مگر صنایع دریایی تافته جدا بافته ای در این کشور هستند که به یک باره ۶۵۰ میلیون دلار خرج میکنند تا یاردهای کشتی سازی کره جنوبی را سر پا نگه دارند و برای آنها اشتغال ایجاد کنند.
به گزارش مارین نیوز، بسیاری از صاحب نظران و فعالان در بخش صنایع دریایی معتقدند حرکت برخی از دستگاهها و سازمانهای دریایی کشور برخلاف برنامه ها و سیاست های اقتصاد مقاومتی و حمایت از صنایع و تولیدات داخلی است. خبر سفارشات ساخت انواع شناور به خارج، ضمن رنجیده خاطر شدن فعالان صنعت کشتی سازی در کشور، عزم دولت را برای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی در این حوزه کمرنگ نموده و باعث ایجاد یاس و ناامیدی و کند شدن روند توسعه این صنعت مهم خواهد شد.
رهبر معظم انقلاب در دیدار با نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اشاره به مسئله اشتغال فرمودند : "مسئلهی اشتغال، که وابستهی به همین مسئلهی تولید داخلی و مانند اینها است، خیلی مهم است. این خجلت و شرمندگی نظام از بیکاری جوان، از خجلت خود آن جوان در داخل خانه بیشتر است؛ این را شما بدانید. بنده خودم وقتیکه به فکر این جوان بیکار میافتم "شرمنده میشوم، این را باید برطرف بکنیم".
وقتی تولید داخلی مشتری داشته باشد خود باعث توسعه و رونق کسب و کار می شود و وقتی کار توسعه می یابد از سطح بیکاری کاسته می شود. هر چه سطح فن آوری بالاتر و پیشرفته تر باشد سهم نیروی انسانی در محصول بیشتر می شود به همین دلیل است که در کشورهای صنعتی پیشرفته، نرخ بیکاری بسیار پایین است. با این وصف تنها راه ایجاد اشتغال و کاستن از تعداد بیکاران، فراهم آوردن زمینه توسعه و حمایت از تولید در داخل کشور است.
بر این اساس نظر برخی از متخصصین و کارشناسان این حوزه جویا شدیم که در ادامه می خوانیم.
ایرج خدادادی کارشناسان ارشد کشتی سازی است که بستن قراردادی با چنین حجم بدون اینکه امتیازی برای مشارکت داخلی گرفته شود را یک ضعف اعلام و گفت : بیشتر ضعف، از ساز و کار داخل جامعه دریایی محسوب میشود. حالا اگه بپرسیم متولی پیگیری کیست، هیچ ارگان یا موسسه دریایی خودش را مسئول نمیداند چون تقسیم کار و تقسیم مسئولیت بین این ارگانها و موسسات و انجمن های دریایی و نمایندگان مجلس و.....صورت نگرفته است. هرکسی که اسمش مسئول است یا نماینده است و یا ... در هر حوزه ای نظری میدهد ولی چه زمانی عملی میشود معلوم نیست.
وی در ادامه افزود : اینکه آقای مهندس کربلایی مدیر اسبق ایزوایکو و تیم ایشان در آن زمان توانستند بودجه ای را برای ساخت کشتی تامین نمایند، نشان آن است که کارها و امورات به صورت ساختاری و سازمانی جلو نمی رود بلکه صرفا ارتباطاتی است. عده ای هم معتقدند که لابی های فردی باید باشد و راهی جز این نیست، اما همین طرز تفکر باعث شده تفکر مبتنی بر وظایف سازمانی رشد خوبی نکند. صنعت نباید متکی به فرد یا افراد باشد بلکه باید متکی به سازمان باشد. اگر کشتی سازی کره خوب کشتی میسازد، ساخت این کشتی ها، توسط آقای x در آن مجموعه پیگیری نمیشود، بلکه آقای x هر مقامی هم داشته باشه باید کارش رو خوب بتواند انجام دهد.
وی در پایان گفت : اگر اهداف بالا و متعالی باشد نیازی به برجسته کردن نام افراد خاص و قهرمان سازی و قهرمان پروری نیست. لذا همه ما باید سعی کنیم این فرهنگ رو نهادینه کرده و برای موفقیت سازمانی فکر کنیم. ولی هنوز با این وضعیت فاصله زیاد داریم.
