رئیس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و دریاهای آن، رسیدن توفان های حاره ای مانند توفان دوریان به خلیج فارس بسیار ضعیف است.
به گزارش مارین نیوز، رئیس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی با بیان اینکه کشور ما در چند سال اخیر دو نمونه از توفان های حاره ای را تجربه کرده است، گفت: یکی توفان "گونو" در سال ۱۳۸۶ که به سواحل چابهار رسید و تا نزدیکی تنگه هرمز و جاسک نیز اثرات خود را بر جا گذاشت که بر اثر آن بارش شدیدی در نزدیکی جاسک رخ داد، دیگری توفان "فِت" در سال ۱۳۸۹ بود که در دریای عمان اثر خود به جای گذاشت و بارش شدید و وزش باد آن به سواحل عمان یعنی چابهار هم رسید.
پروین غفاریان ادامه داد: بنابراین دو توفان داشتیم که به سواحل ایرانی دریای عمان رسیدند اما گزارشی از وقوع توفان های حاره ای در خلیج فارس نداریم، توفان های حاره ای مانند "دوریان" در عرض های پایین شکل می گیرند که تاکنون دو مورد از آنها توانستند خودشان را به سواحل ایرانی دریای عمان برسانند و به سواحل ما رسیدند که گونو شدیدتر و فِت ضعیفتر بود.
غفاریان تاکید کرد: یکی از دلایل رخداد توفان های حاره ای، گرم شدن آب اقیانوس هاست بنابراین با گرم شدن زمین و به دنبال آن گرم شدن آب اقیانوس ها، احتمال وقوع چنین توفانهایی در دریای عمان دور از انتظار نیست، چون این توفان ها به شدت به دمای آب اقیانوس حساس هستند؛ وقتی آب اقیانوس گرم میشود شدت و تعداد این توفان ها نیز بیشتر می شود.
عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: اما اینکه این توفان های حاره ای به خلیج فارس برسند جای تامل دارد، البته تجربه نشان داده که می توانند خودشان را به سواحل عمان برسانند و چون در آنجا تضعیف می شوند دیگر احتمال اینکه به خلیج فارس برسند بسیار کم است بنابراین بعید است که توفان حاره ای به خلیج فارس برسد.
وی اظهار داشت: خلیج فارس تهدیدات خاص خودش را دارد مانند بالا آمدن آب دریا به ویژه در سواحل بوشهر اما توفان های حاره ای نه؛ احتمال اینکه بخواهد به خلیج فارس برسد تقریبا نزدیک به صفر است که یک علت آن می تواند بُعد مسافت از اقیانوس باشد، حتی زمانی که این توفان ها به دریای عمان هم می رسند خیلی تضعیف شده اند.
غفاریان گفت: به عنوان مثال توفان حاره ای که در شمال اقیانوس هند شکل می گیرد و خود را به دریای عمان می رساند نیز بسیار تضعیف شده است، این توفان ها بیشتر به سمت کشور عمان و مسقط تغییر مسیر می دهند اما تضعیف شده آن به ایران می رسد.
وی درباره اینکه این توفان ها چگونه به سواحل عمان در ایران می رسند توضیح داد: توفان گونو در سال ۱۳۸۶ به طور کامل به چابهار رسید و خسارت و کشته به جای گذاشت، در واقع وقتی که این توفان ها خیلی قوی باشند یا بر اثر یک سری عوامل دینامیکی که در جو اتفاق می افتد تغییر مسیر دهند به سمت شمال یا شمال غرب منحرف می شوند و خودشان را به سواحل ایرانی عمان می رسانند اما رسیدن توفان های حاره ای به خلیج فارس بعید است.
رئیس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی اظهار داشت: اثر توفان های حاره ای، در قالب بارش شدید و وزش باد تا تنگه هرمز مشاهده می شود اما به محض اینکه از تنگه عبور می کنند و به خشکی می رسند و منبع رطوبتی خود را از دست می دهند به شدت تضعیف می شوند بنابراین دیگر نمی توانند خود را به خلیج فارس برسانند.
وی در این گفتگو با ایرنا به وقوع توفان های "گونو" و "فت" اشاره کرد و گفت: مساله موجب تعجب ما این است که این توفان ها در دهه اخیر اتفاق افتاده اند و پیشتر خیلی شاهد وقوع چنین توفان هایی نبودیم، رسیدن آنها به سواحل ما می تواند هشداری باشد برای گرم شدن آب اقیانوس ها و تغییرات آب و هوایی و اینکه کشورمان آمادگی مقابله با کاهش اثرات آنها را داشته باشد.
غفاریان افزود: چون در گذشته، امکانات ماهواره ای و ایستگاه های هواشناسی نبوده تا وقوع رخدادهای هواشناسی را ثبت کند بنابراین در این زمینه اطلاعات بسیار قدیمی در دست نداریم و توفانی که در ۵۰ سال گذشته تجربه کردیم گونو و فت در سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۹ بوده است، بنابراین باید خود را آماده کنیم چون ممکن است توفان های حاره ای بیشتری در راه باشد.
وی در واکنش به برخی اظهار نظرها مبنی بر اینکه ممکن است توفان های حاره ای مانند دوریان به خلیج مکزیک و سپس خلیج فارس برسند، گفت: خلیج مکزیک هم از خلیج فارس بزرگتر و هم دارای شرایط جغرافیایی متفاوت است بنابراین احتمال اینکه توفان هایی مانند دوریان به خلیج فارس برسد بعید است ولی باید آماده توفان های دیگری در مقیاس کوچکتر در خلیج فارس باشیم.
توفان دوریان، طی چند هفته گذشته، با سرعتی حدود ۳۰۰ کیلومتر در ساعت، باهاما را درنوردید و جنوب شرقی ایالات متحده آمریکا را در معرض تهدید قرار داد. این چهارمین توفان یا تندباد دریایی محسوب می شود و دومین توفان و اولین توفان بزرگ فصلی اقیانوس اطلس در ۲۰۱۹ است. دوریان در ۲۴ اوت در اقیانوس اطلس مرکزی براثر امواج گرمسیری شرقی به وجود آمده است. به تدریج با حرکت به سمت آنتیل کوچک، گسترش یافته و شدت گرفت و در ۳۱ اوت از رده ۴ به رده ۵ در مقیاس سافیر سیمپسون شدت یافت.
این توفان، چندین هزار کشته، مجروح و بی خانمان در مناطق تحت تاثیر بر جای گذاشته است.