سقوط 10 پله‏ای بندر شهید رجایی

به گزارش مارین نیوز، بندر شهید رجایی بعنوان مهمترین و بزرگترین بندر کانتینری کشورمان نیز با انجام عملیات 000ر318ر2 TEU‏ رده به رتبه پنجاه و هشتم دنیا قناعت کرد.

به دليل اهميت آگاهي از وضعيت عملكرد و سرمايهگذاري‏ها‏ی انجام شده در بنادر منطقه در ادامه به ارائه خلاصه‏اي از اطلاعات منتشره در خصوص آنها پرداخته‏ایم: 
 
جبل علي ـ امارات متحده عربي
بندر جبلعلي با انجام 000ر280ر13 TEU‏ عمليات كانتينري در سال 2012 كه رشدي بالغ بر 2 درصد‏ نسبت به سال 2011 را به همراه داشت، توانست به جايگاه نهم دنيا ، رتبه‏ اول منطقه خاورميانه و همچنین رتبه‏ اول خلیج فارس تكيه بزند. هماكنون بندر جبلعلي كه توسط دي پي ورلد به صورت يكپارچه راهبري و مديريت ميشود بالغ بر 15 ميليون TEU‏ ظرفيت عمليات كانتينري سالانه دارد. با این وجود، ترمينال كانتينري شماره 3 بندر مذكور با سرمايهگذاري 000ر000ر800 دلار در حال ساخت است كه این پروژه تا پايان سال 2014 ظرفيت بندرجبل علی را به 000ر000ر19 TEU‏ در سال ميرساند. اسكلههاي ترمينال سوم كانتينري بندر جبل علي 1860 متر طول و 17 متر عمق دارند و مساحت محوطه اين پايانه جدید به 70 هكتار ميرسد و قرار است به بزرگترين انواع گنتريكرينهاي موجود در دنيا مجهز گردد. بندر جبل علي در سال 2012 لايروبي تعدادی از اسكلههای کانتینری و كانالهاي دسترسي آنها را براي دستيابي به عمق 16 متر که 18 ماه به طول انجامید،ا به پایان رساند. بندر جبل علي در حال حاضر به 170 كشتيراني دنيا خدمات ارائه مينمايد و به طور هفتگي ميزبان 90 سرويس منظم كانتينري از مبدأ 100 بندر مختلف در دنيا ميباشد. جبل علي 78 دستگاه انواع گنتري كرين دارد و بزرگترين كشتي كانتينري كه تاكنون رکورد پهلو گیری آن در بندر مذکور ثبت شده، كشتي ماركوپولو با ظرفيت 000ر16 TEU‏ ميباشد.
 
خورفكان ـ امارات متحده عربي
بندر خورفكان توانست ضمن قرارگیری در جایگاه 35 بین 120 بندر برتر کانتینری جهان، عنوان بيشترين ميزان رشد در مقدار عمليات سالانه را در ميان بنادر منطقه خاورميانه نصيب خود سازد بطوريكه با انجام عملیات 248ر996ر3 TEU‏ در سال 2012 و ثبت افزایشی بالغ بر 24 درصد‏ نسبت به سال 2011 به اين مقام نائل آمد. بندر خورفكان توسط شركت گلف تينر بهصورت يكپارچه راهبري و مديريت ميگردد. فاز 2 طرح توسعه بندر خورفكان به تازگي خاتمه يافته و در طول 800 متر اسکله جدید آن (با عمق 16 متر) 10 دستگاه گنتري كرين سوپرپكس پاناماكس نصب شدهاند. هماكنون جمع تعداد گنتري كرينهاي فعال در بندر خورفكان به 20 دستگاه ميرسد و مقامات بندر يادشده اظهار اميدواري نمودهاند كه با ظرفيتهاي جديد ايجاد شده در سال 2013 موفقيتهاي چشمگير خورفكان همچنان ادامه خواهد يافت. مسئولين گلف تينر به تازگي 4 دستگاه گنتري كرين سوپرپكس پاناماكس و 12 دستگاه ترانستينر جديد نيز سفارش دادهاند و اميدوارند با ورود و نصب آنها، امكان پذيرش بزرگترين كشتيهاي کانتینر بر حال حاضر دنيا (هر كدام با ظرفيت حمل 000ر18 TEU‏) در بندر خورفكان فراهم شود. اين تجهيزات جديد تا پايان سال 2013 نصب خواهند شد. در حال حاضر مذاكرات فيمابين مقامات امارت شارجه و مسئولين گلف تينر براي احداث 1500 متر اسكله جديد ديگر ظرف 3 سال آينده در حال انجام است. با تحقق چنين طرحي ظرفيت بندر خورفكان تا پايان سال 2017، دو میلیون TEU‏ افزوده خواهد شد.
 
