کد خبر: ۱۶۷۴۷
تعداد بازدید: ۴۱۶
تاریخ انتشار: ۲۰ تير ۱۳۹۲ - ۰۸:۰۰

احتمالات حادثه دو نیم شدن کشتی MOL comfort

کشتی کانتینربرMOL comfort  که در سال 2008 با ظرفیت8000 TEU  توسط شرکت ژاپنی طراحی شده بود، در تاریخ  17 June  هنگامی که قصد سفر از سنگاپور به جده و سپس  شمال اروپا را داشت؛ در دریای عرب در شرایط آب و هوایی نامناسب و دریای مواج دچار حادثه و در نتیجه، از وسط به دو نیم تقسیم شد.

به گزارش بخش خارجی مارین نیوز، این حادثه  باعث نفوذ آب به یکی از انبارهای واقع در وسط کشتی شد. تمامی 26 خدمه کشتی که 12 نفر از آنها دارای ملیت روسیه و 14 نفر از آنها فیلیپینی بودند،  نجات یافتند.

شرکت اپراتور این کشتی بعد از وقوع حادثه با عقد قراردادی با یکی از شرکت‏های جستجو و نجات واقع در دبی سعی در بازیایی کشتی داشته؛ اما با وجود شرایط بد آب و هوایی قسمت پاشنه  کشتی در تاریخ  27 June  در ساعت 48 : 16 به همراه 1700 کانتینر غرق شد. با این حال و طبق گزارش‏های موجود، میزان زیادی از سوخت این کشتی به دریا وارد نشده است.

بعد از جدا شدن قسمت پاشنه کشتی، شرکت مورد نظر با کمک یدک‏کش‏های موجود سعی در بازیابی قسمت سینه کشتی داشت. در تاریخ  2 July  ارتباط یکی از یدک‏کش‏ها با بدنه کشتی به دلیل شرایط بد آب‏وهوایی قطع شد و بدین ترتیب، بدنه کشتی نزدیک به 50 مایل از مسیر مشخص‏شده به منظور بازیابی بدنه کشتی منحرف شد. نهایتا یک روز بعد توانستند این ارتباط را برقرار کنند.

متأسفانه در تاریخ 6 July  سطح عرشه دچار آتش سوزی شد و یدک‏کش‏ها شروع به مقابله و خاموش کردن آتش کرده‏اند و پس از دو روز مقابله با آتش توانستند با بهره‏گیری از گارد ساحلی هند این آتش را در تاریخ 8 July   خاموش کنند.

اما چرا و چگونه این کشتی از وسط به دو نیم تقسیم شد؟ در واقع، کسی هنوز به سؤال پاسخ نداده و چگونگی این رویداد را توضیح نداده است. چراکه این امر نیاز به چندین ماه تحقیق و بازرسی دارد که در آینده انجام خواهد پذیرفت.

دلایل وقوع چنین رویدادهایی چه عواملی می‏تواند باشد؟ چگونه و به چه دلیل یک کشتی که تنها 5 سال از تاریخ ساخت آن گذشته و توسط یک شرکت معتبر (Nagasaki Shipyard & Engine Work) طراحی و همچنین توسط یک اپراتور شناخته شده (Mitsui O.S.K. Lines) تحت هدایت بود؛ بدین راحتی دچار چنین حوادثی می‏شود؟

بر اساس عکس‏های موجود، در زمانی که که بدنه کشتی شروع به ترک خوردن کرده مشخص می‏شود که طول کشتی متحمل وزن بسیار زیادی شده است. کشتی‏های کانتینری معمولا توسط یک میزان مشخصی از استرس‏های موجود که باعث خم شدن بدنه شده هدایت می‏شوند که دلیل این رویداد، اختلاف بین میزان فشار ایجاد شده توسط محموله بارگیری شده که همواره این فشار به سمت پایین ایجاد می‏شود و بوینسی سطح آب که همواره به سمت بالا  ایجاد می‏شود. وزن موجود محموله به موازات طول کشتی گسترش پیدا می‏کند.

در صورتی که که نیروی بوینسی ایجاد شده که همواره به سمت بالا ایجاد می‏شود به سمت نقاط مرکزی بدنه کشتی متمرکز می‏شود. اغلب کشتی‏های کانتینری متحمل میزان مشخصی از فشارهای وارده می‏شوند که باعث میزان کمی خمیدگی در سینه و پاشنه کشتی به خاطر عدم بارگیری مناسب ایجاد می‏شود.

این امر تنها زمانی قابل ملاحظه است که در حال مشاهده درافت سینه، پاشنه و نقطه مرکزی کشتی باشید. این امر درست است که  کشتی‏ها به منظور مقابله با این چنین فشارهایی طراحی شده‏اند و به این دلیل است که به دو نیم شدن این کشتی همچون یک شوک است.

