به گزارش مارین نیوز، دکتر حسین صاحبی، مدیرعامل شرکت خدمات دریایی هدایت کشتی خلیج فارس، در مراسم افتتاحیه چهارمین رویداد بین‌المللی فناوری و کارآفرینی دریایی که دیروز در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، سخنرانی مبسوطی درباره اهمیت بنادر هوشمند، اقتصاد دیجیتال و جایگاه تاریخی دریا و تجارت دریایی ایراد کرد.
او با آغاز سخنان خود گفت: بسم‌الله الرحمن الرحیم. عرض سلام و ادب دارم خدمت اساتید محترم، مدیران و متخصصان حوزه دریایی و دانشجویان عزیز. خوشحالم که در این رویداد علمی حضور دارم. برای درک اهمیت هر موضوعی باید به ریشه‌های تاریخی آن توجه کرد. امروز بحث بنادر هوشمند و اقتصاد دیجیتال دریایی در کانون توجه است و برای فهم اهمیت آن باید به تاریخ دریا و تجارت دریایی که همواره بستر توسعه تمدن‌ها بوده، بازگردیم.
پنج فایده مطالعه تاریخ دریایی
صاحبی سپس با مرور تاریخ دریانوردی، به پنج فایده مطالعه تاریخ اشاره کرد:
1. پرهیز از تکرار اشتباهات گذشته با بهره‌گیری از تجربه شکست‌ها.
2. الگوگیری از مسیرهای موفقیت گذشتگان متناسب با شرایط امروز کشور.
3. افزایش بصیرت و آینده‌نگری؛ تاریخ همچون آینه عمل می‌کند.
4. شناخت هویت و ریشه‌ها که موجب افزایش اعتمادبه‌نفس ملی می‌شود.
5. یادگیری با هزینه کمتر؛ تاریخ معلمی است که هزینه‌اش را پیشینیان پرداخته‌اند.
مرور تاریخی نقش بنادر در تمدن‌ها
مدیرعامل هدایت کشتی خلیج فارس با ارائه مرور تاریخی، نقش بنادر در شکل‌گیری تمدن‌ها را تشریح کرد:
• در تمدن‌های باستانی مانند بین‌النهرین، مصر و فینیقیه، بنادر موجب قدرت اقتصادی شدند.
• یونان و روم باستان با بندرهایی چون پیرائوس و اسکندریه، تجارت را به مرکز علم و فرهنگ پیوند دادند.
• در دوران اسلامی، بنادر بصره، هرمز و سیراف در خلیج فارس ایران را به حلقه‌ای کلیدی در جاده ابریشم دریایی تبدیل کردند.
• در عصر اکتشافات، پرتغال، اسپانیا و ایتالیا با بهره‌گیری از بنادر قدرتمند، اقتصاد و سیاست اروپا را دگرگون کردند.
• در دوران مدرن، انگلستان با بنادر لندن و لیورپول انقلاب صنعتی را پیش برد.
• امروز نیز بنادری چون شانگهای، روتردام و دبی نشان می‌دهند که توسعه بندری، موتور پیشران اقتصاد و فرهنگ جهانی است.
او افزود: در همه جهان، بنادر کانون توسعه و تجمع جمعیت‌اند، اما در ایران برعکس، بسیاری از بنادر جزو مناطق محروم محسوب می‌شوند. باید بازنگری جدی در این وضعیت داشته باشیم.
بنادر هوشمند و اقتصاد دیجیتال
صاحبی با اشاره به تحولات نوین گفت: امروز بنادر به هاب داده تبدیل شده‌اند. هوش مصنوعی تجارت را متحول کرده است. بنادر هوشمند می‌توانند زمان انتظار کشتی‌ها را کاهش دهند، از ازدحام در لنگرگاه جلوگیری کنند و تمام فرآیندهای اسنادی و گمرکی را دیجیتالی کنند. از زمان حرکت کشتی تا اسکله پهلوگیری، همه چیز باید از طریق نرم‌افزار و فناوری‌های نوین چون اینترنت اشیا و بلاکچین مدیریت شود.
او همچنین به حمل‌ونقل سبز، استفاده از سوخت‌های کم‌کربن، توسعه استارتاپ‌های خدمات دریایی، کشتی‌های خودران و موتورهای الکتریکی اشاره کرد و تأکید کرد: این تحولات فرصت‌های بزرگی برای آینده دریانوردی و کشتی‌سازی فراهم می‌کند.
نقد نگاه افراطی به هوش مصنوعی
صاحبی در بخشی از سخنان خود به نقد نگاه مطلق‌گرایانه به هوش مصنوعی پرداخت و گفت: هوش مصنوعی ابزار ارزشمندی است، اما جایگزین عقل طبیعی انسان نمی‌شود. همان‌طور که دندان یا موی مصنوعی جای نمونه طبیعی را نمی‌گیرد. مشکل ما در ایران، ناترازی عقلی در مدیریت است که به ناترازی انرژی و مشکلات امروز منجر شده است. دانشجویان باید مراقب باشند که مغلوب ابزار نشوند؛ تحقیق، مطالعه کتابخانه‌ای و خلاقیت شخصی جایگزینی ندارد. هوش مصنوعی تنها پوسته علم است و عمق نمی‌دهد.
او افزود: هیچ الگوریتمی نمی‌تواند شرایط خاص ایران مانند تحریم‌ها را درک کند. این مسائل فقط با عقل طبیعی، ابتکار و خلاقیت شما حل خواهد شد. پس قدر خودتان را بدانید؛ کشور چشم‌انتظار شماست.
جمع‌بندی
مدیرعامل هدایت کشتی خلیج فارس در پایان گفت: دریا همیشه پل ارتباط ملت‌ها بوده و امروز با هوشمندسازی و فناوری‌های نوین می‌تواند پلی برای توسعه پایدار باشد. امیدواریم ایران همان‌گونه که در صنایع دفاعی خوش درخشیده، در حوزه دریا، فناوری و کارآفرینی نیز بدرخشد و مایه افتخار جهان شود.
/
