شل مصمم بود كه این طرح را در ایران اجرا كند. مذاكرات با بخش خصوصی، شركت ملی پتروشیمی، شركت ملی نفت و شركت ملی گاز ایران پیگیری شد. در مرحله نخست بخش خصوصی ایران كنار گذاشته شد و شركت شل قراردادی را با شركت ملی پتروشیمی برای احداث یك واحد 70هزار بشكه در روز GTL امضا كرد. این دو شركت حدود 30میلیون دلار را كه احتمالا نیمی از آن از طرف ایران پرداخت شد، برای مطالعات و بررسی‌های اولیه هزینه كردند. ولی پس از دو سال فعالیت در این طرح موافقت‌های لازم برای قیمت گاز و نحوه تخصیص این گاز به طرح با شركت ملی نفت و سایر ارگان‌های ذی‌ربط به بن‌بست خورد و در سال 2005 قرارداد فسخ شد.
شركت شل مذاكرات خود را با قطر از 2004 میلادی شروع كرد و در سال 2006 قرارداد برای احداث مجتمع GTL مروارید با قطر را به امضا رساند و پنج‌سال بعد یعنی هفته گذشته با 19میلیارددلار سرمایه‌گذاری در این امیرنشین، بزرگترین مجتمع صنعتی منطقه شكل گرفت. علاوه بر آنكه این سرمایه‌گذاری قرار بود و می‌توانست در ایران انجام پذیرد و آنكه ایران قرار بود به بزرگترین مجتمع GTL جهان دست‌یابد و با تولید 140هزار بشكه فرآورده‌های نفتی با بهترین كیفیت از گاز طبیعی حدود 300هزار بشكه نفت اضافی برای صادرات داشته باشد، وجود این مجتمع در میدان مشترك در قطر امكان بهره‌برداری بیشتر و بهتر را به این امیرنشین كوچك از حوزه مشترك گاز می‌دهد.
مجتمع تبدیل گاز به فرآورده‌های نفتی شل در قطر را به نام طرح GTL مروارید (Pearl GTL Project) بزرگترین پالایشگاه از نوع خود در جهان است و با افتتاح آن تولید فرآورده‌های نفتی از گاز در قطر به حدود 175هزاربشكه در روز می‌رسد و این كشور را به رده بزرگترین تولید‌كننده GTL در دنیا ارتقا می‌دهد.
این طرح به صورت مشاركت بین شركت بین‌‌المللی شل و شركت نفت قطر با به‌كارگیری جدیدترین و بهترین تكنولوژی و مهندسی روز در جهان ساخته شده است و راهی برای قطر است كه ارزش افزوده قابل ملاحظه‌ای را از تولید گاز خود به دست آورد. آقای Peter Voser بالاترین مدیر شركت شل در این مراسم اعلام كرد، افتتاح این مجموعه، یكی از بزرگترین موفقیت‌های شركتش بوده است و مدیون همكاری‌های شركت نفت قطر و شل است كه پس از پنج‌سال به نتیجه رسیده است.
توسعه تكنولوژی تبدیل گاز به فرآورده‌های نفتی 35 سال است كه در شركت شل دنبال می‌شود و موفقیت این طرح نتیجه این زحمات است. طرح GTL مروارید به صورت بالادستی و پایین‌دستی اجرا شده است. به این معنی كه 66/1 میلیارد فوت مكعب (حدود 47میلیون مترمكعب) گاز توسط شل از حوزه گازی گنبد شمالی كه با پارس جنوبی حوزه مشتركی را تشكیل می‌دهد، تولید و پس از پالایش كامل گاز متان برای مصرف در این مجتمع به‌كار گرفته و 140هزار بشكه در روز گازوییل، نفتا، نفت سفید، پارافین و روغن پایه تولید می‌شود. 120هزار بشكه در روز هم میعانات گازی (LPG و كاندنسیت) و اتان از این عملیات به دست می‌آید.
اولین محموله‌های گازوییل این مجتمع در ماه ژوئن 2011 به بازارهای جهانی فرستاده شد. 52هزار كارگر و كارمند از 60 كشور جهان در این طرح كه پنج‌سال طول كشید به‌كار گرفته شد و 500میلیون ساعت كار برای طراحی و ساخت این مجموعه كه بزرگترین پالایشگاه جهان است صرف شده است.
تمام سرمایه حدود 19میلیارد دلاری این طرح توسط شل تامین شده است. این مجتمع در محلی به مساحت 250هكتار احداث شد. ارزش فروش مایعات گازی و فرآورده‌های نفتی این مجتمع در سال حدود 11میلیارد دلار است و درآمد آن، حدود 3/7میلیارد دلار برآورد شده است.
گاز مورد نیاز بدون هزینه به این پالایشگاه داده می‌شود ولی در منافع طرح شریك است. درآمد این كشور به ازای تولید یك‌متر‌مكعب حدود 30 سنت به ازای هر مترمكعب گاز خواهد بود بدون آنكه این كشور یك دلار هم سرمایه‌گذاری مستقیم در این طرح كرده باشد. مسوولان وزارت نفت، شركت ملی نفت ایران و شركت ملی پتروشیمی در سال‌های 1379 تا 1384 حتما دلایل و مستنداتی داشته‌اند كه اجازه دادند این سرمایه‌گذاری عظیم به عوض ایران در قطر انجام پذیرد.
منبع: روزنامه شرق
