خبركوتاه بود و تكان دهنده؛ مجلس با واگذاری جزایر هندورابی، فارور و بنی فارور به منطقه آزاد كیش موافقت كرده‌است. آنانی كه این جزایر سه‌گانه را می‌شناسند و ازغنای جانوری وگیاهی آنها باخبرند، شنیدن خبر آنها را خوشحال نمی‌كند و درصورت اجرایی شدن این مصوبه، فاتحه یكی از بهترین جزایر مرجانی خلیج فارس را باید خواند. این بار بكرترین وارزشمند زیستگاه‌های دریایی كشور دربرابرتوسعه ناپایدارقربانی می‌شوند.
امید صدیقی، مدیرکل دفتر اکوبیولوژی سازمان حفاظت محیط زیست، كه كارهای مطالعاتی زیادی روی جزایرهندورابی، فارور و بنی فارور داشته؛ با ابراز شگفتی از این مصوبه در مورد اهمیت اكولوژیكی این جزایر گفت: جزایر فارو و نبی فارور نزدیك یكدیگر و هر دو در شرق جزیره كیش قرار دارند، جزیره هندروابی نیز درغرب جزیر كیش واقع شده است.
او ادامه می‌دهد: مهمترین اهمیت این جزایر، وجود صخره‌های مرجانی یا آبسنگ‌های مرجانی است كه به طور كامل پیرامون این جزایر را در برگرفته و این موضوع باعث با بردن اهمیت اكولوژیكی این مناطق شده است.
صدیقی اضافه كرد: غیر ازمرجان‌ها این جزایر مناطق تخمگذاری لاك پشت‌ها هم هستند و از طرف دیگر محل زمستان گذرانی بسیاری از گونه‌های پرندگان آبزی و كنار آبزی هستند.
او ادامه داد: حتی برخی گونه‌های كم یاب و در معرض خطر انقراض مانند «عقاب ماهیگیر» در جزیره فارور یا «سلیم خرچنگ خوار»، «با كلان» و «اگرت» و خیلی از گونه پرنده آبزی وكنار آبزی هم در همین جزایر مدتی ازسال را سپری می‌كنند.
این كارشناس اكولوژی دریا گفت: شخصاً جزایر فارور، بنی فارور وهندورابی را در چند مرحله با مطالعات زیر آب پایش كرده ام، این مناطق ازگستردگی بسیار خوبی از مرجان ها برخوردار هستند و ما بیش از 40 گونه مرجانی را درهمین مناطق شناسایی كرده ایم.
او ادامه داد: این جزایربسیار مهم بوده و باید این مناطق به طور كامل حفاظت شوند چون گونه های مرجانی همه حمایت شده اند و بالاترین تنوع زیستی را ما در این مناطق داریم و در تمام دنیا این زیستگاه به طور كامل حفاظت می شود.
صدیقی گفت: در جزیره فارور ما پوشش مرجان های زنده را داریم كه بهترین مناطق مرجانی در كل خلیج فارس هستند و اهمیت بسیار زیادی دارد، هم‌‌چنین این جزیره پناهگاه حیات وحش و حفاظت شده نیز هست وازطرف سازمان حفاظت محیط زیست حراست می شود كه خود گویا اهمیت این جزایر است.
او با بیان اینكه «جای تعجب است كه چطور یك منطقه حفاظت شده به منطقه آزاد ملحق می‌شود؟»، افزود: از طرف دیگر ما برنامه اضافه شدن منطقه هندورابی و بنی فارور را به مناطق حفاظت شده نیز در دست اقدام داشتیم.
او تاكیدكرد: ما به این اقدام منطقه آزاد اعتراض كردیم كه نباید این جزایربه منطقه آزاد كیش ملحق شوند ولی به هنوزنتیجه ای نرسیده ایم.
او در موعد عواقب تبدیل شدن این جزایر به مناطق آزاد گفت: مثال بارز فاجعه‌ای كه بعد از تبدیل شدن یك منطقه به منطقه آزاد رخ می دهد جزیره كیش است.
مدیرکل دفتر اکوبیولوژی سازمان حفاظت محیط زیست، ادامه داد: جزیر كیش هم به لحاظ جزایر مرجانی اهمیت بسیار زیادی دارد و هنگامی كه این جزیره تبدیل به منطقه آزاد شد متاسفانه تخریبات بسیار زیادی رخ داده است.
