کد خبر: ۳۶۳۲۷
تعداد بازدید: ۱۸۲۹
تاریخ انتشار: ۱۶ ارديبهشت ۱۳۹۸ - ۱۳:۵۰

خفگی مرجان ‌های خلیج فارس / حضور محیط ‌بانان دریایی در جنوب کشور

به اعتقاد محققان حوزه اقیانوس‌ شناسی تغییرات اقلیمی و دمایی دو چالش اساسی مرجان ‌های خلیج فارس هستند و مطالعات میدانی آنها نشان می ‌دهد مرجان ‌های شاخ گوزنی جزیزه شیدور استان هرمزگان به طور کامل از بین ‌رفته و موج شکن‌ های جزیره "لارک" با انتشار رسوباتی به دریا موجب خفگی مرجان ‌های این منطقه شده است.
به گزارش مارین نیوز، محقق حوزه اقیانوس شناسی با بیان اینکه مرجان ‌ها با چندین چالش مواجه هستند، اظهار داشت: "تغییرات اقلیمی" و "دمایی" از جمله چالش ‌هایی است که منجر به سفید شدن مرجان ‌ها می‌ شود. تک سلولی ‌های موجود در مرجان‌ های سخت به نام "زئوگزانتله" انرژی خورشیدی را دریافت می‌ کنند و باعث ایجاد دیواره آهکی در مرجان‌ ها می‌ شوند و زمانی که آب دریا گرم می‌ شود این تک سلولی‌ ها از درون مرجان ‌ها به بیرون پرتاب شده و در نتیجه مرجان ‌ها سفید شده و از میان می ‌روند. در صورتی که طول دوره گرما افزایش یابد، مرجان‌ ها به وضعیت اولیه باز نمی ‌گردند و سفید باقی می ‌مانند.
حمید رضایی، با اشاره به تجربه کشور در سال ۱۳۸۷ در جزایر "کیش" و "هندورابی"، یادآور شد: زمانی که گرم شدن آب دریا موقتی و در حدود ۲ هفته باشد، امکان برگشت مرجان ‌ها به وضعیت اولیه وجود دارد.
این محقق حوزه مرجان ‌ها اضافه کرد: در مناطقی از دریا که دارای شیب کمی باشند مانند جزیره کیش، بیشتر تحت نفوذ پرتو خورشید و گرما قرار دارند، ولی صخره ‌های مرجانی جزایری مانند "فارور" و "خارک" کمتر تحت تأثیر افزایش گرما قرار می ‌گیرند؛ چون شیب ساحل این جزایر زیادتر از سایر جزایر خلیج فارس است.
رضایی با بیان اینکه مناطقی مانند خلیج فارس و دریای سرخ همانند آزمایشگاه جهانی است و سایر کشورها می ‌توانند در دراز مدت اثرات تغییرات اقلیم بر روی مرجان‌ ها را مشاهده کنند، اظهار نمود: برخی از گونه‌ های مرجانی تا حدی خود را با شرایط آب گرم سازگار و مقاوم کرده‌ اند، ولی برخی از گونه ‌ها مانند مرجان های "شاخه گوزنی" ها به تغییرات اقلیم حساس بوده و سازگاری کمی با این پدیده دارند و در معرض نابودی قرار می ‌گیرند.


این محقق زیست محیطی دریا با اشاره به مطالعات میدانی انجام شده بر روی صخره‌ های مرجانی خلیج فارس، گفت: در مطالعات میدانی در جزیزه "شیدور" (استان هرمزگان) که در سال ۱۳۸۷ انجام شد، دریافتیم که تنها ۲۳ درصد از مرجان ‌های این جزیره زنده هستند، اما در حال حاضر این میزان به ۱۳ درصد رسیده است. در این جزیره، مرجان ‌های شاخ گوزنی به طور کامل نابود شده است؛ ضمن آنکه گردشگرانی که به این منطقه وارد می‌ شدند اقدام به کندن این مرجان‌ ها می‌ کردند.
وی با بیان اینکه اخیراً بر اساس حکم دادگستری، ورود گردشگران به این جزیره ممنوع شده است، افزود: این در حالی است که این جزیره جزو اولین جزایر حفاظت شده اعلام شد، ولی نهادی نیست تا از محیط زیست دریایی این جزیره حمایت کند و ممانعت از ورود گردشگران به این جزیره هر چند دیر است، ولی می‌ تواند برای حفاظت از این جزیره مناسب باشد.
به گفته رضایی این جزیره، سایت زیست لاک پشت ‌ها و مرجان ‌ها است.

