قصه گردشگری دریایی در سواحل خزر تراژدی بی پایان حوزه گردشگری استان مازندران است. براساس بررسی های انجام شده غالب گردشگران به دلیل دریا و ساحل وارد استان میشوند و رنگ زندگی را به شهرهای مازندران می پاشند، اما با تمام اینها باید گفت گردشگری دریایی در خزر آه ندارد که با ناله سودا کند!
به گزارش مارین نیوز، وجود طرح های ضعیف سالم سازی با امکانات اندک، حضور کمرنگ بخش خصوصی در گردشگری دریایی، اشغال سواحل از سوی بخش های دولتی و عدم دسترسی آسان به دریا از جمله مشکلات و چالش هایی است که توسعه گردشگری دریایی در مازندران با آن روبرو است.
هرچند باتمام ضعف های موجود در گردشگری دریایی متولیان بر توسعه گردشگری دریایی خزر تاکید می کنند اما هرسال دریغ از پارسال! باحسابی سرانگشتی می بینیم نه بستری آماده است نه برنامه های مدونی برای بسترسازی درامر گردشگری دریایی برنامه ریزی شده. هرسال همان برنامه های ضعیف و نیمه کاره مانند طرح سالم سازی دریا نصیب مشتاقان خزرمی شود. از قدیم الایام می گویند با حلوا حلوا کردن دهان شیرین نمی شود، حال قصه گردشگری دریایی در خزر مصداق همان مثل است.
ازبدقولی های 3ساله برای واردشدن کشتی های تفریحی به قلب خزر گرفته تا قوانین دست و پاگیر برای دریافت مجوزهای تاسیسات اقامتی تفریحی و فرار سرمایه گذاران دراین حوزه همه وهمه سد راهی بزرگ برسر راه توسعه گردشگری دریایی در خزر شده است. هراز چند گاهی نجوائی هشداردهنده در مورد حرکت لاک پشتی گردشگری دریایی در خزر شنیده میشود اما این نجواها مانند فریادی در بیابان، بیپژواک و اثر میماند و بدتر اینکه چنان به ناکجاآباد سیاست بازی و روزمرگی پرتاب میشود که از اصل ماجرا فرسنگها فاصله میگیرد.
مسافرانی که همراه خانواده و به هوای استفاده از آفتاب و آب دریا به شمال میآیند، با چنان کاستیهائی روبهرو میشوند که گاه پشیمان از سفر، از نیمه راه بازمیگردند یا مقصدی دیگر اختیار میکنند.
آلودگی ساحل دریا به واسطهٔ زبالههای شهری و آلودگی آب حاشیهٔ ساحل به خاطر ورود بیرویهٔ فاضلابهای شهری و صنعتی چنان آشکار و چشمآزار است که بسیاری از مسافران تابستانی را به اکراه از شنا کردن باز میدارند.
به راستی مسوول کیست؟ سازمان بنادر و دریانوردی، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، محیط زیست یا منابع طبیعی ؟ تعدد سازمان های مسئول یکی از مهمترین دلایل این ناکامی هاست.
ناموفق نیستیم،دیرشروع کرده ایم
یک سر داستان گردشگری دریایی به میراث فرهنگی و گردشگری مربوط می شود، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران می گوید : در حوزه گردشگری دریایی ناموفق نبوده ایم بلکه دیر شروع کرده ایم.چندسالی بیشتر نیست که کار در حوزه توسعه گردشگری دریایی در خزر را آغاز کرده ایم و شاهد پیشرفت های قابل ملاحظه ای در این زمینه بودیم. به طوری که توانسته ایم با دوشهر ساحلی از جمله مارکه ایتالیا ارتباط برقرار کنیم تا بتوانیم از این رابطه در رشد و توسعه گردشگری دریایی بهره مند شویم.
بزرگ نیا درباره ورود کشتی های گردشگری به مازندران می گوید: ورود کشتی تفریحی مستلزم ایجاد زیرساخت های لازم از جمله ساخت اسکله بود که اخیرا مجوز ساخت آن پس از یک سال و اندی توسط سرمایه گذار اخذ شده، کشتی گردشگری که قبلا خریداری شده به محض اتمام ساخت اسکله وارد آب های خزر می شود.
