وزیر راه و شهرسازی : در فضای پس از برجام، به بازخوانی موقعیت ایران در فضای حمل‌ونقل بین‌المللی نیاز است. در حمل‌ونقل هوایی و دریایی بخش عمده‌ای از تاسیسات زیربنایی در شرایط کنونی وجود دارد.
به گزارش مارین نیوز عباس آخوندی در گفتگویی با روزنامه صمت در خصوص توسعه حمل‌ونقل دریایی گفت : در حمل‌ونقل هوایی و دریایی بخش عمده‌ای از تاسیسات زیربنایی در شرایط کنونی وجود دارد. این بدان معنا نیست که نیاز به توسعه در این دو حوزه نیست بلکه در حوزه هوایی نیاز به ایجاد فرودگاه‌های جدید و در حوزه دریایی نیاز به ایجاد بنادر داریم اما همین بنادر و فرودگاه‌ها ظرفیت بیشتری دارند که می‌توان از آن استفاده بهتری کرد.
وزیر راه و شهرسازی گفت : اتفاق‌های خوبی در صنعت هوایی در حال رخ دادن بوده و به همین میزان، حوزه دریا برای ما از اهمیت بالایی برخوردار است. موقعیت استراتژیک ایران به گونه‌ای است که سهم ما از مجموعه تجارت دریایی بیش از سهم فعلی است. بخشی از این موضوع به مباحث سخت‌افزاری و بخشی دیگر به مفاهیم نرم‌افزاری، معاهدات بین‌المللی و کاهش هزینه‌ها و به تعریف کریدورهای جدید و انواع مشارکت‌ها مانند بیمه و تامین مالی بازمی‌گردد. در مقطع پسابرجام می‌توان تمرکز بسیار جدی‌تری در حوزه دریا داشت و این حوزه می‌تواند به سرعت رشد کند. در حوزه بنگاهداری نیز جدا از اینکه نحوه مدیریت و حکمرانی شرکت‌ها چگونه است این شرکت‌ها ظرفیت‌های ملی ایران هستند که می‌توان بهره‌وری بسیار بهتری از آنها داشت.
آخوندی افزود : اصلی‌ترین هدف پیش‌رو در حوزه دریایی، افزایش قدرت رقابت‌پذیری ایران در سطح جهان است و باید دقت شود که چه چیزی می‌تواند این قدرت رقابت‌پذیری را افزایش دهد. به‌طور قطع بخشی از این مسئله به فناوری و دانش، قوانین و مقررات و مسائل حقوقی بازمی‌گردد و بخشی دیگر به وجود سرمایه، تجهیزات دریایی، بندری و نیروی انسانی مجرب و.. مجموعه این عوامل توان رقابت‌پذیری ایران را ارتقا خواهد داد.
وزیر راه تاکید کرد : در صنعت دریایی باید دید بین‌المللی داشته باشیم. این صنعت جزو حوزه‌هایی است که صد درصد جهانی است و با حوزه‌های ریلی و جاده‌ای تفاوت دارد. البته در این دو حوزه نیز عوامل جهانی اثرگذار هستند اما حوزه اثرگذاری و اثرپذیری حوزه دریایی و هوایی از عوامل بین‌المللی بسیار بیشتر از دو حوزه جاده‌ای و ریلی است زیرا در دو حوزه دریایی و هوایی، ما در فضایی آزاد فعالیت می‌کنیم بنابراین از ابتدا باید مبنا کلاس کار جهانی باشد. در سال‌های گذشته نظام مدیریت بازرگانی در ریل، هوا، جاده و دریا نداشته‌ایم و باید به سمت تجاری کردن فضا گام برداریم. در نظام مدیریت بازرگانی مصرف‌کننده نهایی باید هزینه خود را پرداخت کند.
وی گفت : متاسفانه در شرایط فعلی هرکس از جاده بیشتر استفاده و آن را تخریب کند جایزه می‌گیرد حال این موضوع در دریا نیز صدق می‌کند و هرکس از دریا بیشتر استفاده می‌کند باید سهم خود را بپردازد. بخش ناوگان دریایی به بخش خصوصی واگذار شده و ۱۰۰درصد رقابتی است.
عباس آخوندی بیان داشت: باید در این حوزه تمام قوانین و مقررات برای ایجاد یک رقابت منصفانه وضع شود. در بخش ناوگان دیگر انحصار طبیعی وجود ندارد که بخواهیم آن را به یک نفر واگذار کنیم. در این بخش سیستم‌های قیمت‌گذاری غیرشفافی داریم که این مسئله نیاز به اصلاح دارد و باید به سمت آزادسازی تدریجی اما کامل ناوگان و رقابت منصفانه برویم. این کار در صنعت هوایی رخ داد و شاهد بودیم که قیمت بلیت هواپیما نه‌تنها افزایشی نداشت بلکه در بسیاری از مقاطع زمانی کاهش پیدا کرد.
وزیر راه اعلام کرد : مطالعات اخیر سازمان بنادر و دریانوردی نشان می‌دهد ۸۰درصد ظرفیت ناوگان موجود در سطح جهان در ۱۵ سال گذشته وارد ناوگان شده یعنی ناوگان دریایی جهان در سال‌های اخیر ۴ برابر رشد کرده است. این رقم بالایی است که نشان می‌دهد چه ظرفیت بالایی در حمل‌ونقل دریایی بین‌المللی وجود دارد و فاصله ما با جهان در حال افزایش است. شاید حجم مبادلات دریایی ایران قابل قبول باشد اما اندازه کشتی‌ها بسیار کوچک است و این ساختار موجب می‌شود حمل‌ونقل فیدری (کشتی‌های کوچک مقیاس) در جنوب خلیج‌فارس تقویت شود که این مسئله به ضرر منافع ملی خواهد بود.
آخوندی گفت : به نظر می‌رسد لازم است برای نوسازی صنعت حمل‌ونقل دریایی، اتفاقی در نظام بنگاهداری رخ دهد تا این نظام بتواند کشتی‌هایی با اندازه بزرگ تولید و وارد چرخه دریایی کند. مشکل دیگر بنادر ایران، نبود شبکه بندری و نبود ارتباط بین بنادر مادر و بنادر کوچک است و کشتی‌های فیدری در این شبکه بندری بین بنادر کوچک ما سیر و حرکت ندارد.
وزیر راه و شهرسازی در پایان گفت : این موضوع قابل بررسی است که بنگاه‌هایی تنها برای اجاره شناور ایجاد و بحث بهره‌برداری از مالکیت به طور کامل تفکیک شود. در حال حاضر برخی شرکت‌های حمل‌ونقلی در حوزه جاده‌ای و هوایی وجود دارند که تنها مالک ۱۵درصد ناوگان خود هستند و سایر ناوگان‌های خود را به‌صورت اجاره‌ای تامین می‌کنند. برای نوسازی ناوگان دریایی می‌توان شرکت‌های لیزینگ راه‌اندازی کرد که مالک کشتی باشند و بر اساس قرارداد، کشتی در اختیار شرکت‌های لاینری قرار دهند. یکی از اصلی‌ترین دلایل نبود سرمایه‌گذری جدید در شقوق مختلف حمل‌ونقل ازجمله دریایی، این است که برای این شرکت‌ها صرفه اقتصادی ندارد که ناوگان خود را روزآمد کنند در حالی که اگر شرکت‌های اجاره‌دهنده و لیزینگ وجود داشته باشند آنها ناوگان خود را روزآمد می‌کنند.