بنابراین، دلیل این چنین  فاجعه‏ای چه می‏تواند باشد؟ دو دلیل واضح وجود دارد که اولی دال بر ایجاد شدن یک شکاف در بدنه است و دومین دلیل، عدم بارگیری مناسب کالا است. عامل وجود اولین دلیل می‏تواند عدم طراحی یا ساخت مناسب باشد که این موضوع  در ساخت کشتی‏ها جدید بی‏سابقه و به نوعی غیرمعمول است و این موضوع معمولا برای کشتی‏های قدیمی محقق می‏شود.

در سال 1997 یک کشتی که دارای قدمت 25 سال بود در حال سفر از وسط به دو نیم شد، مدتی بعد از حادثه مشخص شد که علت این رویداد طراحی و نصب بدنه جدید توسط شرکت هیوندای بوده است. اگرچه شکاف در بدنه می‏تواند دلیل مناسبی برای این چنین حادثه‏ای باشد؛ اما عدم بارگیری مناسب دلیل مناسب‏تری نسبت به عامل قبلی به نظر می‏رسد. با یک نگاه به استک 6 و 7 بر روی عرشه یک کشتی کانتینربر بزرگ مشخص است که چرا باید کانتینرهای سنگین‏تر میبایست به منظور جلوگیری از رولینگ کشتی، پایین‏تر قرار گیرند. تعادل کشتی کنترل و برنامه‏ریزی میشود و همچنین با استفاده از برنامه‏های بارگیری به منظور محاسبات عملیات بارگیری یک ناخدا می‏تواند با زمان‏‎گیری مناسب زمانی که کشتی در حال حرکت در دریای مواج است، در خصوص بارگیری مناسب قضاوت کند و بدین ترتیب، متوجه خواهد شد که آیا در زمان بارگیری مشکلی بوجود آمده است یا خیر؟

برای سالیان متمادی استحکام بدنه کشتی به صورت طولی موضوع نگران کننده‏ای در اغلب کشتی‏های فله‏بر و اولین کشتی‏های کانتینربر نبود. با افزایش طول و عرض کشتی افسران نیز می‏توانند استحکام طولی را در نظر و تعادل کشتی را محاسبه کنند. اکنون آنها می‏بایست دقت بسیار زیادی در خصوص مرکز ثقل داشته باشند و همچنین می‏بایست به این نکته توجه کنند که نباید میزان بار زیادی در دو انتهای کشتی خصوصا بر روی عرشه بارگیری کنند. بدین ترتیب، میزان نیرویی که باعث خم شدن بدنه می‏شود در محدوده مجاز خود خواهد ماند. خوشبختانه برنامه‏های تخلیه و بارگیری امروزه این اجازه را به افسران می‏دهد که بتوانند میزان استحکام طولی بدنه را محاسبه کنند.

اما چگونه این عوامل باعث ایجاد این چنین حادثه‏ای برای این کشتی شد؟ اگر بارگیری مناسب انجام نشده چگونه این حادثه روی داده است؟ یکی از بهترین و بدترین جنبه‏های عملیات‏های مربوط به  کشتی‏های کانتینری این موضوع است که آنها وقت زیادی را نباید در بنادر صرف کنند. عملیات تخلیه  و بارگیری باید  در زمان کوتاه و مناسب انجام و یک کشتی می‏بایست هر چه سریع‏تر بعد از اتمام عملیات در بندر  به سفر خود ادامه دهد. اگر یک کشتی به مدت 8 ساعت در بندر باشد؛ زمان کافی برای افسر ارشد برای مطالعه دقیق برنامه تخلیه و بارگیری وجود ندارد و او همچنین مجبور به انجام وظایف دیگر خود نیز هست. عملیات تخلیه و بارگیری مناسب یک کشتی با ظرفیت 8000 TEU   همچون MOL comfort سخت و پیچیده است. همچنین، عملیات دیگر کشتی که نیاز به تردد به بنادر دیگر دارد نیز به سختی این عملیات می‏افزاید. زمانی که MOL  بندر جده را ترک کرد؛ در مسیر خود تخلیه و بارگیری مقداری کانتینر را انجام داده است. اگر کانتینرهای بارگیری شده در جده در دو انتهای کشتی قرار گرفته باشند و کشتی نیز دارای تعادل کافی و مناسب بوده باشد، می‏توان گفت که کشتی متحمل میزان بیش از اندازه و مناسب نیروهایی شده که باعث خم شدن بدنه کشتی می‏شوند.

علیرغم عدم بارگیری مناسب، عامل محتمل دیگری نیز وجود دارد که همان شکاف در بدنه است. اما شاید بتوان بیان کرد که علت این حادثه ترکیب این دو علت باشد. بدین ترتیب، اگر علت این حادثه مربوط به بارگیری نامناسب باشد؛ در آینده شاهد توجه بیشتری به محاسبات مربوط به استحکام طولی بدنه کشتی در زمان تخلیه و بارگیری کشتی‏های کانتینری خواهیم بود.

ترجمه: سعید کریمی

ارسال نظر