در میانه تحولات ژئوپلتیکی و جنگ‌های ترکیبی، نظریه‌ای با عنوان «از تاب‌آوری تا اقتدار ملی» در کنگره سراسری دولت، دانشگاه و صنعت ارائه شد؛ نظریه‌ای از دبیر انجمن مهندسی دریایی ایران که با تأکید بر نقش انجمن‌های علمی در گذار از مقاومت صرف به‌سوی اقتدار نظام‌مند، آنها را بازوی طراحی برنامه توسعه بومی و پیونددهنده واقعی میان علم، مردم و سیاست‌گذاری معرفی میکند.
به گزارش مارین نیوز، دکتر شهراد کوکبی، دبیر انجمن مهندسی دریایی ایران، در بیست و هفتمین کنگره سراسری همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی که در پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی تهران برگزار شد، نظریه ای با عنوان «نقش انجمن های علمی در گذار از تاب آوری به اقتدار ملی از طریق برنامه نظام مند توسعه» را ارائه کرد.
وی با اشاره به فعالیت های علمی و تحلیلی انجمن در ماه های اخیر، اظهار داشت: پس از آغاز جنگ ۱۲ روزه، انجمن با نگاهی نو، فعالیت هایی را در فضای مجازی آغاز کرد که محور آنها تبیین نقش ظرفیت های دریایی در تقویت تاب آوری و دستیابی به اقتدار ملی بود. در همین راستا، مجموعه ای از تحلیل های متنوع در زمینه توسعه دریا محور، از جمله موضوعاتی مانند اکوسیستم های آبی، زنجیره های ارزش دریایی، برنامه مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی (ICZM) ایران، و الگوی اقتصاد آبی، منتشر و از طریق پایگاه خبری-تحلیلی مارین نیوز به اشتراک گذاشته شد؛ تحلیل هایی که به طور خاص، پیوند این مفاهیم با تاب آوری و اقتدار ملی را مورد بررسی قرار می‌دادند.
دکتر کوکبی افزود: با توجه به اینکه یکی از محورهای اصلی این کنگره، نقش آفرینی انجمن های علمی در تعمیق همکاری های سه جانبه میان دولت، دانشگاه و صنعت برای تحقق توسعه ملی است، انجمن مهندسی دریایی ایران در این نشست، نظریه ای را با هدف نقد و بررسی مطرح میکند. این نظریه بر پایه مجموعه ای از تحلیل های صورت گرفته و مستند بنیان گذاشته شده است. بر اساس این نظریه، ملت ایران پس از پایداری بی بدیل خود در جریان جنگ ۱۲ روزه، اکنون در آستانه ورود به مرحله ای نوین از اقتدار ملی قرار دارد؛ اقتداری که تحقق آن، مستلزم طراحی و اجرای یک برنامه توسعه محور، بومی، منسجم و نظام مند در میدان عمل است"
وی تأکید کرد: شواهد این نظریه را می‌توان در دو سطح تحولی مورد تحلیل قرار داد. اول تحول ژئوپلتیکی که در این سطح، راهبرد موسوم به "ساخت آمریکای بزرگ" با چالش بنیادی حفظ ثبات در خاورمیانه مواجه شد؛ چالشی که در نهایت به عقب نشینی آشکار ایالات متحده در برابر ایران انجامید.
دوم تحول فرهنگی که در این سطح، همبستگی اقشار مختلف ملت ایران ـ با گرایش ها و وزن های گوناگون سیاسی و مذهبی ـ زمینه ساز بروز ارزش های تمدنی عمیقی چون خدا باوری، تسلیم ناپذیری و مقاومت شد؛ ارزش هایی که نقش تعیین کننده ای در ناکامی تهدیدات ترکیبی ایفا کردند.
وی با اشاره به ادامه دار بودن این تاب آوری در قالب تاب آوری ادراکی در برابر جنگ ترکیبی، گفت: ادعای صلح از طریق اقتدار، روایت سازی های جعلی و تلاش برای جذب نخبگان، بخشی از راهبردهای جدید دشمنان برای اختلال در ادراک جمعی ملت ایران است.
دکتر کوکبی راه مقابله با این جنگ ادراکی را تدوین برنامه ای توسعه محور دانست که بنیان آن بر تعامل پایدار انسان و طبیعت، چه در خشکی و چه در دریا، استوار باشد. وی در حوزه توسعه دریا محور، بر اهمیت الگوی اقتصاد آبی بومی شده تأکید کرد و گفت: این الگو، سازگاری میان بهره برداری اقتصادی و حفظ سلامت اکوسیستم های دریایی را مبنا قرار می‌دهد. سازمان هایی مانند بانک جهانی، سازمان ملل متحد و UNEP ابزارهایی را برای گذار از اقتصاد مبتنی بر ارزش های صرف مالی به اقتصاد آبی معرفی کرده اند که در آنها، زنجیره های ارزش دریایی نقشی کلیدی ایفا می‌کنند؛ زنجیره هایی که هم از خدمات اکوسیستم بهره می‌برند و هم در راستای تفکر ناب، برای مشتری نهایی خلق ارزش می‌کنند.
دکتر کوکبی با اشاره به اهمیت مفهوم توسعه پایدار در گفتمان جهانی و لزوم بازنگری در موضع ایران نسبت به توافق نامه پاریس، آن را یکی از مطالبات مشخص اتاق بازرگانی ایران دانست.
در پایان، وی نقش انجمن های علمی را چنین تبیین کرد: انجمن های علمی، به واسطه حضور هم زمان در میدان علم و عمل، می‌توانند به حلقه واسط مؤثری میان مردم، دانشگاه و صنعت تبدیل شوند. ظهور دانایی نیازمند بستری برای گفت و گویی علمی، سازنده و به دور از سوگیری است؛ و این دقیقاً همان جایگاهی است که انجمن های علمی باید آن را تقویت و نهادینه کنند.
برای مطالعه فایل کامل ارائه این نظریه با عنوان «از تاب آوری تا اقتدار ملی» که در کنگره ارائه شده است، اینجا کلیک نمایید.
گفتنی است، بیست و هفتمین کنگره سراسری همکاری های دولت، دانشگاه و صنعت برای توسعه ملی، در روزهای ۲۴ و ۲۵ تیرماه ۱۴۰۴ در تهران برگزار شد./
