به گزارش مارین نیوز، به علت ماهيت مواد و فرآورده های نفتی، احتمال بروز خطر انفجار و حريق پیوسته با صنايع نفت و گاز و شیمیایی همراه است. این کتاب ضمن معرفی ماهیت خطرات و تاریخچه حوادث حریق و انفجار، فلسفه حفاظت و معیارهای تحلیل ریسک را در این صنایع تبیین می‌کند و سپس به تشریح راه‌کارهای ایمن‌سازی و حفاظت تاسیسات در برابر حریق و انفجار شامل اصول جانمایی و چیدمان ایمن تجهیزات و تأسیسات، سازوکارهای مهار و جمع‌آوری مایعات سطحی، سیستمهای کنترل فرآیند و توقف اضطراری، فشارزدایی و تخلیه مایعات و گازها، آزادسازی حرارتی و اضافه فشار، کنترل منابع اشتعال، حذف انتشارهای فرآیندی، سیستمهای مقاوم به حریق و انفجار، سیستمهای آشکارسازی و اعلام خطر آتش و گاز، تمهیدات تخلیه نفرات، و روش‌های اطفای حریق می‌پردازد. الزامات مربوط به محل‌ها، تاسیسات و تجهیزات خاص و اثرات عامل انسانی و ارگونومی نیز بررسی و دستورالعمل آزمایش سیستمهای آتش‌نشانی و اطلاعات مرجع درباره سیستمهای مقاوم به حریق و انفجار به‌تفصیل ارایه شده‌اند.
بر اساس این گزارش، كتاب اصول مهندسي حفاظت در برابر حريق و انفجار ترجمه اي از ويرايش دوم Handbook of Fire And Explosion Protection Engineering Principles مي باشد كه توسط دنيس پ. نولان به رشته تحرير درآمده است. نويسنده كتاب سوابقی طولاني و ارزشمند در بزرگترين ميدانهاي نفتي جهان و پروژه‌هاي حساس دارد. وي علاوه بر دريافت جوايز متعدد در زمينه ايمني در مجامع مختلفي از جمله جامعه مهندسان ايمني آمريكا، انجمن ملي حفاظت در برابر حريق، جامعه مهندسان نفت و جامعه مهندسان حفاظت در برابر حريق عضويت دارد و پيش از اين عضو كارگروه حفاظت در برابر حريق در انجمن بهره‌برداران دريايي انگلستان بوده است. از او مقالات فني و حرفه‌اي بسياري در نشريات ايمني در برابر حريق منتشر شده است. او همچنين كتابهاي متعددي را به رشته تحرير درآورده كه در صنايع نفت و شيمي كاربرد گسترده يافته‌اند.
نويسنده كوشيده است مطالب كتاب را بهشكلي فراگير بيان كند تا تنوع موجود در صنايع نفت، گاز، پتروشيمي، صنايع شيميايي و مشابه آنها را كه با مواد بالقوه خطرناك سروكار دارند در بر گیرد، اما توجه كتاب بيشتر به صنايع نفت و گاز معطوف شده كه اين امر از فراگيري آن نكاسته است. طبق برآوردي كه شوراي مستقل تحقيقات ايمني و خطرات شيميايي امريكا منتشر كرده است سالانه قريب به 330 حادثه فاجعه‌آفرين رخ مي‌دهد كه از اين بين 10 تا 15 حادثه بزرگ و توام با حوادث جاني هستند. تجربه مترجمان در طراحي و اجراي طرحهاي ساختماني واحدهاي صنعت نفت نشان مي‌دهد که علي‌رغم تهیه و در دسترس بودن استانداردهاي مختلف در زمينه حفاظت تاسيسات در برابر حريق و انفجار، به دليل پراكندگي و تنوع ضوابط ايمني و شرايط عملياتي در واحدهاي مختلف، به اصول ايمني توجه لازم مبذول نمیشود. اين ضعف بهويژه در پروژه‌هاي جاري صنعت نفت كه به دليل نوسازي يا توسعه تاسيسات قديمي و يا احداث واحدهاي جديد همواره در حال تعريف و اجرا هستند احساس مي‌شود.
اين كتاب نگرشي سيستمي به موضوع ايمني و نحوه پياده‌سازي آن در بخشهاي مهندسي، طراحي و اجراي پروژه دارد و تلاش كرده با ارجاعات مكرر به استانداردهاي به‌روز و مطرح جهاني، رويه‌هاي طراحي و اجرايي شركت‌هاي بين المللي فعال در حوزه نفت و گاز و صنايع وابسته و ارائه مثال‌هاي كاربردي روشن، خلاءهاي دانشي و تجربي را كه ممكن است كارشناسان و طراحان پروژه‌ها در اين زمينه داشته باشند جبران كند تا از مخاطرات جدي ناشی از كم‌توجهي ناخواسته به اصول ايمني پيشگيري كند.
در اين كتاب مجموعهای كامل از اصول و قواعد ايمني فراهم آمده است كه به اعتقاد مترجمان مي‌تواند مرجعی مناسب براي كارفرمايان پروژه‌ها (از جمله شركت ملي نفت) و مشاوران يا پيمانكاران باشد و هدف اصلي آنان از ترجمه اين كتاب رساندن آن به طيف وسيع مخاطبان بالقوه فارسي‌زبان است.
مخاطبان كتاب عمدتا كارشناساني هستند كه با طراحي و احداث كارخانجات نفت، گاز، پتروشيمي، صنایع شيميايي و مشابه آن سروكار دارند. بر اساس برآوردها هزينه رفع نقص يا كارهاي اصلاحي لازم ناشي ازعدم توجه به جنبه‌هاي ايمني پس از تكميل پروژه مي‌تواند تا بيش از ده برابر و در صورت بروز حادثه بيش از صد برابر هزینه اولیه به کار بستن اصول ايمني در طراحي و اجرا باشد. با اين وجود به علت پيشرفت‌هاي زيادي که در علم مهندسی ايمني از يك سو و تغيير در نگرش پياده‌سازي آن به وجود آمده است نياز به مرجعي جامع و به‌روز در اين زمينه احساس مي‌شد. كتاب حاضر مي‌تواند مرجعی روزآمد در كنار مقررات ايمني و استانداردهاي موجود باشد و كارشناسان نظارت بر طراحي يا اجرا از آن استفاده کنند.
ترجمه كتاب توسط ايرج رحيمي منجزي، مسعود پارسي و حديث نسيم انجام شده و از انتشارات پژوهشگاه صنعت نفت می باشد.
شایان ذکر است مسعود پارسي کارشناس ارشد ابزار دقیق و الکترونیک و مدير پروژه ساخت شناورهاي آلاينده پاكساز از کارمندان شركت نفت خزر است و داراي پانزده سال سابقه در امور مهندسي واجراي پروژه هاي نفت و گاز می باشد .
