وضعیت آب و هوایی شمال كشور باعث شده كه هر ساله بسیاری از ایرانیان برای تفریح و گذراندن تعطیلات خود به این مناطق سفر كنند. آنان می خواهند در این سفر خاطرات زیبایی را در ذهن حك كنند. اما دریا همیشه هم باعث شادی و مسرت نمی شود و برخی مواقع این دریای زیبای آبی هموطنان را در خود فرو برده و حتی جسد بی جان آنان را هم به خانوادههاشان باز نمیگرداند.
از ابتدای پیروزی انقلاب تا کنون بارها شاهد برپایی طرحهای سالمسازی درسواحل استانهای شمالی بوده ایم، علیرغم همه تلاشها و هزینههای انجام شده، باز هم این خدمات نتوانسته مسافران را راضی به شهر خود بازگرداند و از سوی دیگر برخی آمارها حاکی از روند افزایش غرق شدگی در سواحل بوده است.
طبق آمار روابط عمومیسازمان پزشکی قانونی کشور طی سه ماهه بهار و 10 روز اول تیرماه امسال، 92 نفر در سواحل و آبهای استانهای مازندران(63 نفر) و گیلان(29 نفر) به علت غرق شدگی جان خود را از دست دادند. بر طبق آمار ارائه شده در سال گذشته نیز یک هزار و 74 مورد مرگ بر اثر غرق شدگی در کشور اتفاق افتاد.
در خبری تأسف بار که چهارشنبه گذشته در سواحل نور اتفاق افتاد نیز 6 دانش آموز که در قالب یک اردوی 90 نفره به سواحل خزر سفر کرده بودند دچار غرق شدگی شدند و جان خود را از دست دادند. با مرگ این دانش آموزان، آمار غرق شدگی امسال استان به 61 نفر رسید.
بررسیها نشان می‌دهد که بیشترین شمار غرق شدگان در خارج از طرحهای سالمسازی است اما علت مراجعه مسافران و گردشگران به این مناطق در چیست؟
برخی از مسافران تمایل به شنا در مناطق حفاظت شده و محصور و جدا از خانواده را ندارند.
اما عده ای دیگر از مسافران و شناگران که مشخصا کفه ترازو به نفع تعداد آنان سنگینی میکند، کمبود امکانات رفاهی در مناطق طرح سالمسازی دریا را دلیل عدم استقبال از آن میدانند و معتقدند، که طرحهای دریای فعال به دلیل کمبود امکانات پاسخگوی نیازها نیست.
امکاناتی از قبیل آلاچیق، راههای دسترسی توفقگاه خودرو، کمپینگ و استراحتگاه مناسب، عدم کفایت و نیز عدم مطلوبیت امکانات و سرویسهای بهداشتی، دوش حمام، کمد لباس، کمپ، نمازخانه، نجات غریق کافی در تمام طول ساحل، ماموران کافی برای امنیت خانوادهها و گردشگران و... از جمله مواردی است که نبود و در برخی موارد کمبود آنها در سواحل به چشم میخورد. ضمن آنکه مدت استفاده از این طرحها دارای ساعت زمان بندی است که بعضیها مایل نیستند در این ساعت از آن استفاده نمایند. در ساعت تعطیلی طرح، چادرها بالا کشیده می‌شود و هیچ غریق نجات یا پلیس ساحلی حضور ندارد. در کنار این معایب، نبود ایستگاه اورژانس و پست‌های هلال‌احمر مستقر در سواحل که با تجهیزات بیشتر و تجربه بالاتر، به نجات غرق‌شدگان بپردازند بیشتر به بروز حوادث در سواحل دامن می‌زند. همین عوامل باعث می‌شود تا خانوادههایی با پرداخت هزینههای سلیقه ای به مراکز محافظت شده وارد میشوند، پس از یکبار مراجعه عطای آن را به لقایش بسپارند و از سواحل غیرمجاز و محافظت نشده دریایی استفاده کنند.
میتوان گفت، به طور كلی متولی مشخصی در جامعه برای موضوع تفریح در سواحل و ایجاد بستری ایمن برای شناگران وجود ندارد. نیروهای موجود در سواحل بیشتر در مواقع خاص و برای امدادرسانی به كسانی كه دچار سوانح شده اند وارد عمل میشوند. در حالیكه ایمن سازی آبها و سواحل تفریحی كه بیشتر مقصد گذران تعطیلات خانوادهها محسوب می‌شود؛ برعهده نهادهای مختلف مانند ستاد تسهیلات سفر و استانداری آن منطقه است.
باید دانست که پرهیز دادن صرف از نرفتن مردم مشتاق به دریا به سمت سواحل ناایمن طرحی شکست خورده است که باید با طرحهای کارشناسی شده جایگزین گردد. مشکل اصلی گردشگران در اجرای طرحها نیست بلکه فضایی است که بدان اختصاص داده می‌شود. بیشتر طرحهای فعال سازی دریا در شمال مناسب نیستند و برای بهینه سازی آنها باید از تجربه طرحهای شهرهای موفق در دنیا استفاده شود.
استفاده از تجربیات کشورهای دیگر در کنار مقایسه صحیح بین سواحل موجود در کشورهای دیگر درموارد فنی و فیزیکی از جمله محوطه‌سازی، برق‌رسانی مناسب، آبرسانی، توسعه کمیو کیفی طرحهای سواحل به لحاظ ایمنی و امکانات و تنوع و زیبایی و همچنین توسعه برنامههای ساحلی اعم از نمازهای جماعت، مجالس جشن و حزن مناسبتها احداث دفاتر مدیریت، امنیت، امداد و نجات، امکانات تفریحی مانند شناورها، محل ویژه اسکی و تفریحات و بازی‌های آبی ساحلی و... جشنوارهها مواردی است که میتوان با الگوبرداری مناسب از آنها به سمت توسعه سواحل ایمن و به موازات آن کاهش حوادث غرق شدگی به همراه داشت.
طرح سالمسازی دریا برای جذب گردشگران مسلمان و غیر مسلمان را به شرطی مؤثر میداند که امکانات مورد نیاز آن فراهم شود.مسؤولان امر باید بدانند، مسافر تشنه تن زدن به آب دریاست، تشنه با دیدن آب دریای خروشان حوصله از کف می‌دهد و دلخوش به حضور گرم مسؤولان تن به آب می‌زند. حق کسی که با عطش به دریا زد خفگی و نیستی نیست.
* منبع: سایت الف
