تازه های سایت
پربحث ترین اخبار
پربازدید ترین اخبار
کد خبر: ۳۳۹۵۸
تعداد بازدید: ۱۲۸۹
تاریخ انتشار: ۰۱ تير ۱۳۹۶ - ۱۱:۴۶
عضو هیئت علمی دانشگاه خلیج فارس بوشهر : تلاش ما در نگارش نقشه راه دریا - محور نرم افزارها این بوده است که با تعامل با صنایع مختلف، نیازهای ایشان شناسایی گردد و از سوی دیگر، ظرفیت های دانشگاهی نیز به صورت کامل استخراج شده و امید است که با ادامه حرکت در این مسیر، یک جنبش نرم افزاری در حوزه طراحی و مدلسازی دریایی به وجود بیاید.
به گزارش مارین نیوز، دریا و اقیانوس ها عرصه ای هستند که توانمندی در آنها زمینه توسعه و پیشرفت را برای بسیاری از کشورها فراهم آورده است. کشتی سازی، حمل و نقل دریایی، منابع محیط زیستی و غیرزیستی و گستردگی زنجیره ارزش صنایع دریایی کاملا گویای نقش تعیین کننده دریاها در آینده بشریت است.
در سال های اخیر ظهور فناوری های نو روند های عمده اقتصادی و فناوری را تحت تاثیر قرار داده و اهمیت آینده پژوهی و رصد تحولات فناوری را بیش از پیش آشکار کرده است. پس از تدوین نقشه راه در 44 محور فناوری، از اوایل سال 95 و با کمک اساتید دانشگاهی برنامه ریزی در جهت تهیه شناسنامه محورهای فناوری صورت گرفت. یکی از این محورهای 44 گانه محور نرم افزارهای دریایی است.
در این مصاحبه با مسئول تدوین شناسنامه محور "نرم افزارها "، جناب آقای دکتر عباس دشتی منش عضو هیئت علمی دانشگاه خلیج فارس بوشهر گفتگو شده است.
  • آقای دکتر در ابتدا محور نرم افزارها را به عنوان یکی از محورهای نقشه راه فناوری های دریایی کشور معرفی نمایید.
نقشه راه فناوری های دریا از حوزه های مختلفی تشکیل شده است که هر کدام از این حوزه ها دارای محورهای متعددی هستند. یکی از مهمترین حوزه ها در زمینه دریا، حوزه طراحی و مدلسازی است. طراحی و مدلسازی می تواند شامل انواع ابزار و وسایلی باشد که در دریا مورد استفاده قرار می گیرند. به طور خاص شناورهای سطحی و زیرسطحی، شناورهای تندرو، سکوهای دریایی و کاربردهای دریایی از مهمترین زمینه هایی هستند که در آنها نقش طراحی و مدلسازی بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
در این میان، استفاده و توسعه انواع نرم افزارها برای انجام محاسبات و شبیه سازی های مختلف مهمترین گام در فرایند طراحی و مدلسازی می باشد. بر همین اساس، یکی از مهمترین محورها در حوزه طراحی و مدلسازی، محور نرم افزارها خواهد بود. امروزه بسیاری از فرایندهای دریایی به کمک نرم افزارهای مدرن و روزآمد انجام می شوند. بنابراین، فناوری های نرم افزاری خود موجب صرفه جویی قابل ملاحظه ای در توسعه انواع فناوری های دیگر خواهند شد.
بر همین اساس، در محور نرم افزارها تلاش شده است تا اطلاعات جامعی راجع به انواع نرم افزارهای موجود در زمینه های مختلف دریایی گردآوری شود. این موضوع به ما کمک می کند تا وضعیت کنونی جهان و ایران در حوزه فناوری های نرم افزاری دریایی شناسایی گردد. در گام بعدی، نیازهای نرم افزاری صنایع دریایی کشور در زمینه های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته و تلاش شده است تا مسیر دستیابی به نیازهای امروز و آینده آنها ترسیم گردد.
  • فناوری های نو در این حوزه را نام برده و بفرمایید کشورهای پیشرو چه برنامه هایی برای توسعه فناوری های مرتبط با این حوزه دارند؟
امروزه نرم افزارهای بسیار متنوعی در حوزه طراحی و مدلسازی توسعه یافته اند. برای مثال می توان به بخشهای مختلف نرم افزار انسیس، استارسی سی ام، آباکوس، موسس، ساکس، اوپن فوم و نظیر اینها اشاره کرد. این نرم افزارهای قادر هستند تا مسائل مختلف در حوزه طراحی و مدلسازی را پوشش داده و بعضا با یکدیگر مرتبط گردند. حتی نرم افزارهای کوچکی نیز در سرتاسر دنیا توسعه یافته اند که می توانند یکسری نیازهای فناورانه خاص را برآورده سازند. برای مثال، نرم افزارهایی وجود دارد که مسائل مربوط به شناورهای تندرو را به خوبی شبیه سازی نموده و یا نرم افزارهای دیگری که صرفا برای استفاده در حوزه انرژی های تجدیدپذیر دریایی توسعه یافته اند.
