سکوی نیمهمغروق امیرکبیر، شناورهای چندمنظوره کاسپین و رباتهای زیرسطحی آبهای عمیق مورد بررسی قرار گرفتند.
