واگذاری پروژه های تخصصی کلان به افراد بر مبنای تخصص و سابقه انجام شود

مارین نیوز در نظر دارد مجموعه گفت و گو هایی را با اساتید و دانشگاهیان جهت بررسی و تسهیل رابطه دانشگاه و صنعت تهیه کند و برای ریشه یابی مسائل و مشکلات و ارائه راهکارهای متخصصان تلاش کند. به همین منظور گفت و گویی اختصاصی با دکتر محمد جواد کتابداری استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر ترتیب داده ایم که در ادامه می خوانید:

از آنجا که بخش مهمی از نیروهای شاغل درصنعت از دل دانشگاه بیرون می‌آیند، پرورش نیروهای کارآمد را که در آینده بتوانند به صنعت دریایی کشور کمک کنند می توان مهمترین جلوه همکاری دانشگاه با صنعت برشمرد. نمود مهم این همکاری را می توان در تعریف پایان‌نامه‌های مرتبط با نیاز های صنعت و برگزاری دوره های کوتاه مدت و بلند مدت كاربردی برای صنایع دریایی در دانشگاه‌ها و همچنین برگزاری کنفرانس های علمی و تخصصی که متقابلا حمایت صنعت از دانشجو و استاد را به همراه دارد مشاهده کرد. از سوی دیگر بازبینی سرفصل برخی مواد درسی و اضافه نمودن دروسی که بیشتر در آینده برای دانشجو کاربرد خواهد داشت، می تواند در بهتر کردن این رابطه کمک کند. به عنوان مثال، بسیاری از دانشجویان در آینده نیاز به آشنایی به نرم افزارهای تخصصی و آیین نامه‌های دریایی خواهند داشت. بنده به نوبه خود تلاش کرده ام که با تعریف پروژه های درسی مناسب، دانشجویان را به این سمت سوق دهم. از سوی دیگر، در صورت اعتماد صنعت به دانشگاه، فضای آکادمیک ایران توانایی برآورده کردن بخش عمده ای از نیازهای تحقیقاتی صنایع دریایی کشور را داراست؛ با این وجود به نظر من صبر و تحمل کافی در صنایع دریایی کشور جهت به ظهور رسیدن توانایی‌های داخلی وجود ندارد. در کشورهای پیشرفته نیز اینگونه نبوده است که نیاز صنعت در کوتاه مدت توسط دانشگاه برآورده شود.  قطعا سالها تلاش و کوشش و پژوهش انجام شده و دانشگاه سرانجام راه حل مسئله را یافته و موفق به رفع نیازهای صنایع شده است. با این حال همانطور که گفتم، به نظر می رسد که چنین تحملی در صنایع داخلی کشور وجود ندارد و حتی متاسفانه در برخی موارد، عدالت در واگذاری پروژه های صنعتی به اساتید متخصص یا دانشگاههای تخصصی نادیده گرفته شده و ضوابط رعایت نمی گردد؛ به عنوان مثال، گاهی در فراخوانهای صنعتی به دلایلی نامشخص پروژه را به اساتید با تخصص جنبی واگذار می نماید.  در این صورت اگر به هر دلیل پروژه به نتیجه مطلوب نرسد،  در نهایت ممکن است چنین نتیجه گیری شود که واگذاری پروژه به دانشگاه امری اشتباه بوده است.

 

در کشورهای پیشرفته آموزش دانشگاهی بر اساس نیاز های فنی و مدیریتی صنعت تعریف می گردد. یعنی در واقع صنعت از دانشگاه جلوتر است. اما متاسفانه در کشور ما اینگونه نیست. همه آنچه در دانشگاه به دانشجو آموزش داده می شود لزوما کاربردی نبوده و یا ارتباطی با نیازهای صنعتی و مشکلات پیش روی آن ندارد. تغییر نگرش به رشته های دریایی و ایجاد انگیزه برای جذب افراد نخبه در این رشته ها و ایجاد دانشگاه جامع دریایی به طوریکه تمامی رشته های مورد نیاز دریایی در تمام سطوح در این دانشگاه وجود داشته باشد یکی از راهکارهای تربیت نیروهای متخصص کارآمد خواهد بود. ایجاد دوره های تخصصی برای مدیران این صنعت در دانشگاهها نیز می تواند در این راستا بسیار موثر باشد.

به نظر من مهم ترین زمینه برای ارتباط مناسب، تغییر نگرش موجود در بسیاری از بخشهای دریایی کشور است که در این رابطه حرکتهای مثبتی نیز شروع گردیده است. به عنوان مثال چنانچه واگذاری پروژه های تخصصی کلان به افراد بر مبنای تخصص و سابقه انجام شود از یک طرف سبب ایجاد انگیزه در متخصصین شده و از طرف دیگر باعث می گردد پروژه های ملی در حداقل زمان به نتایج مطلوب تر برسند. لذا بنده پیشنهاد می کنم ارگانهای دریایی با شناسایی متخصصین و زمینه های تخصصی و حرفه ای آنها و تهیه پایگاه داده و در نهایت خط دادن و هدایت پروژه های صنعتی به افراد متخصص در این زمینه پیش قدم شوند.

همایش ها و نمایشگاه ها ارکان بسیار مهم تبادل اطلاعات و آگاهی های علمی و فنی بوده و موجب ارتباط مستقیم بخش صنعت دریایی با مخاطبین خود خواهند شد. حضور دانشگاه ها در کنار صنعت دریایی باعث ارائه بهتر توانمندیهای دریایی، انتقال دانش فنی و ارتقاء علوم دانش پژوهان خواهد شد. به طور قطع، این همکاری در جهت ایجاد ارتباط بهتر با زبان تخصصی تر می تواند بسیار راهگشا باشد.

این حوزه مربوط به مسائل کلان اقتصاد کشور بوده و نیازمند بازبینی بیشتری است. زیرا تاکنون بدرستی نیاز صنعت به دانشگاه منتقل نگردیده است. از طرفی نیاز دانشگاهها هم برای صاحبان صنعت مشخص نیست. در این زمینه اساتیدی که دوره‌های تحصیلی خود را در خارج از کشور گذارنده اند و با زمینه‌های مختلف علمی و صنعتی کشورهای گوناگون آشنایی داشته و با اشخاص و شرکتهای بین المللی ارتباط دارند می‌توانند راهکارهای ارزشمندی ارائه دهند. در هر حال ایجاد ارتباط با سرمایه گذار خارجی و جذب سرمایه، امری بسیار پیچیده است که در واقع مشکل تمامی حوزه‌های صنعت کشور نیز به شمار می‌آید. پیشنهاد بنده ایجاد کارگروه‌های تخصصی با حضور اساتید دانشگاه برای بررسی همه جانبه موضوع و ارائه راهکار برای توسعه پایدار در این صنعت است.