***
آقای مهندس! مدیرعامل شرکت حفاری شمال اخیرا در اظهاراتی امکان ساخت دکلهای حفاری دریایی در داخل را نفی کرده و در فراخوانی خواستار ارائه نشانی کارخانههای ساخت دکل دریایی در ایران شده اند؛ پاسخ شما به این فراخوان چیست؟ آیا مجموعههایی دارای توان و تجربه ساخت دکلهای دریایی در کشور حضور دارند؟
از آنجا که طی روزهای اخیر مکررا به پیشینه کشور در رابطه با ساخت دکلهای حفاری دریایی اشاره شده و تشریح مجدد مسائل ضرورتی ندارد؛ تنها میتوان به این جمله اکتفا کرد که تنها مشتری دکلهای حفاری ساختهشده در ایران، شرکت حفاری شمال بوده است. نکته قابل توجه این است که به هنگام ساخت دکلهای ایران خزر و امیرکبیر، به ترتیب مراحل مهندسی کارگاهی و مهندسی تفصیلی به انجام رسید، اما در حال حاضر شرکت صف رزموند صاحب یک طرح پایه به همراه گواهی ثبت مالکیت معنوی آن است و با اخذ مجوزهای بینالمللی خود مجاز به اعطای لیسانس برای ساخت دکلهای خود بالابر دریایی است. در زمینه ساخت نیز شرکتهای متعددی در سطح کشور حضور دارند که قطعا واجد توانایی ساخت دکلهای دریایی هستند که تصور میشود نیازی به بیان نام آنها نیست.
اصلی ترین دلیل عدم امکان ساخت دکل دریایی در داخل از نظر مدیرعامل شرکت حفاری شمال، فقدان توان ساخت تجهیزات و قطعات مورد نیاز جکآپ در کشور بوده است. نظر شما دراینباره چیست؟
ضمن تائید اینکه بسیاری از تجهیزات مورد نیاز دکلهای دریایی در حال حاضر در خارج از کشور ساخته میشوند، توجه شما را به دو نکته جلب میکنم. نخست آنکه شرکت مهندسی و مدیریت صف رزموند در سال 1389یک طرح جامع برای ارتقاء توانمندی صنعتگران داخلی برای ساخت تجهیزات دکلهای حفاری در طول سه فاز اجرایی تهیه و آن را در اختیار نهادهای ذیربط قرار داد که متأسفانه حمایتی از آن صورت نپذیرفت. چه بسا در صورت حمایت به هنگام از طرح مذکور، هماکنون کشور عزیزمان در زمینه ساخت بسیاری از تجهیزات بینیاز از شرکتهای خارجی میبود. نکته قابل توجه دیگر آن است که بررسی این موضوع از منظر اقتصادی است. اکنون بسیاری از تولیدکنندگان محصولات حتی در سطح بینالمللی به منظور عرضه یک محصول قابل رقابت در بازار با انجام مطالعات امکانسنجی، قطعات و تجهیزات مورد نیاز محصول را از شرکتهای متعددی در سراسر دنیا تأمین میکنند. امروزه این امر در تولید بسیاری از محصولات ازجمله خودروها و نیز ابزارهای الکترونیکی به وفور به چشم میخورد. بنابراین، این موضوع دلیل مناسبی برای عدم واگذاری ساخت دکلهای دریایی به سازندگان داخلی نیست.
شرکت صف رزموند در سالهای گذشته نسبت به ثبت اختراع طراحی پایه دکلهای دریایی اقدام کرده بود. لطفا توضیحاتی درباره آخرین پیگیریها و اقدامات انجام شده در جهت استفاده از این ظرفیت فنی-مهندسی ارائه فرمایید. آیا این طرح به بایگانی و آرشیو رفته است؟
همانگونه که اشاره شد شرکت مهندسی و مدیریت صف رزموند در سال 1389 بعنوان اولین شرکت ایرانی اقدام به طراحی یک مدل جدید از دکلهای خودبالابر دریایی با نام تجاری ROSEMOND-SA20 کرده و حق مالکیت معنوی طرح را به ثبت رساند. پس از آن، این طرح در مراکز گوناگون ارائه شد و گواهینامههای متعددی دریافت کرد. اخیرا این طرح دو گواهینامه بینالمللی در رابطه با استانداردهای مرجع ISO19901-7:2013 در رابطه با طراحی سازههای فراساحل و نیز ISO19905-1:2012 که مربوط به ارزیابی کیفی واحدهای متحرک فراساحلی است، را نیز اخذ کرده است. لازم به ذکر است که گواهینامههای مذکور برای نخستین بار برای یک شرکت ایرانی صادر شده است. همچنین، به سبب طراحی مدل ROSEMOND-SA20، سازمان پژوهشهای علمیو صنعتی ایران (که مستقیما تحت نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اداره میگردد) اقدام به صدور «گواهینامه توانمندی فناورانه در زمینه طراحی دکلهای خودبالابر دریایی» به نام این شرکت کرد. این گواهی نیز برای اولین بار در سطح کشور صادر شده و این شرکت مفتخر به اخذ آن شده است.