وی با اشاره به اینکه بنادر در استان مازندران بیشتر به صورت واحدهای اقتصادی تجاری نگاه می شود، ادامه می دهد : خطوط تفریحی تا چندسال پیش در بنادر خزر معنایی نداشت و متاسفانه از این سرمایه عظیم غفلت شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران می گوید : میراث فرهنگی و گردشگری تنها یکی از ارکان مسئول در حوزه گردشگری دریای است و نهادهایی چون سازمان بنادر و کشتیرانی، محیط زیست و منابع طبیعی نقش مهمی در رشد این حوزه از گردشگری دارند.
هرچند بنابه نظر بزرگ نیا، تنها در بحث گردشگری دریایی عقب مانده ایم اما باید گفت همان موهبتی که ما آن را دیرکشف کردیم در جزیره کیش تبدیل به موقعیت بزرگی برای درآمدزایی و رشد اقتصادی این منطقه شده است. از صدها فرصتی که دریا در اختیار مازندران گذاشته شده همچون ایجاد مكان های اقامتی و راهاندازی تورهای تفریحی با كشتیهای كوچك، قایق، برگزاری تورهای غواصی، تورهای دریایی، برگزاری مسابقات ورزشی آبی، فروش صنایع دستی، پرواز بادبادكها، جشنوارهای ساخت مجسمههای شنی، والیبال ساحلی، ماهیگیری متاسفانه تنها تعداد پرشمار غرق شدگان آب های خزرسهم مازندران شده است.
رامسر تا گمیشان را بهم پیوند می زنیم
سیاوش رضوانی، رییس سازمان بنادر و دریانوردی مازندران که مهم ترین رکن برای توسعه گردشگری دریایی محسوب می شود و کار صدور مجوز برای سرمایه گذاران گردشگری دریایی را به عهده دارد، می گوید: سازمان بنادر و کشتیرانی آمادگی لازم برای صدور مجوز مراکز گردشگری بین المللی، هتل ها، مراکز اقامتی و اسکله های تفریحی را بر عهده دارد.
وی می افزاید : از زمانی که به این سمت منصوب شدم به دنبال موضوع مهمی چون گردشگری دریایی هستم که متاسفانه در مازندران مغفول مانده است. در حال حاضر در حوزه مازندران تعدادی از سرمایه گذاران که آیتم های موردنظرما برای سرمایه گذاری را داشته اند در کنار دریا در حال ایجاد هتل های بزرگ هستند. تعدای نیز برای ایجاد اسکله و جایگاه مخصوص برای گردشگری دریایی درخواست داده اند که پس از بررسی های لازم از لحاظ زیست محیطی و برسی منابع طبیعی مورد حمایت سازمان بنادر و کشتیرانی قرار می گیرند.
رییس سازمان بنادر و دریانوردی مازندران در خصوص علت تاخیر سه ساله در مورد ورود کشتی تفریحی به آب های خزر می گوید : گردشگری در دریای خزر تنها به واردشدن به شناور تفریحی و پیاده شدن در نقطه ای دیگر ختم نمی شود، بلکه ما نیاز به زیرساخت های اساسی همچون توقف گاه های بین راهی داریم. از مهم ترین برنامه های سازمان بنادر و کشتیرانی مازندران، پیوند رامسر تا گمیشان از طریق چند جایگاه و ایستگاه مجهز به اسکله همراه با هتل و استراحتگاه برای ماندگاری مسافران است.
طرحی که در نطفه خفه شد
اولین بار که زمزمه راه اندازی اتوبوس دریایی در خزر مطرح شد به سفر استانی دولت نهم در مازندران بر می گردد، ولی با روی کار آمدن چند دولت، این گزینه همچنان روی کاغذ خاک می خورد.
سینا معماری از کارشناسان محیط زیست دریایی، اتوبوس های دریایی را بهترین گزینه برای پیشبرد و رونق گردشگری دریایی می داند و می گوید : هرچند یکی از متولیان گردشگری دریایی محیط زیست است اما محیط زیست تنها جنبه نظارتی دارد و طرح های گردشگری که منافاتی با اکوسیستم دریا و ساحل ندارد را موردتایید قرارمی دهد.