صلاله ـ پادشاهي عمان
مسئولين بندر صلاله با متقاعد ساختن خط كشتيراني MSCبراي استفاده از ظرفيتهاي بندر مذكور در جهت انجام ترانشيپ، توانست سال موفقيت آميزي را پشت سر بگذارد و در پايان سال 2012 به جایگاه 38 را بین 120 بندر برتر کانتینری جهان كسب و ركورد انجام 000ر134ر3 TEU‏ را برجای گذاشت كه 14 درصد‏ نسبت به سال 2011 افزايش داشت. هماكنون خطوط كشتيراني ديگري مانند مرسك، CSAV، APLنيز با استفاده از مزایای اعطایی توسط بندر صلاله، بخش عمدهاي از ترانشيپ كانتينرهايشان در منطقه خاورميانه را در بندر مذکور انجام ميدهند. ظرفيت كنوني بندر صلاله 000ر000ر5 TEU‏ در سال است و دولت عمان با همكاري بخش خصوصي درصدد است تا ظرفيت اين بندر را تا پايان سال 2015 به 000ر000ر8 TEU‏ برساند. در عين حال پروژه اتصال بندر صلاله به راهآهن نيز در حال پيگيري است و مقامات بندر مذكور معتقدند كه تا 5 سال آينده اين امر محقق ميشود.
 
بندرعباس ـ جمهوري اسلامي ايران
بندر شهيدرجايي كه در مجاورت بندرعباس و در ضلع شمالي تنگه هرمز و در دهانه ورودي خليج فارس واقع است با 18 درصد افت در حجم فعاليت کانتینری خود در سال 2012، بيشترين ميزان كاهش را در مقدار عملیات سالانه را بین 120 بندر کانتینری دنیا تجربه كرد و در ردهبندي جهاني از رتبه‏ چهل و هشتم دنيا، به جايگاه پنجاه و هشتم در پايان سال 2012 سقوط كرد.

بخشي از اين كاهش به دليل تأثيرات ناشي از تحريمهاي وضع شده عليه مبادلات تجاری بخش دولتی و خصوصی ایران و بخش ديگر به علت سياست دولت در كاهش واردات و همچنين تقليل تعدادي كانتينرهاي ترانشيپ شده از طریق بندر عباس است.

با اين حال، توسعه زيرساخت‏هاي كانتينري بندر شهيدرجايي همچنان در حال انجام است.1010 متر از اسكلههاي يال شرقي فاز 2 طرح توسعه پايانه كانتينري بندر مذكور اندکی پس از پایان سال 2012 افتتاح شد و قرار است بين 8 تا 10 دستگاه گنتريكرين در آنجا نصب شود ولی زمان مشخصي براي انجام اين كار اعلام نگرديده است. هر زمان كه اين موضوع محقق شود ظرفيت عمليات كانتينري بندر شهيدرجايي به 8/4 ميليون TEU‏ ميرسد.

ساخت 1010 متر اسكلههاي يال غربي فاز 2 طرح توسعه پايانه كانتينري بندر شهيدرجايي نيز در حال انجام می‏‏باشد ولي زمان مشخصي براي تكميل آن نیز تخمين زده نشده است. هر وقت كه چنين امري محقق گردد آن گاه ظرفيت بندر شهيدرجايي به 3ر6 ميليون TEU‏ در سال می‏‏رسد. قرار است در طول سال 2013 و 2014 پايانه‏ها‏ی ريلي بندر شهيدرجايي به مرحله بهرهبرداري برسند.

