موفقیت در تمام فعالیت‌های مربوط به توسعه صنایع دریایی به گسترش فعالیت‌های پژوهشی بستگی دارد، در کل آموزش و پژوهش ضامن اصلی پیشرفت و توسعه پایدار در کشور است.
به گزارش مارین نیوز، نوع و سطح فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی یکی از شاخص‌های اصلی توسعه و پیشرفت محسوب می‌شود. موفقیت در تمام فعالیت‌های مربوط به توسعه صنایع دریایی، به گسترش فعالیت‌های پژوهشی بستگی دارد. در واقع آموزش و پژوهش یکی از محورهای مهمی است که ضامن پیشرفت و توسعه پایدار در هر کشور به شمار می‌آید. اگر پژوهشی صورت نگیرد دانش بشری افزایش نخواهد یافت و دچار سکون و رکود خواهد شد.
عوامل متعددی در توسعه و پژوهش دخالت دارند و می‌توان این عوامل را به سه بخش عوامل سخت افزاری، نرم افزاری و نیروی انسانی تقسیم کرد. منظور از عوامل سخت افزاری همه امکانات فیزیکی و زبر ساخت‌های بنیادی است که امکان پژوهش در حوزه‌های مختلف را برای پژوهشگران فراهم می‌آورد. مثلاً وجود ابزارهای پژوهشی از قبیل دستگاه‌ها، آزمایگاه های پیشرفته و امکانات شبکه ای و رایانه ای از جمله این منابع سخت افزاری محسوب می‌شوند.
منظور از امکانات نرم افزاری جریان اطلاعات و دانش مین پژوهشگران است که از طریق مجله‌ها و منابع علمی دیگر به صورت چاپی یا الکترونیکی صورت می‌پذیرد. در نهایت،بخش سوم این این این مجموعه می‌روی انسانی و پژوهشگرانی است که با دانش و تلاش خود میتواندد امکانات سخت افزاری و نرم افزاری را به خدمت گرفته و طرح‌های پژوهشی گوناگون را تدوین و اجرا کنند.
با توجه به اینکه یکی از حوزه‌های مورد برسی در آمارنامه، وضعیت آموزش و تحقیقات در حوزه‌های دریایی است، با بررسی‌های انجام شده تعدادی از مهم‌ترین شاخص‌ها که وضعیت موجود را بهتر به تصویر می‌کشند شناسایی و استخراج شدند.
برای درک بهتر از اطلاعات و آمارهای دریافت شده رشته‌های دریایی موجود در دانشگاه‌ها را به 6 گروه آموزشی گروه علوم انسانی، گروه علوم پایه و گروه فنی و مهندسی، کشاورزی، دامپزشکی و منابع طبیعی، گروه علوم پزشکی، هنر تقسیم بندی می‌شوند.
لازم به ذکر است، ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان دریایی معاونت علمی ریاست جمهوری با توجه به اهمیت موضوع آموزش و پرورش در توسعه پایدار در کشور این موضوع را در آمار نامه دریایی مورد بررسی قرار داده است.