داود تحویلدار فارغ التحصیل کارشناسی ارشد دانشگاه شریف از شرکت مهندسین مشاور ایتسن نیز در اینباره گفت : در خصوص تمامی صنایع وقتی اسم سفارش ساخت محصول به خارج از کشور میاد همزمان بحث ساخت محصول در داخل کشور و انتقال تکنولوژی هم مطرح میشه به خصوص پس از برجام، حساسیت روی این موضوع بیشتر شده است. به عنوان نمونه می توان به پروژه ساخت کشتی های کانتینربر که در سالهای گذشته در ایزایکو ساخته شد و این الگو رعایت گردید، اشاره کرد. فروند اول در آلمان ساخته شد و فروندهای بعدی با مشارکت آلمانیها در داخل ایران. این موضوع در صنعت خودرو هم در حال انجام است. در سفارش ساخت جنگنده سوخو ۳۰ با روسیه هم اگه به خبرهای چند روز قبل مراجعه کنید میبینید که وزیر دفاع بحث انتقال تکنولوژی و ساخت در داخل را هم مطرح کردند. اما چرا با وجود چنین فضایی در داخل کشور و بحثهای مربوط به اقتصاد مقاومتی، مدیر عامل کشتیرانی با جسارت هر چه تمامتر موضوع سفارش ساخت ۱۰ فروند کشتی را به کشور کره جنوبی مطرح میکنند. مگر صنایع دریایی تافته جدا بافته ای در این کشور هستند که به یک باره ۶۵۰ میلیون دلار خرج میکنند تا یاردهای کشتی سازی کره جنوبی را سر پا نگه دارند و برای آنها اشتغال ایجاد کنند. آیا راهکاری برای تامین مالی در داخل وجود ندارد؟
تحویلدار افزود : مسئولین کشتیرانی میتوانند حداقل با ساخت ۱ یا ۲ فروند اول آن در کره جنوبی با مشارکت متخصصین ایرانی، یک بار برای همیشه موضوع آموزش پرسنل کارآزموده ایرانی را مرتفع نموده و ضمن آموزش فرایندهای طراحی، ساخت و افزایش بهره وری را مرتفع نمایند و با ساخت ۲ تا ۳ فروند بعدی در داخل کشور و در نهایت فروندهای بعدی با مدیریت ایرانی و تحت نظارت کره ایها در داخل ساخته شود.
رضا مختاری مهندس کشتی سازی از دانشگاه خلیج فارس بوشهر در این باره می گوید : واگذاری پروژه های مالکان ایرانی به یاردهای خارجی به چند دلیل مختلف انجام می شود. از جمله آن می توان به عدم اطمینان به توانایی یاردهای داخلی و گران تمام شدن هزینه نهایی برای مالکان اشاره کرد. به عنوان مثال هزینه تمام شده ساخت یک کروبوت در ایران شاید در حدود دو برابر هزینه تمام شده ساخت آن در چین باشد. این امر بر همه ما روشن است که متاسفانه به دلیل عدم استفاده از نیروهای کارآمد داخلی، طمع به برداشت سود زیاد، دستمزد های پایین کارگران و به طبع آن عدم ایجاد حس مسولیت پذیری متقابل نسبت به عمل به وظایف، عدم به کار گیری درست استانداردهای ساخت توسط یاردها، عدم وجود و یا استفاده از ابزارها و روش های نوین سریع ساخت شناورها و به طبع آن طولانی شدن زمان ساخت دلایلی بر بی اعتمادی مالکان به دست اندرکاران داخلی در ساخت می باشند. برای مثال شرکت هیوندای در هر سه ماه می تواند دو فروند کانتینر بر چند هزار TEU به مالک تحویل دهد اما در ایران، در خوشبینانه ترین حالت ساخت یک یدک کش 40 متری 1 سال به طول می انجامد که حتی بسیاری از استانداردها را ارضاء نمی کند، از طرفی این امر بسیار بدیهی است که هر مالکی به دنبال سود خود است.
پژمان رفیعی سر مهندس کشتی است که به خارج مهاجرت کرده و در این باره می گوید : قرارداد 10 کشتی با شرکت کره ای هیوندا به ارزش 650 میلیون دلار، متاسفانه باعث خروج وحشتناک میلیون ها دلار ارز با این اوضاع اقتصادی از کشور می شود. با همین مبلغ می توان جوابگوی بومی سازی این صنعت در کشورمان بود. با این اوضاع نابسامان بیکاری جوانان ، بهتر است هزینه فوق را به شرکتهای کشتی سازی ایرانی در داخل کشور بدهند. زیرا جوانان و متخصصان ایرانی 100 درصد با حمایت و پشتوانه دولت میتواند توان کشتی سازی ایران را ارتقا داده و چیزی از شرکتهای خارجی کم ندارند. با اشتغالزایی از بیکار شدن این عزیزان و ضعیف شدن صنعت کشتی سازی جلوگیری به عمل می آید. با جلوگیری از واردات، صنعت کشتی سازی ارتقاء و روز به روز شاهد پیشترفتهای بیشتری در ساخت کشتی های غول پیکر خواهیم بود.