اين پايانهها با هدف افزايش سهم حمل و نقل ريلي در مقابل با حمل و نقل جادهاي در حال ساخت هستند و بهرهبرداري آزمايشي از يكي از آنها آغاز شده است. لازم به ذكر است كه در حال حاضر سهم راهآهن از حمل و نقل كانتينري ایران حدود 5 درصد‏ است و مقامات بندري و راهآهن معتقدند كه تكميل و بهرهبرداري از پايانههاي ريلي مذكور زمینه ساز رسیدن اين سهم به 20 درصد‏ است.

با وجود سقوط 10 رتبهاي بندرعباس در ردهبندي نهايي 120 بندر برتر کانتینری جهان در پایان سال 2012، همچنان بندر شهيدرجايي در جايگاهي بالاتر از بنادري همچون لوهاور فرانسه، ويرجينيا امريكا، سيدني و بريسبان استراليا، اينچون كره جنوبي، زي بروژبلژيك، هيلستون و سياتل و چارلستون امريكا، كراچي پاكستان، ساوتهامتون بريتانيا، مونترال كانادا، حيفا و اشدود رژيم اشغالگر قدس، دويسبورگ آلمان، بانكوك تايلند، لاسپيزياي ايتاليا و دامیتای مصر قرار دارد.

 
دمام ـ پادشاهی عربستان سعودي
دمام، مهمترين دروازه‏ دريايي براي حمل و نقل كانتينري عربستان سعودي در حوزه خليج فارس است و عملكرد آن در سال 2012 حدود دو درصد نسبت به سال 2011 افزايش يافت و به 000ر62ر1 TEU‏ رسيد.این موضوع باعث شد تا کسب جایگاه 80 دنیا برای دمام میسر گردد. این بندر كه تقريبا‏‏ همواره در آن صف طولاني كشتيهاي منتظر نوبت براي پهلو گیری مشاهده ميشود، برنامههاي متعددي را براي بهبود وضعیتش در دست اقدام دارد. خريد دو دستگاه گنتري كرين و افزايش 240 متربه طول اسكلهها كه تا پايان سال 2014 محقق ميگردد، تغيير نحوه استفاده از يارد كانتينري از حالت استردال كرير به ترانستينر، افزايش استفاده از ظرفيت راهآهن براي کاهش ازدحام کانتينرها در بندر و انتقال آنها به بندر خشك رياض و تسريع در خدمات ارزيابي و ترخیص کالاها با استفاده از دستگاه ايكس ـ ري از جمله اين برنامههاست.

در همين حال، فعاليتهاي متعددي در فاز 1 طرح توسعه بندر دمام در حال اجرا است كه در قالب يك مشاركت مشترک باPSA سنگاپور در حال پیگیری است. اين ترمينال جديد با 600 متر طول اسكله با عمق 16 متری و 45 هكتار مساحت محوطه كانتينري، به 6 دستگاه گنتري كرين  65 تني سوپر پست پاناماكس و 19 دستگاه ترانستينر مجهز خواهد شد و حدود 000ر900 TEU‏ به ظرفيت سالانه عمليات بندر دمام اضافه ميكنند. فاز دوم اين طرح توسعه نيز براي انجام در سال 2020 پيش بيني شده و با تكميل آن ظرفيت بندر دمام دو برابر بيشتر از ظرفيتي خواهد بود كه در سال 2015 به آن می‏‏رسد.
 
كراچي ـ پاكستان
بندر كراچي 60 درصد‏ واردات و صادرات پاكستان را به انجام ميرساند و رتبه 83  جهانی را در پایان سال 2012 به خود اختصاص داد. حجم فعاليت بندر کراچی در سال 2012 پنج درصد نسبت به سال 2011 كاهش داشت و علت عمده آن، تقلیل میزان استفاده ناتو و ارتش امريكا از اين بندر براي ترانزیت كالاهايشان به افغانستان بود. در كراچي دو ترمينال كانتينري اصلی وجود دارد كه جمعا‏‏ در سال 2012 ، 500ر480ر1 TEU‏ عمليات داشتهاند. طرح توسعه بندر کراچی كه قرار است تا پايان سال 2013 به بهره‏برداری برسد، شامل 1500 متر اسكله، با عمق 18 متر و  مساحت محوطه كانتينري بالغ بر 85 هكتار است.