کانال پاناما، یکی از مهمترین مسیرهای آبی جهان، بار دیگر به کانون اختلافات سیاسی تبدیل شده است. تهدید دونالد ترامپ به بازپسگیری این کانال و کاهش تعرفههای آن، واکنش قاطع خوزه رائول مولینو، رئیسجمهور پاناما، را به دنبال داشت. این تقابل، علاوه بر ایجاد تنش در روابط دو کشور، مسائل حقوقی و دیپلماتیک متعددی را نیز مطرح کرده است. ترامپ با اشاره به تعرفههای سنگین و دغدغههای امنیتی، این تهدید را مطرح کرده است. اما آیا این اقدام قانونی و عملی است؟ ما با انجام پرسش و پاسخ هایی دقیق سعی بر یک بررسی قانونی و سیاسی این موضوع کرده ایم.
پاسخ:
ترامپ با اشاره به تعرفههای سنگین و دغدغههای امنیتی، تهدید به بازپسگیری کانال پاناما کرده است.
تعرفههای سنگین:
ترامپ معتقد است که تعرفههای فعلی پاناما هزینههای غیرمنطقی را بر کشتیرانی و نیروی دریایی آمریکا تحمیل میکند.
امنیت و منافع ملی:
او تأکید کرده است که عملکرد ایمن و مؤثر کانال برای امنیت ملی آمریکا حیاتی است و نگرانیهایی درباره مدیریت کانال توسط پاناما مطرح کرده است.
پیام سیاسی:
این تهدید همچنین پیامی به کشورهای دیگر است که ایالات متحده در حفاظت از منافع استراتژیک خود جدی است.
پاسخ:
رئیسجمهور پاناما، خوزه رائول مولینو، واکنش تندی به تهدید ترامپ نشان داد. او در بیانیهای تأکید کرد که:
مولینو همچنین بر مدیریت مستقل و کارآمد کشورش بر این شاهراه استراتژیک تأکید کرد و اظهارات ترامپ را دخالت در امور داخلی پاناما خواند.
پاسخ:
ادعای ترامپ با موانع جدی حقوقی و دیپلماتیک مواجه است:
پیمان تورخیو-کارتر:
این پیمان کنترل دائمی کانال را به پاناما واگذار کرده است و لغو آن نیازمند توافق دوطرفه است.
حقوق بینالملل:
بازپسگیری کانال به معنای نقض حاکمیت ملی پاناما و قوانین بینالمللی است.
محدودیت اختیارات رئیسجمهور آمریکا:
ترامپ نمیتواند بهتنهایی معاهدات بینالمللی را لغو کند و این امر نیازمند تأیید کنگره و مذاکره دوباره است.
بضورت کلی می توان نتیجه گرفت جدال بر سر کانال پاناما نمادی از اهمیت استراتژیک و سیاسی این شاهراه آبی در سطح جهانی است. تهدید ترامپ برای بازپسگیری کانال و کاهش تعرفههای آن، با واکنش قاطع پاناما مواجه شد. خوزه رائول مولینو، رئیسجمهور پاناما، با تأکید بر حق حاکمیت کشورش، این تهدید را بیاساس و دخالت در امور داخلی کشورش خواند.
از منظر حقوقی، بازپسگیری کانال تقریباً غیرممکن است و بیشتر بهعنوان ابزاری برای فشار دیپلماتیک توسط ترامپ استفاده شده است. با این حال، این موضوع پیامدهای سیاسی و دیپلماتیک گستردهای برای روابط ایالات متحده و پاناما خواهد داشت و جایگاه این کانال در تجارت جهانی را دوباره در کانون توجه قرار میدهد.
