شرایط عادلانه شرط افزایش جمعیت سواحل/ گفتگو با عباس نوبختی

دکتر عباس نوبختی در گفت‏وگو با خبرنگار مارین نیوز درباره اهمیت طرح موضوع دریا و سواحل در سیاست‏های کلی جمعیتی کشور توضیح داد: امروزه استفاده از دریا‌ها با توجه به پهنه گسترده و غنای معدنی آنها یک ضرورت اجتناب ناپذیر به خصوص برای کشورهای دارای مرز دریایی است.

وی افزود: پهنه گسترده دریاها حدود 70 درصد سطح کره زمین را پوشانده است که 80 درصد این پهنه به صورت مشاء است. به عبارتی، بالغ بر 50 درصد سطح کره زمین به صورت مشاء است و کشورهایی که دارای برنامه هستند و در این حوزه سرمایه‌گذاری می‏کنند؛ در حال استفاده از این پهنه گسترده هستند.

این پیشکسوت علوم دریایی کشور با بیان اینکه «دریاها علاوه بر استفاده در حوزه حمل‏ونقل و کشتیرانی به لحاظ مواد معدنی پتانسیل بسیار زیادی دارند»، گفت: برخی مواد معدنی را صرفا می‌توان از دریا استخراج کرد. همچنین، انرژی‌های تجدیدپذیر که منشأ آنها باد و موج و دمای بین لایه‌های آب است، از دیگر استفاده‌ها از دریاها و اقیانوس‌ها است. این در حالی است که امروزه کشور ما استفاده محدودی از دریاها دارد که بیشتر جهت حمل و نقل و مقداری هم ماهگیری است.

نوبختی با بیان اینکه «استفاده از ظرفیت‏های نوار ساحلی و دریاها از بعد امنیتی هم بسیار مهم است»، یادآور شد: بالا بردن سهم تولید ناخالص ملی (GDP) از دریاها یک ضرورت است. به طوری که برخی کشورهای دریایی تا 55 درصد تولید ناخالص ملی خود را از دریاها کسب می‏کنند و سهم دریا از GDP در کشورهای پیشرفته حدود 8 تا 10درصد است. این در حالی است که سهم تولید ناخالص ملی ایران از دریا با احتساب بخش نفت حدود 2.6 درصد و بدون نفت حدود 1 درصد است، که بسیار کم است.

وی با اشاره به این موارد تصریح کرد: بند 10 سیاست‌های جمعیتی کشور ابلاغی توسط مقام معظم رهبری توجه بسیار دقیق و درستی به این مطالب و بالا بردن سهم درآمد کشور از دریاها را نشان می‏دهد که این مطلب از طریق تشکل‌های دریایی طی سال‌های اخیر نیز پیگیری شده است. فرمایش رهبری دراین‏باره به گونه‏ای است که می‌توان گفت: جانا سخن از زبان ما می‌گویی.

نوبختی افزود: انتظار می‌رود مسؤولان حکومت با اعتقاد و درک عمیق از این مطلب بستر مناسب این سیاست را عملی و اجرا کنند.

رییس هیأت مدیره انجمن مهندسی دریایی ایران در ادامه تدکید کرد که برای تحقق این امر بسیار مهم، لازم است اقدامات حداقلی زیر انجام پذیرد:

1- مسؤولان حکومتی اولا اعتقاد به این امر داشته و نه تنها مانع حرکت مردم در این جهت نشوند؛ بلکه راه‏های لازم این حرکت را  هموار سازند.

2- امکانات بسیار اولیه به خصوص آب و برق جهت مناطق مرزی دریایی تا ارتفاع خاصی از سطح دریا تأمین شود.

3- قوانین حاکم بر این مناطق با توجه به شرایط اقلیمی و سختی‌های ویژه این مناطق متناسب با این مناطق وضع و اجرا شود. چراکه با قوانین زمینی نمی‌توان کار دریایی انجام داد و یا با قوانین و آیین‌نامه‌های پایتخت نمی‌توان عدالت اجتماعی را در این نواحی تأمین کرد.

نوبختی در پایان یادآور شد: چنانچه در قوانین حاکم بر این مناطق عدالت به این معنی تعریف شود که «هر کس زحمت‌ بیشتری کشیده و شرایط محیطی سخت‌تری را تحمل و کار کند، بهره‌ بیشتری ببرد»؛ خود به خود این مناطق آباد و پرجمعیت خواهد شد.