مدتی پیش آقای مهندس شافعی (مدیرعامل ایدرو) شرط ساخت دکلهای دریایی در داخل را تأمین منابع آن از سوی وزارت نفت عنوان کرده بود. نظر یا پیشنهاد شما در این جهت چیست و فکر میکنید شرط فعال شدن یاردهای داخلی در ساخت جک آپ چیست؟
البته سرمایهگذاری وزارت نفت و یا شرکتهای تابعه آن میتواند قطعا راهگشا باشد. از سوی دیگر، تخصیص منابع از سوی صندوق توسعه ملی نیز میتواند با رفع برخی موانع، بعنوان یک گزینه دیگر مدنظر قرار گیرد. مقصود از موانع، در واقع تضامینی است که میبایست برای باز پرداخت وجوه به صندوق توسعه ملی ارائه شود. در حال حاضر تقریبا تمام سازندگان داخلی برای تأمین تضامین مورد نیاز با مشکلات جدی مواجه هستند که برای رفع آن میتوان راهکارهایی را ارائه کرد. بعنوان مثال، وزرات نفت میتواند یک قرارداد تضمین اجاره دکلهای حفاری را با سازندگان امضاء کرده و صندوق توسعه ملی نیز در تعامل با آن وزارتخانه، قرارداد اجاره مذکور را بعنوان تضمین بازپرداخت وجه بپذیرد و یا به طور کلی میتوان مالکیت دکل را برای مدتی معین و یا به طور دائم به وزارت نفت واگذار کرد تا ضرورت ارائه تضامین سنگین مرتفع شود.
با توجه به پیگیریهای انجام شده در سالهای قبل، چه انتظاری از مسؤولان دولت جدید (بویژه وزرای نفت و صنعت و نیز مهندس ترکان که در دوران حضور در POGC قراداد ساخت جک آپ را با صف منعقد کرده بودند) دارید. آیا امیدی به احیای قراردادهای قبلی و تعریف سفارشهای جدید وجود دارد؟
ضمن آرزوی توفیق برای مسوولین جدید دولت بویژه در وزارتخانههای صنعت، معدن و تجارت و نفت بعنوان اصلیترین درخواست، تقاضا دارم که مسؤولان ذیربط یک اراده جدی در زمینه ساخت دکلهای دریایی در داخل کشور جاری سازند که پیامد آن قطعا حل تمام مشکلات موجود و در نهایت تحقق این مهم خواهد بود. در این راستا و بعنوان گام نخست، میتوان به تأمین منابع مالی به منظور فعال کردن قراردادهای ساخت که پیشتر امضاء شده، اشاره کرد. در پایان لازم به ذکر است که با توجه به رویکرد جدید و مثبت جناب آقای خادمی که در مصاحبه اخیر ایشان در تاریخ 20/6/1392 منتشر شده؛ ما با ارسال نامهای با امضای مشترک مدیران عامل شرکتهای صنایع فراساحل (صف) و صف رزموند آمادگی خود را برای ساخت دکلهای حفاری خودبالابر دریایی اعلام کردهایم. امیدواریم مجموعه تلاشهای انجامشده توسط تمامی دستاندرکاران در نهایت منجر به تأمین نیاز کشور به دکلهای دریایی توسط سازندگان داخلی و یا دست کم استفاده از یک طرح ایرانی برای ساخت دکلهای ناوگان حفاری کشور شود.