همه این موارد، نرم افزارهای کوچک و بزرگ، در نقشه راه فناوری های دریایی-محور نرم افزارها استخراج شده و تلاش شده تا وضعیت کنونی دنیا در زمینه توسعه فناوری های نرم افزاری شناسایی گردد. با وجه به اینکه بسیاری از این نرم افزارها تنها وجوهی از یک طراحی کامل دریایی را تحت پوشش قرار می دهند، تلاش های بسیاری در حال انجام است تا این نرم افزارها قابلیت اتصال هوشمند به یکدیگر را یافته و مسائل مختلف با حداقل دخالت کاربر به صورت کامل و از وجوه مختلف مورد ارزیابی قرار بگیرند. نکته دیگر، سرمایه گذاری هنگفت کشورهای پیشرفته بر روی توسعه مراکز محاسبات سریع و توسعه امکانات سخت افزاری پیشرفته می¬باشد که البته با توجه به رسالت ما در تبیین نقشه راه، طبیعتا ورود کمتری به این حوزه ها داشته ایم.
  • وضعیت کنونی کشور در حوزه نرم افزارها را چگونه ارزیابی می کنید؟ (توانمندی ها و ظرفیت های موجود، چالش های پیش رو)
اگرچه برای توسعه نرم افزارهای دریایی تلاش هایی در کشور صورت پذیرفته اما این تلاش ها بسیار پراکنده و تنها با توجه به اعلام نیاز یک صنعت خاص بوده است. هنوز مشتری های واقعی نرم افزارهای مختلف نیز مشخص نیستند و بسیاری از صنایع و سازمان ها، بدون در نظرگرفتن نیازهای آینده خود تنها از یکسری از نرم افزارهای موجود خارجی استفاده می کنند. بنابراین، هنوز بازار مناسبی که بتواند زیرساخت مناسبی برای توسعه نرم افزارها در نهادهای علمی و دانشگاهی باشد، به وجود نیامده است.
از سوی دیگر، دانشگاه های ما نیز بعضا به توسعه نرم افزارهایی پرداخته اند که مشابه آنها در سرتاسر دنیا وجود دارد و توسعه این نرم افزارها، با توجه به شرایط کشور در عدم رعایت قانون کپی رایت، عملا منجر به ایجاد ارزش افزوده نشده است. البته موارد مختلفی نیز وجود داشته است که محققان کشور توانسته اند نرم افزارهای خاصی را توسعه داده و هم اکنون این نرم افزارها در صنایع کشور در حال استفاده هستند.
بنابراین، آنچه که مشخص است آن است که هم صنایع ما نیازمند استفاده از نرم افزارهای مختلف می باشند و هم دانشگاه های ما نشان داده اند که می توانند نرم افزارهای متنوعی را تولید کنند. تنها می بایست جهت نیازهای صنایع و مسیر حرکت دانشگاه ها، تا حد امکان در یک ریل یکسان قرار بگیرند. تلاش ما در نگارش نقشه راه دریا - محور نرم افزارها این بوده است که با تعامل با صنایع مختلف، نیازهای ایشان شناسایی گردد. از سوی دیگر، ظرفیت های دانشگاهی نیز به صورت کامل استخراج شده و امید است که با ادامه حرکت در این مسیر، یک جنبش نرم افزاری در حوزه طراحی و مدلسازی دریایی به وجود بیاید. با این وجود، باید توجه داشت که جنبش نرم افزاری بدون توسعه زیرساخت های آموزشی، پژوهشی و فناوری امکان پذیر نخواهد بود. این چالشی است که عدم توجه به آن می تواند باعث کند شدن حرکت در توسعه نرم افزارهای بومی شود.