وی تصریح می کند: محیط زیست مشوق گردشگری و توریست به شکل های مختلف است و در زمینه ایجاد اکوتوریسم دریایی مسئولیت مستقیم ندارد و به عنوان یک کاتالیزور می تواند در این زمینه نقش آفرینی کند ولی طرح هایی را مورد حمایت قرار می دهد که براساس ملاحظات زیست محیطی تعریف شده باشد.
وی رعایت حریم 60 متر برای ساخت اماکن تفریحی، در نظر گرفتن فاضلاب برای هتل ها و اماکن اقامتی، رعایت بهداشت در اسکله و محیط پیرامون ساحل را جزء مقررات برای تایید طرح های تفریحی گردشگری در سواحل می داند و می گوید : قبل از تایید، کارشناسان محیط زیست طرح را از لحاظ زیست محیطی بررسی کرده و اگر مشکلی نداشت آن را تایید می کنند. طرح اتوبوس دریایی نیز یکی از زیست محیطی ترین آیتم هایی است که می تواند به توسعه اشتغال در استان های ساحلی کمک شایانی کند.
سرمایه گذران اندر خم بروکراسی های بین دستگاهی
حمید علیزاده، یکی از مشاوران هتلهای بینالمللی فعال در عرصه کشتیهای تفریحی و بازیهای دریایی، درباره مهمترین ضعف مازندران در توسعه توریست دریایی، می گوید : دریا نعمتی است که باید به آن توجه شود اما کمبود امکانات تفریحی، توجه نکردن به پاکیزگی محیط دریا و ساحل و از همه مهم تر کمبود هتلهای بینالمللی، ضعفهای بزرگی است که مانع از بهرهبرداری از این موضوع میشود.
این فعال در زمینه کشتیهای تفریحی و بازیهای دریایی در مازندران با اشاره به اینکه از سرمایهگذار حمایت نمیشود، می گوید : در استان مازندران برای گرفتن مجوز یک سرمایهگذاری باید تعرفههای فراوانی را گذراند. توسعه اقتصادی در مازندران نیازمند جذب سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی در بخشهای مختلف به منظور تقویت زیرساختها و ایجاد مقدمات لازم برای این امر مهم است.
خزر بی نصیب از تورهای گردشگری دریایی
مهم ترین موضوعی که موجب چرخیدن چرخ های صنعت گردشگری می شود وجود گردشگران ارزآور است. گردشگران خارجی که از طریق تور به یک منطقه وارد می شوند، می توانند نوید روزهای خوش را به مردم آن منطقه بدهند. مازندران به دلیل برخورداری از جنگل و دریا برای کشورهای عربی مکان مناسبی است اما متاسفانه در مازندران چیزی به نام تور دریایی وجود ندارد.
مسعود حسین زاده، رییس صنف راهنمایان گردشگری مازندران در این مورد به ارمون می گوید : نبود زیرساخت های لازم و عدم تخصیص اعتبار منجربه این شده که نتوانیم تورهای دریایی برای گردشگران هدف ارائه دهیم.
وی می گوید : فقدان امکانات و خدمات مورد نیاز برای تفریح دریایی و کم توجهی مسئولان به این بخش، از امکانات و تفریحات دریایی چون غواصی، موج سواری، ماهیگیری در آب های عمیق و آکواریوم دریایی و گردش در دریا عواملی است که منجربه عدم موفقیت گردشگری دریایی در مازندران شده است.
حال باید دید دریای خزر آبستن چه حوادثی خواهد شد. آیا عقب ماندگی در امر توریسم آن جبران شده و پیوند رامسر تا گمیشان چرخ های کم رمق گردشگری مازندران را تکانی خواهد داد؟ عاقبت کشتی تفریحی گردشگری چه خواهد شد؟ آیا مانند کشتی میرزا کوچک خان در انزوا جان خواهد داد و یا قلب خزر را خواهد شکافت. و بلاخره اتوبوس دریایی به رویایی دست یافتنی تبدیل خواهدشد یا نه؟
منبع : ایسنا