ضرورت مسدود کردن تردد و ساخت و ساز در جزایر خلیج فارس
رضایی با اشاره به تهدیدهای حضور گردشگران برای صخره‌ های مرجانی خلیج فارس، افزود: مشاهده می ‌شود که با حضور گردشگران و غواصان، پای آنها به مرجان ‌ها گیر می ‌کند و منجر به شکست آنها می‌ شود و یا برخی از آنها اقدام به شکست مرجان‌ ها می ‌کنند تا با خود به عنوان یادگاری به خانه ‌ها ببرند. علاوه بر آن شاهد ریختن زباله به آب دریا از سوی گردشگران و صیادان غیر مسئول نیز هستیم.
وی ابتلای مرجان‌ ها به بیماری را از دیگر عوامل سفید شدگی آنها نام برد و گفت: به دلیل گسترش ساخت و ساز در سواحل خلیج فارس، بسیاری از رسوبات وارد دریا می ‌شود و زمانی که این مواد بر روی مرجان‌ ها رسوب کند، منجر به بیماری و خفگی آنها می‌ شود که در نهایت موجب سفید شدن آنها خواهد شد.
رضایی، نمونه آن را ساخت اسکله‌ای در جزیره هندورابی دانست و ادامه داد: موج شکن‌های موجود در جزیره "لارک" نیز در برخی موارد بخشی از آنها رسوباتی را وارد دریا کرد که موجب خفگی مرجان‌ها شد.
این محقق حوزه اقیانوس‌ شناسی ادامه داد: پس از سفید شدگی، جلبک ‌ها بر مرجان‌ ها تشکیل می ‌شود و در ادامه جانورانی مثل "توتیای" دریایی برای تغذیه از این جلبک‌ ها بر روی مرجان ‌ها می‌ نشینند و در این صورت صخره مرجانی را خُرد کرده و به طور کامل از بین می ‌برند.
وی با تاکید بر اینکه اقدامات تخریب کننده مرجان ‌های خلیج فارس همچنان ادامه دارد، یادآور شد: من به سازمان عمران کیش پیشنهاد کردم که سایت مرجانی شرق کیش به مدت ۶ ماه تا یک سال مسدود شود. این اقدامی است که در کشورهایی چون تایلند و فیلیپین برای حفاظت از مرجان‌ ها انجام شده است. این امر در راستای کاهش فشارهای زیست محیطی بر روی مرجان‌ های خلیج فارس است.
رضایی، ورود آلودگی ‌های نفتی و آلودگی ‌های صوتی کشتی‌ ها و قایق‌ ها در خلیج فارس را از دیگر معضلات این منطقه ذکر کرد و افزود: خوشبختانه از ۳ ماه قبل جزیره کیش صاحب "محیط ‌بانان دریایی" شده است. البته تعداد آنها کافی نیست، ولی در این زمینه اقدام مفیدی انجام شده است.


مقایسه مرجان‌ های خلیج فارس
رضایی با بیان اینکه وضعیت مرجان ‌ها در حاشیه کشورهای عربی خلیج فارس حادتر است، گفت: در این مناطق شوری آب بسیار بیشتر و شیب آب بسیار بسیار کم است، ولی کارفرمایانی که قصد توسعه عمرانی را دارند، اقدام به جابه‌جایی مرجان ‌ها می ‌کنند تا از آنها حفاظت شود و یا هزینه زیادی برای احیای آنها می ‌پردازند.
وی با بیان اینکه انتقال مرجان ‌ها در ایران نیز اخیراً انجام شده است، افزود: انتقال صخره ‌های مرجانی در ایران توسط عده ‌ای غواص صورت می ‌گیرد. زمانی که با انتقال، مرجان‌ ها به میزان ۵۰ درصد بقا داشته باشند، اقدام شایسته ‌ای است؛ ضمن آنکه این کار باید در صورت امکان در زمستان انجام شود تا استرس کمتری به مرجان ‌ها وارد شود. در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس سرمایه ‌گذاری ‌های بسیار هنگفتی برای حفظ مرجان ‌ها شده است.
این محقق که با ایسنا گفتگو می کرد از راه ‌اندازی گروهی به نام حفاظت از مرجان‌ها خبر داد و اظهار نمود: ما به دنبال اسپانسرهایی برای پایش و حفاظت از مرجان‌ ها در جزایر ایرانی خلیج فارس هستیم.

ارسال نظر