تاثیر احداث بندر کانتینری عبدالعزیز در رقابت عربستان و امارات بر سر بازار ایران

به گزارش مارین نیوز، یک کارشناس سرمایه گذاری بندری با بیان اینکه ما پیش از این در بندر گناوه به عنوان اولین بندری که در ایران خصوصی شد، از سال 85 در حوزه ساخت زیرساخت های بندری از جمله اسکله کانتینری، انبار سرپوشیده، محوطه های کانتینری و تامین تجهیزات بندر و ترمینال کانتینری سرمایه گذاری کردیم و اولین سرمایه گذار در بنادر ایران هستیم، اظهار داشت: قرارداد بندر گناوه جهت سرمایه‌گذاری به ما واگذار شده است، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، اسکله، انبارها، روسازی‌ها و تجهیزات بندری انجام شد و تا پیش از تحریم‌های اخیر، بندر گناوه شرایط مناسبی داشت، ظرفیت خوبی در بندر ایجاد شده بود و کشتی‌های کانتینری هم به این بندر وارد می شدند.

عبدالحسین خدری ادامه داد: اما پس از تحریم‌ های اخیر و هم چنین در دوره فعلی شیوع کرونا، شرایط بندر گناوه نسبت به گذشته تغییر کرد و فعالیت بندر فعلا کمی محدود شده است.

وی اظهار کرد: هم چنین خط کشتیرانی کانتینری ایران ـ عمان توسط ما راه اندازی شد که حدود 5 سال فعال است و جا به جایی کانتینری از بندر عباس به عمان انجام می ‌دهد، البته از حدود سه ماه پیش به علت تحریم ‌ها فعلا این خط کشتیرانی متوقف شده است.

این سرمایه‌ گذار حوزه بندری اظهار داشت: به تازگی قراردادی از سوی عربستان سعودی برای ساخت و توسعه ترمینال کانتینری به نام «عبدالعزیز» در بندر دمام در شمال عربستان و در خلیج فارس منعقد شده است. 

وی اضافه کرد: این ترمینال کانتینری در قالب قرارداد ساخت، بهره‌برداری و واگذاری BOT با مشارکت، ساخت و بهره برداری و راهبری دولت سنگاپور (به مدت 30 سال) در بندر دمام عربستان مقابل بندر بوشهر ایران ساخته می‌شود.

خدری اضافه کرد: ظرفیت این ترمینال کانتینری 7.5 میلیون TEU کانتینر یا 110 میلیون تن است.

این سرمایه‌گذار حوزه بندری بیان کرد: این بندر 110 میلیون تن ظرفیت جابه جایی کالا دارد، ضمن آنکه 4 هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد می‌کند.

وی ادامه داد: رقم سرمایه گذاری 7 میلیارد ریال سعودی و به صورت Bot است، این قرارداد به امضای وزیر حمل و نقل عربستان و وزیر هماهنگ کننده زیرساخت‌های سنگاپور، سیده است.

این سرمایه‌گذار حوزه بندری اظهار داشت: نکته قابل اهمیت این سرمایه گذاری این است که برای اولین بار در کشور عربستان قراردادی به صورت BOT اجرا می‌شود و سرمایه گذار خارجی، سرمایه گذاری، تأمین تجهیزات و بهره‌برداری را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ انجام می‌دهد، ضمن آنکه قوی‌ترین ترمینال اپراتور دنیا این کار را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ بر عهده گرفته است؛ این نوع سرمایه گذاری در بنادر می‌تواند الگوی مناسبی برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در بنادر ما باشد. 

این کارشناس بندری و دریایی در پاسخ به این سوال که تاثیر تکمیل این ترمینال کانتینری در خلیج فارس چیست؟ بیان کرد: آن چه از این قرارداد برای ایران مهم است، این است که در این قرارداد 100 درصد همکاری نزدیک با کشور ایران دیده شده است و پیش بینی ها این است که با وجود فعال بودن بنادری چون جبل‌علی امارات، سرمایه‌گذاری عربستان در شمال این کشور و بندر دمام، با هدف ارتباط تجاری بلند مدت با ایران انجام شده است و این نشانه خوبی برای روابط سیاسی ما در آینده خواهد بود.

وی افزود: در قطر هم بندر ساخته شده است، اما آن سرمایه گذار دولتی است و مباحث اقتصادی برای آنها پررنگ نیست، ولی این سرمایه‌گذاری در شمال عربستان و در بندر دمام، در خلیج فارس و مقابل بندر بوشهر ایران، نشان می‌دهد عربستانی‌ها 100 درصد به ارتباط با ایران و از طریق ایران با آسیای میانه، توجه دارند.

این فعال حوزه دریایی و بندری اظهار کرد: احداث این مگاترمینال کانتینری عبدالعزیز در بندر دمام، تأثیر مستقیم در اقتصاد، حمل و نقل، لجستیک و سیاست آتی ایران و عربستان خواهد داشت و به اقتصاد پایدار می‌انجامد، این اتفاق در خلیج فارس در حال انجام است و ظرفیت بزرگی تولید می‌کند که حلقه مکمل آن بنادر ایران هستند.

وی در پاسخ به این سوال که بندر عبدالعزیز در آینده به رقیبی برای بندر شهید رجایی ایران تبدیل نخواهد شد؟ گفت: ضرورت دارد به این موضوع توجه کنیم که ما در توسعه بنادر کانتینری عقب هستیم، ولی بندر عبدالعزیز حلقه مکملی برای بندر شهید رجایی خواهد شد، در همین تحریم‌ها کشور امارات و بندر جبل علی چندین بار برای سیستم لجستیک ما مشکل آفرید چون تنها بندری که کالای ما از آنجا می‌آمد همین جبل‌علی امارات بود؛ وقتی فقط یک هاب نظیر بندرجبل علی داشته باشیم قدرت چانه‌زنی کاهش می یابد ولی با افزایش هاب ها رقابت بیشتر می شود. 

وی با تاکید بر اینکه بندر شهید رجایی ما در کنار خودش نیاز به یک هاب یا مگاپورت دارد، اظهار داشت: الان در پروژه بندر صوهار یا بندر سلاله عمان مستقل از دولت ملی عمل می‌شود و بر اساس تجارت جهانی و نه بخشنامه داخلی آن کشورها عمل می‌شود.

خدری با اشاره به مزایای تکمیل ترمینال کانتینری عبدالعزیز در بندر دمام گفت: وجود سنگاپوری‌ها با سابقه خوب بندری، نقطه قوتی برای این بندر خواهد بود، ضمن آنکه با تکمیل پورت عبدالعزیز، بنادر بوشهر، شهید رجایی و بندر امام خمینی (ره) پتانسیل بیشتری پیدا می‌کنند و وابستگی‌ها به تنها هاب فعلی (بندر جبل‌علی) کاهش می‌یابد.

این سرمایه‌گذار حوزه بندری گفت: با ساخت این بندر کانتینری، رقابت دائمی بین سه کشور قطر، امارات و عربستان در ارتباط با بازار ایران شکل خواهد گرفت.