او افزود: اكثر پروژه های عمرانی كه بیشتر هم در نوار سواحل مرجانی جزیره كیش رخ داده است؛ مانند هتل ها و مراكز تفریحی و اسكله ها در این مناطق بوده است و بخش عمده ای از سواحل مرجانی كیش را از بین برده و خسارت زیادی ایجاد كرده است، نمونه آن سه چهار سال پیش اتفاق افتاد كه طی آن مسوولان منطقه آزاد كیش می خواستند یك هتل را در دریا درست روی مناطق مرجانی احداث كنند كه باتلاش ما این كار متوقف شد.
او ادامه داد: البته در حال حاضر یك واحد محیط زیست در منطقه آزاد كیش مشغول به كار است ولی واقعیت این است كه عملكرد آن مطلوب نیست وتاكنون نتوانسته است جلوی طرح‌های عمرانی را كه به زیستگاه‌های مرجانی جزیره بسیارهم صدمه زده است را بگیرد.
صدیقی گفت: همین عدم توجه به ضوابط زیست‌محیطی موجب شده است كه در حال حاضربین 70تا80درصد زیستگاه‌های مرجانی در جزیره كیش ازبین رفته است و به مناطق تخمگذاری لاك‌پشت‌های دریایی ما درآنجا خسارت فراوان واردشده است.
او با ابراز نگرانی از پیوستن جزیره‌‌ای مانند فاروربه منطقه آزاد كیش،افزود:گرچه مسئولان مناطق آزاد مدعی این هستند كه تمام مسائل زیست محیطی را رعایت می‌كنند ولی واقعیت امر این است كه در این مناطق به مسائل زیست‌محیطی كمترین توجهی نمی‌شود.
مدیرکل دفتر اکوبیولوژی سازمان حفاظت محیط زیست گفت:ما برنامه‌ای داریم كه طی آن نمایندگان مجلس را به جزایر فارور، بنی‌فارور و هندورابی ببریم تا این مناطق را ببینند و ازاهمیت این مناطق آشنا شوند.
او درپاسخ به این سؤال كه «می‌توان امیدواربود ترتیبی اتخاذ شود تا این واگذاری‌ها به نوعی لغوشود؟»، گفت: با توجه به اینكه این طرح در مجلس مصوب شده، امكان لغو آن بعید به نظر می‌سد.
صدیقی ادامه داد:طبق قانون، مناطق آزاد از انجام ارزیابی زیست محیطی برای پروژه‌های خود معاف هستند و به همین منظور در این مناطق پروژه‌های عمرانی بدون توجه به الزامات زیست محیطی انجام می‌شود.
او تصریح كرد: تاكنون سازمان حفاظت محیط‌زیست در مناطق آزاد استقرار نداشت ولی در حال حاضر سازمان در تلاش است تا علی‌رغم مخالفت سازمان مناطق آزاد، در این مناطق مستقر شده و با اعمال نظارت بر رعایت الزامات زیست‌محیطی در انجام پروژه‌های عمرانی گام موثری در جهت حفاظت زیست‌محیطی این مناطق بردارد.
پیوستن جزایری مانند هندورابی،فارور وبنی فارور به مناطق آزاد بی تردید ساخت و ساز اماكن و باندهای فرودگاه و اسكله سازی را به دنبال دارد.
متاسفانه مسؤولان به این جزایر، مانند یك زمین معمولی نگاه می‌كنند، درحالیكه اطراف این جزایره و چسبیده به آنها زیستگاه مرجان های دریایی است كه با خودغنی ترین تنوع گونه ای را دارند وخدا می‌داند این ساخت و سازها واسكله سازی ها وتوریست ها و پاساژها و رفت وآمد كشتی ها چه بلایی بر سر طبیعت بكر این جزایرمی آورد و این مصداق واقعی توسعه ناپایدار است.
اسماعیل كهرم، متخصص محیط زیست و استاد دانشگاه، نیز درمورد این مصوبه می‌گوید، با توجه به اینكه مجلس قانون گذار كشور است چرا حرمت این مناطق را حفظ نمی كنند؟ حفظ حرمت این مناطق حفظ حرمت سازمان محیط زیست است.
او ادامه می‌دهد: مگر ما بندر در حاشیه شمالی خلیج فارس كم داریم؟ این همه بندر كوچك و بزرگ هست چرا به سراغ آنها نمی روند تا آن مناطق توسعه‌یافته وآباد شود و مناطقی با این‌همه اهمیت از نظر زیست محیطی را ویران می‌كنند؟
منبع: خبرگزاری ایلنا
