تعمیرات اسکله های شمع و عرشه بتن مسلح/ تجربیاتی بسیار ارزشمند

مارین نیوز در بخش معرفی کتاب، "تعمیرات اسکله های شمع و عرشه بتن مسلح" اثر حمیدرضا حسنلی کارشناس ارشد سازه های دریایی و سعید رادفر کارشناس عمران را که توسط شرکت مهندسین مشاور سازه پردازی ایران تهیه و به چاپ رسیده را به شما معرفی می نماید.  

این کتاب در هفت فصل با عناوین کلیات، تعمیر شمع های بتنی، تعمیر دال زیر عرشه، تعمیر پیشانی و روی عرشه، تعمیرات سازه های فلزی اسکله، زنگ زدایی و رنگ آمیزی قطعات فلزی و اجرای پوشش Sea Shield و ضمائم توسط انتشارات ناب نگار، بهار امسال در 116 صفحه و 1000 نسخه منتشر شده است. 

در دیباچه این کتاب آمده است: 

احداث سازه های دریایی و ازجمله اسکله ها در سطح دنیا به دلیل دشواری زیاد عملیات اجرایی همواره با هزینه و چالش فراوان همراه بوده است. با توجه به محدودیت منابع مالی کشور، تعمیر و نگهداری از سازه های موجود به عنوان یک اصل مدنظر قرار گیرد و در این راستا سازمان بنادر و دریانوردی نیز در چند سال اخیر تعمیر و نگهداری از سازه های موجود و از جمله اسکله ها را به عنوان اولویت خود قرار داده است. 

طراحی روش تعمیر یک سازه موجود بحثی به مراتب پییچیده تر از طراحی برای ساخت یک سازه جدید است، این موضوع در مورد سازه های دریایی که در معرض شرایط جزر و مدی روزانه (در خلیج فارس و دریای عمان) و امواج دریا واقع می باشند، پیچیدگی دوچندان خواهد داشت. از طرف دیگر چنانچه لازم باشد عملیات تعمیر در حین بهره بردای از بندر انجام شود، مار طراح سخت تر شده و باید تمام ملاحظات بهره برداری، ضرایب اطمینان و ریسک های لازم را در نظر داشته باشد. 

تعمیرات اساسی اسکله های 4، 5 و 6 بندر بوشهر یکی از این پروژه ها است و با این رویکرد فرایند مطالعه، طراحی و نظارت آن به عهده شرکت مهندسین مشاور سازه پردازی ایران سپرده شد. در این بندر به عنوان یکی از مهم ترین بنادر کشور، توقف بهره برداری زیاد برای انجام عملیات تعمیر به هیچ وجه مجاز نبوده و لازم بود با استفاده از تجربیات قبلی در طراحی اسکله ها توسط یک مشاور خبره، روش تعمیر به گونه ای طراحی شود تا زمان خارج شدن اسکله ها از سرویس دهی به حداقل رسیده و به بخش های موجود اسکله آسیبی وارد نشود. بر همین اساس شرکت مشاور سازه پردازی ایران در یک طرح کاملا جسورانه در تعمیر بخش های قابل توجهی از پروژه مذکور که به محیط خورنده دریایی نزدیک تر بود مانند شمع ها و دال زیر عرشه از بتن متراکم استفاده کرد و جهت اطمینان از اجرای صحیح آن نیز آزمایش های خاص این نوع بتن را پیشنهاد نمود. تا قبل از اجرای این پروزه های تعمیر اسکله ها در کشور جهت بتن ریزی از بتن شاتکریت استفاده می گردید که این نوع بتن خصوصا در محیط های خورنده دریایی دارای نقاط ضعف زیادی وده و متاسفانه مبنای کنترل کیفی مناسبی برای این نوع بتن پس از اجرا وجود ندارد. 

با توجه به انجام عملیات مذکور و عدم تجربه کافی در اجرای بتن خودتراکم در محیط دریایی، عملیات اجرایی با چالش های فراوانی مواجه شد که این امر منجر به کسب تجربیاتی بسیار ارزشمندی گردید و این شرکت را بر آن داشت که در جهت تحقق سالت حرفه ای خود و با ثبت تجربیات کارگاهی به دست آمده در این پروژه، بتواند گامی هر چند جزئی و ناچیز در جهت بهبود و ارتقاء سطح کیفی و تغییرر در روش های قدیمی تعمیرات و جایگزین نمودن آنها با روش های جدیدتر بردارد. 

پروژه تعمیرات اساسی اسکله های 4، 5 و 6 بندر بوشهر با هدف بازسازی بخش های اصلی اسکله ها (به طول حدود 500 متر) شامل شمع ها، دال های زیر عرشه، تعمیر سیستم فندرینگ، پیشانی و روی عرشه و بخش های دیگری از سازه اسکله ها به منظور تعمیر بخش های آسیب دیده، ارتقاء کیفی سطح بهره برداری از آنها، افزایش ضریب ایمنی، افزایش عمر بهره برداری و افزایش تناژ پهلوگیری شناورها تعریف گردید. 

شرکت مهندسین مشاور سازه پردازی ایران از سال 1390 مطالعات اولیه خود را در جهت روش تعمیر، تخمین میزان خرابی ها و حجم عملیات تعمیر بر روی اسکله ها شروع کرده و گزارش های اولیه و جامعی در این خصوص به کارفرما پروژه (اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر) ارائه نموده که پس از تصویب آن توسط کارفرما و برگزاری مناقصه در نهایت شرکت ساراب سازان به عنوان پیمانکار پروژه انتخاب گردید. 

کتاب حاضر روند انجام این پروژه مهم به عنوان یک نمونه از تعمیرات اسکله های شمع و عرشه بتن مسلح، از آغاز مطالعات آن در سال 1390 تا مرحله بهره برداری در سال 1395 می باشد.