امروزه اهمیت جایگاه و نقش مدیران به عنوان طراحان، هدایتگران و ادارهکنندگان اصلی سازمان بر کسی پوشیده نیست و بکارگیری نظامهای موثر انتخاب، جذب، نگهداشت، ارزیابی و توسعه آنان نیز طبیعتاً از جایگاه مهم و ویژهای برخوردار است.
به گزارش مارین نیوز از شرکت ملی نفت، ارزیابیهای سنتی که مبتنی بر نظرات یک منبع و عمدتاٌ مقام مافوق است نمیتواند پاسخگوی نیازهای متنوع امروزی کسب و کار باشد، زیرا ماهیت کسب و کارهای امروزی بر پایه مشتریمداری و ارتباطات گسترده درون و برون سازمانی طراحی میشود که لزوم توجه به همه ذینفعان و نظرات آنان را مهم و ضروری جلوه میدهد.
ارزیابی ۳۶۰ درجه، یکی از نظامهای نوین ارزیابی و توسعه افراد به ویژه مدیران در سازمانهای پیشروی جهانی محسوب میشود که با گردآوری نظرات از منابع مختلف در پی آن است تا ارزیابی صحیحتر و واقعیتری از نقاط ضعف و قوت افراد با توجه به شایستگیهای مورد نیاز هر شغل ارائه دهد. چنانچه طی گزارش منتشره در مجله فورچون (Fortune) بیش از ۹۰ درصد از ۱۰۰۰ شرکت موفق آمریکا از روش ارزیابی ۳۶۰ درجه استفاده میکنند.
در تعریف ارزیابی ۳۶۰ درجه باید گفت که ابزاری است که فرصت دریافت بازخورد عملکرد از مافوق مستقیم، همرده، مشتریان و کارکنان زیرمجموعه را فراهم میکند. ابزار ارزیابی ۳۶۰ درجه این امکان را فراهم میسازد تا فرد ارزیابی شونده چگونگی تاثیر و نفوذ خود را از نگاه ذینفعان اصلی خود به خوبی درک کند. در ارزیابی ۳۶۰ درجه اطلاعات ارزشمندی از منابع متفاوت گردآوری میشود که میتواند پایه بهبودهای فردی و جمعی بسیاری در سازمانها باشد. مهمترین کاربردهای ارزیابی ۳۶۰ درجه مواردی همچون توسعه مدیریت و سازمان، ارزیابی عملکرد، حمایت از اجرای استراتژی و تغییر فرهنگ سازمانی و توسعه تیم است.
ارزیابی ۳۶۰ درجه مدیران در مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت
مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت، در راستای افزایش بهرهوری و اثربخشی و با کلیدواژۀ "بهبود مستمر" در بخش های مختلف زنجیره ارزش، اقدام به برنامهریزی جامع و اجرای آن کرده است. مدیریت و توسعۀ منابع انسانی به عنوان مهمترین دارایی سازمان، از اصلی ترین اهداف برنامه جامع مدیریت اکتشاف است. با توجه به اهمیت و حساسیت مدیران و نقش آنها در موفقیت سازمان، موضوع ارزیابی عملکرد مدیران به شیوۀ نوین در دستور کار این مدیریت قرار گرفت و در اواخر سال ۱۳۹۵ سامانه ارزیابی عملکرد مدیران به روش ۳۶۰ درجه مستقر و اولین دورۀ ارزیابی نیز اجرا شد.
گام های اجرایی این پروژه، شامل تدوین مدل شایستگی، طراحی فرایند و تدوین سند خط مشی، سفارشی سازی نصب نرم افزار و در نهایت تهیه گزارشات بازخورد فردی و مدیریتی بوده است.
گام های اجرایی پروژه ارزیابی ۳۶۰ درجه مدیران
در این پروژه که با حمایت مدیریت ارشد و با مشارکت بسیار بالای کارکنان (مشارکت بیش از ۸۰ درصدی کارکنان) انجام شد، ۴۵ نفر از مدیران در سطوح مختلف ارزیابی شدند و نتایج ارزیابی به مدیریت ارشد و هرکدام از مدیران ارائه شد. ذکر این نکته ضروری است که تمامی ارزیابی ها به صورت محرمانه انجام شد.
از مهمترین دستاوردهای این پروژه میتوان به تدوین مدل شایستگی مدیران در مدیریت اکتشاف، تعیین وضعیت موجود شایستگیهای مدیران با توجه به منابع ارزیابی چندگانه (۳۶۰ درجه)، ارزیابی، مقایسه و رتبهبندی مدیران از لحاظ شایستگیهای مختلف، تعیین نیازهای آموزشی، مهارتآموزی و توسعه مدیران اشاره کرد.
همچنین با توجه به اینکه ارزیابی به صورت سیستمی و با استفاده از نرم افزار تحت وب بوده، به مزیت های دیگری همچون سهولت در اجرای ارزیابی در دوره های بعدی، دقیق بودن نتایج آماری و اجرای ارزیابی در زمان کمتر میتوان اشاره کرد.
در پایان باید گفت که مدیریت اکتشاف به عنوان یک سازمان دانش بنیان، سعی در اجرای برنامههای نوین متناسب با محیط پویای صنعت نفت دارد و استقرار سامانه ارزیابی ۳۶۰ درجه مدیران از پروژههای موفق این مدیریت در حوزۀ منابع انسانی بوده و این آمادگی وجود دارد تا نتایج و دستاوردهای این پروژه در اختیار سایر شرکتهای صنعت نفت و گاز قرار گیرد.