  • نقشه راه فناوری های دریایی کشور تا چه اندازه می تواند به توسعه فناوری های این حوزه کمک کند؟
نقشه راه فناوری های دریایی در محور نرم افزارها تلاش نموده است تا بخش های مختلف حوزه طراحی و مدلسازی را پوشش دهد. دسته بندی خاصی در سه حوزه شناورها (اعم از سطحی، زیرسطحی، اثر سطحی و پروازی)، سازه های دریایی و کاربردهای دریایی صورت پذیرفته و عناوین اولویت های نرم افزاری نیازهای هر نهاد یا سازمان، با مشورت ایشان استخراج شده است. بنابراین، می توان گفت تا حد بسیار زیادی، نیازهای واقعی کشور در محور نرم افزارها استخراج گردیده و بنابراین، حرکت در زمینه توسعه این نرم افزارها می تواند باعث رشد و شکوفایی همزمان دانشگاه و صنایع شود. با این وجود، کار در اینجا نباید متوقف شود. سازمان هایی که به هر صورت نیازهای خود را اعلام نموده اند، می بایست با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، و با توجه به بازه های زمانی در نظر گرفته شده، حرکت به سمت دستیابی نرم افزارها و تعامل با دانشگاه ها و محققان کشور را ادامه داده تا چرخه توسعه دانش بنیان در محور نرم افزارها تکمیل گردیده و شرکت های مختلفی در حوزه توسعه نرم افزارهای دریایی رشد نموده و شکوفا شوند. مسیر پیش بینی شده در نقشه راه فناوری های دریایی کشور، مسیری مشخص و نسبتا واقع بینانه است که با گذشت زمان نواقص آن بر طرف گردیده و می تواند مبنای بسیار دقیقی برای توسعه دانش بنیان کشور در حوزه دریا باشد.
  • نقش شرکت های دانش بنیان در توسعه فناوری های مرتبط با این حوزه چیست؟
پاسخ به سوال قبلی، با لزوم بهره گیری و توسعه شرکت های دانش بنیان پایان پذیرفت و این موضوع باید به عنوان یک اصل در صنایع و دانشگاه های ما نهادینه شود. با توجه به سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و سیاست های کلی برنامه ششم توسعه که تاکید فراوانی بر توسعه دانش بنیان و لزوم گسترش شرکت های دانشی دارند، کاملا روشن و آشکار است که بر مبنای تعاملات فیمابین دانشگاه و صنایع مختلف، می بایست شرکت های دانش بنیان مختلفی توسعه یابند تا اهداف برنامه های اسناد ابالدستی کشور محقق شود. از سوی دیگر، شایسته است که از توان شرکت های دانش بنیان موجود نیز که در حوزه نرم افزارهای دریایی فعالیت دارند به بهترین شکل استفاده شود. شرکت های دانش بنیان قادر خواهند بود تا با استفاده از نیروهای جوان تحصیلکرده به مسائل مختلف مورد نیاز صنایع ورود نموده و جنبه های مختلف اشتغال و کارآفرینی در حوزه صنایع دریایی دانش بنیان را نهادینه نمایند. هم اکنون چندین شرکت به صورت مشخص بر روی توسعه نرم افزارهای دریایی تمرکز دارند که در حوزه های مختلف طراحی و مدلسازی و کاربردهای دریایی فعال هستند. ضمن اینکه محققان در دانشگاه های کشور، نرم افزارهای مختلفی را با توجه به نیازهای موجود توسعه داده¬اند که می بایست با حمایت از آنها زمینه توسعه شرکت های دانش بنیان را فراهم نمود. بنابراین، موضوع یک مساله کاملا دو طرفه است، هم استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان موجود و هم توانمندسازی ظرفیت های فعالی که امکان تبدیل به شرکت های دانش بنیان را دارند.
  • چند مورد از اولویت های پژوهشی و صنعتی کشور در این حوزه که به توسعه آن کمک می کند نام ببرید.
با توجه به گستردگی حوزه دریا و حوزه طراحی و مدلسازی، طبیعتا نیازهای نرم افزاری بسیاری گسترده ای نیز وجود خواهد داشت. برای مثال، نرم افزارهای شبیه سازی دینامیک و مانوردهی انواع شناورهای تندرو، نرم افزارهای مربوط به سیستم حمل و نقل چند وجهی، نرم افزارهای پایش وضعیت سلامت، نرم افزارهای تخصصی در حوزه موتور و رانش، نرم افزارهای مانیتورینگ و مدیریت مصرف سوخت و شبیه سازهای هیدروآکوستیکی تنها برخی از عناوینی هستند که تاکنون استخراج شده اند. البته باید توجه داشت که این عناوین نهایی نبوده و به صورت دوره ای امکان بازبینی در نقشه راه دریا وجود خواهد داشت و فرایند به صورت کاملا پویا خواهد بود.

گفتنی است، با توجه به نحوه شکل‌گیری و مسیر رشد صنایع دریایی در کشورهای صاحب نام و رفع مشکلات مرتبط با آن در بخش برنامه‌ریزی، امکانات، انتقال فناوری و ... در کشور، مطالعات آینده پژوهی در حوزه صنایع و فناوری های دریایی در دستور کار ستاد توسعه فناوری و صنایع دانش بنیان دریایی قرار گرفته است. این ستاد به منظور اولویت‌بندی فناوری‌های مورد نیاز در حوزه دریا و دستیابی به اهداف سند توسعه دریایی کشور، از سال ۱۳۹۳ به ترسیم نقشه‎راه فناوری‎های دریایی کشور اقدام نموده است. 


ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر: