بررسی زیست فناوری دریا و سیاستگذاری این حوزه در ایران

به گزارش مارین نیوز،‌ دفتر مطالعات ارتباطات و فناوری‌های نوین مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در گزارشی با عنوان "بررسی زیست‌ فناوری دریا در کشورهای منتخب و سیاستگذاری این حوزه در ایران"، آورده است؛ زیست ‌‌فناوری دریا به عنوان یکی از شاخه‌ های رو به رشد زیست ‌‌فناوری، به معنای توسعه روش ‌های نوین برای تولید محصولات جدید با بهره‌ برداری از موجودات زیستی دریایی است. 

این فناوری در بخش‌هایی همچون صنایع آرایشی ـ بهداشتی، صنایع غذایی، صنایع دریایی و آبزی‌ پروری و کشاورزی، پزشکی و انرژی برای تولید محصولاتی از قبیل داروهای زیستی،‌ آنزیم‌ های خوراکی و شوینده،‌ مکمل‌ های غذایی، پلیمرهای زیستی،‌ کِرم‌های آرایشی و بهداشتی و سوخت‌ های زیستی کاربرد دارد.

این گزارش می‌ افزاید؛ امکان دسترسی به منابع دریایی باعث شده اغلب کشورهای مجاور با دریا‌ها، سیاست ‌های توسعه زیست‌ فناوری دریا را جدی بگیرند. در کشور ما هرچند اسناد راهبردی با سیاست ‌های حمایتی خاص در مورد زیست ‌فناوری دریا وجود ندارد، اما تأکید کلی بر توسعه زیست ‌فناوری در اسناد بالادستی و لزوم دستیابی به 3 درصد بازار جهانی این حوزه،‌ دسترسی به منابع آبی در شمال و جنوب کشور با منابع ژنتیکی غنی، وجود زیرساخت‌ های آموزشی و پژوهشی و نیروهای متخصص و شرکت‌ های علاقه‌ مند به فعالیت در زمینه زیست‌‌ فناوری دریا، فرصت‌ هایی هستند که لزوم سیاستگذاری جهت استفاده‌ های پایدار از این منابع به کمک فناوری‌ های نوین را اجتناب‌ ناپذیر می‌ سازند.

گزارش مرکز پژوهش‌ های مجلس تصریح می ‌کند که جدید بودن این شاخه از زیست ‌فناوری باعث شده بسیاری از چالش ‌هایی که نیاز به سیاستگذاری در آنها احساس می ‌شود، ازجمله بهبود زیرساخت‌ های تحقیق و توسعه،‌ تقویت همکاری ‌های بین ‌المللی و توسعه استانداردها، دسترسی‌ های قانونی به منابع ژنتیکی دریایی، مشارکت ذینفعان در سیاستگذاری و نحوه نظارت و ارزیابی سیاست‌ های این حوزه در سطح جهانی مطرح باشند. در کشور ما علاوه‌‌ بر این مسائل، توزیع نهادهای تحقیقاتی و فناوری براساس ضوابط آمایش سرزمینی، ساماندهی و استانداردسازی شاخص‌ های ارزیابی توسعه زیست‌ فناوری و شفاف‌ سازی آمارهای این حوزه،‌ بهبود کیفیت تحقیقات، تأمین و تعیین تکلیف سریع برخی زیرساخت‌ های قانونی حیاتی در زیست ‌فناوری و همگرایی نهادهای سیاستگذاری مرتبط با زیست ‌فناوری دریا نیز باید مدنظر قرار گیرد.