رشد جهانی دانشگاه ها در حوزه فراساحل / لزوم همکاری بخش آکادمیک و صنعتی

به گزارش مارین نیوز، محمدرضا بهاری، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و از افراد مجرب و با سابقه و اساتید برجسته کشور در حوزه مهندسی فراساحل می باشند. بهاری تحصیلات کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در دانشگاه صنعتی شریف و مقطع دکتری را در رشته مهندسی عمران دانشگاه واترلو گذرانده و هم اکنون از اساتید گرایش مهندسی سازه و سازه های فراساحلی دانشکده عمران دانشگاه تهران هستند. متن پیش رو حاصل گفتگوی ستاد خبری هشتمین همایش بین المللی صنایع فراساحل با ایشان است که می خوانید. 

برگزاری همایش های تخصصی با موضوعات ویژه و مورد نیاز حوزه های زیرساختی کشور محیط مساعدی برای همفکری، ایجاد انگیزه، آشنایی با یافته های روز آکادمیک و صنعتی، طرح مشکلات و شراکت در یافتن راهکار فراهم می آورد. 

مجموعه صنایع فراساحل کشور با هدفگذاری رفع مشکلات روز کشور و اجرای پروژه های عمدتا توسعه ای حمایت و رشد کرده است و لذا سهم اجرا در بروزرسانی بسیار بیشتر از بعد علمی و فن آوری های نو میباشد. برای داشتن صنعت خودکفا و رشد پایدار و دستیابی به اصول جدید مدیریتی و طراحی های کارآمد چاره ای جز همکاری متقابل بخش آکادمیک با صنعتی و پذیرش توانمندی های طرفین نیست هر چند به فرهنگ سازی، برگزاری کارگاه های آموزشی و حرفه ای با مشارکت دو طرف نیاز جدی وجود دارد. 

رابطه مطلوب نیست و هنوز صنعت مشغول رفع روزمره مشکلات و مهندسی معکوس و یا سعی و خطا است در حالیکه دانشگاه ها در سال های اخیر رشد قابل تحسینی در زمینه فراساحل در سطح جهانی از خود نشان داده اند.

این رکوردها و موفقیت ها عمدتا با کسب تجربه و جو رقابتی بین پیمانکاران مطرح در کشور رخ داده و سطح توفیقات البته کلاسیک است و نمیتواند در مقیاس جهانی به عنوان رکورد محسوب گردد. برای نیل به رکورد و تحسین جهانی نیاز به نوآوری، ابتکار، فن آوری و طراحی های روز داریم که مثل همه کشورهای موفق با حضور محیط های آکادمیک و پژوهش محور میتواند تحقق پیدا کند.

تامین شناورهای خدمات فراساحلی امروز تلفیقی از خارجی و محلی است. به نظرم تعداد پروژه‌های کشور در حوزه فراساحل رو به کاهش است و عمده تکاپو ها و رقابت ها در حوزه های نفت و گاز مشترک بوده که در بسیاری از آنها در حال بهره برداری هستیم. ضمن آنکه شرکت ملی نفت با کمبود بودجه فاحشی در قیاس با برنامه ها مواجه است و نوک حمله تحریم ها و محاصره اقتصادی مبادلات نفتی را نشانه رفته است و افزایش تولید در شرایط کنونی اولویت دولت نیست. لیکن برای حفظ شرایط بهره برداری کنونی و پرهیز از توقف های گران قیمت، نیاز به تداوم بازرسی های و تعمیر و نگهداری و پشتیبانی و جابجایی نفرات اساسی هستند. لذا عمده توجه ها الان به شناورهای غواصی خصوصا از نوع اشباع، شناورهای DP و جرثقیل دار، مسافربر و نقشه برداری است. هر چند شناورهای اقامتی و نیز حفاری و Jackup هم به تعداد محدود کماکان نیاز است.

خوشبختانه وضعیت HSE در قیاس با سال های ابتدای فعالیت های دریایی بسیار مطلوب است هر چند هنوز به نقطه تلفات صفر نرسیده ایم ولی اقتدار این بخش، اعمال ضوابط و کنترل های مربوط به نحو محسوسی رشد داشته است.

این موضوع ارتباط تنگاتنگی به این همایش ندارد، لیکن به نحوه تایید، سیاسی کردن انتخاب شرکت ها، تعداد زیاد آنها بدون داشتن زیرساخت و زمینه انتقادات جدی وارد است.

در حال حاضر نداشتن پروژه های بزرگ و توسعه ای قابل توجه در بسیاری از شرکت های مطرح که در صورت تداوم آن به ورشکستگی و تعطیلی فعالیت های آنها منجر خواهد شد و باید توجه شود که نگه داشت و سرویس ناوگان دریایی و تجهیزات ساخت بسیار گران است. نیاز به گسترش کیفی و خدمات dock برای رده های متنوع شناوری و داشتن قطعات یدکی و یا امکانات نیروی انسانی مجرب برای آنها. لزوم طرح و نگاه نو به صنعت کشتی سازی و مدیریت پروژ های مورد نیاز صنعت که مثل خودروسازها کارنامه درخشان و مطلوبی بین کارفرما نداشته است. در صورت تحقق این مهم و واگذاری مدیریت به شایسته گان و نواندیشان این رشته و صنعت، جهش و تحول بی تردید دور از ذهن نیست. همچنین توجه ویژه به نهادینه کردن مدیریت حرفه ای دارایی ها و ارتقای آنها و به روزرسانی دوره ای و نظام مند، ایمنی و بهداشت و مراقبت از محیط زیست دریایی خصوصا در مناطق نقتی، تامین مالی و گشایش نقدینگی در میان مجریان پروژه ها از سوی بانک ها و تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه با تعریف راهکارهای عملی و برنامه ای موظفی از دیگر موارد هستند که باید به آنها توجه شود. 

پیرو پاسخ به سوال 1، اگر روند برگزاری و نیز انتخاب موضوعات به گونه ای باشد که نتایج تحقیقات و مقالات در انتهای هر نشست مورد بحث قرار گیرد و در عین حال 2-3 پانل تخصصی و چالشی با مشارکت صنعت و دانشگاه و مجریان برگزار گردد نتایج مطلوب حاصل خواهد شد.

خاطرنشان می شود، هشتمین همایش بین المللی صنایع فراساحل 21 و 22 خرداد 1398 در دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف برگزار خواهد شد.