درحالیکه توان داخلی کافی برای ساخت انواع شناورهایی دریایی وجود دارد، دولت قصد دارد ۲.۴ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی را صرف خرید کشتی از کره جنوبی و چین کند.
به گزارش مارین نیوز، انتشار اخباری درباره قرارداد ایران با کره جنوبی برای خرید 27 فروند کشتی شباهت زیادی با تلاش وزارت راه برای خرید ایرباس و بوئینگ از اروپا و آمریکا دارد، با این تفاوت که فناوری ساخت هواپیماهای مسافری با کیفیت روز فعلا در داخل وجود ندارد، اما فناوری ساخت کشتی و سایر سازه های دریایی در ایران وجود دارد و سالهاست که امکان فنی آن در بومی سازی شده است.
اگرچه مسئولان دولت یازدهم اطلاع رسانی صحیح انجام نداده اند و شفاف برخورد نمی کنند، اما روزنامه وال استریت ژورنال، به نقل از منابع آگاه نوشت، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت نفت فلات قاره ایران به توافقاتی مقدماتی با شرکتهای کشتی سازی کره جنوبی برای ساخت کشتی و سکوهای نفتی بهارزش حدود 2.4 میلیارد دلار دست یافتهاند.
آمارها نشان می دهد که حدود 7 هزار شناور در ناوگان کشتیرانی ایران فعالیت می کنند که عمده آنها فرسوده بوده و نیازمند بازسازی هستند. بازسازی این حجم عظیم از شناورها اشتغال زایی بسیار زیادی انجام می دهد که می تواند ضمن ارتقا توان فنی و مدیریتی کشور، به دلیل زنجیره تامین گسترده ای که در صنایع کشتی سازی وجود دارد، به صنعت نیمه جان فعلی کشور رونق دهد. حدود 60 درصد از قطعات موردنیاز برای ساخت کشتی در خارج از مجموعه کارخانه انجام می شود که در صورت سپرده شدن به کارخانجات داخلی نقش ممتازی را در خروج از رکود عمیق ایفا خواهد کرد.
کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از کشتیهای کانتینری، کشتیهای فلهبر و تانکر استفاده میکند که برای تامین آنها به جای مراجعه به توان داخلی یادداشت تفاهمی را با شرکت هیوندای میپو داک یارد برای ساخت 10 تانکر حمل فرآوردههای نفتی و حداقل 6 کشتی فلهبر امضا کرده است. این کار منجر به صدور اشتغال داخل به کره و چین شده و محروم ماندن صنایع داخلی را به دنبال خواهد داشت. قیمت هر تانکر حمل فرآوردههای نفتی حدود 30 میلیون دلار و کشتیهای فلهبر حدود 20 میلیون دلار است. ظاهراً کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران همچنین در حال مذاکره با شرکت هیوندای برای 6 کشتی کانتینری 14500 هرکدام بهقیمت حدود 115 میلیون دلار است. شرکت کشتیرانی دالیان چین نیز در رقابت برای ثبت سفارش ساخت کشتی از طرف ایرانی است.
برخی کارشناسان معتقدند، محاسبات نشان داده است که برای کشوری که تامین کننده تجهیزات جانبی باشد به ازای هر شغل داخل کارخانه اصلی تا 5 شغل در بیرون کارخانه ایجاد می شود و برای کشوری که خود توان قطعه سازی نداشته باشد به ازای هر شغل داخل کارخانه، یک شغل در بیرون کارخانه ایجاد می شود. بنابراین سفارش ساخت کشتی به خارج یعنی از دست دادن حجم عظیمی از اشتغال. این آمار نشان می دهد که صنعت کشتی سازی کارکردی شبیه به بخش مسکن در اقتصاد دارد که به دلیل داشتن پیوند با بخشهای مختلف تولیدی به چهارراه رونق و اشتغال تبدیل می شود.
ناصر فلاحی رییس انجمن سازندگان شناور، تجهیزات و سازه های دریایی ایران گفت: تجربه بیش از 40 سال تولید سازه های دریایی در کشور وجود دارد که در صورت توجه و اعتماد به صنایع داخلی نیازی به خرید کشتی از خارج نیست. حتی اگر قصد ساختن در داخل هم از طرف دولت وجود نداشته باشد باز هم منطقی نیست که دلارهای خود را خرج کشتی خریدن کنیم. نیاز به کشتی را اگر با اجاره کردن برطرف کنیم منطقی تر از خرید از کره و امثالهم است. بهتر است مسئولان به یک سوال ساده پاسخ دهند؛ این همه کشتی ایرانی در کجا تعمیر می شود و درآمد سرویس آنها به چه کشور یا کشورهایی می رسد؟
آمارهای اعلام شده ازطرف مسئولین کشور نشان می دهد که ایران از سال 1380 تا 1393 توانسته است 250 فروند شناور سایز متوسط (زیر 5 هزار تن GT) بسازد که به طور متوسط سالیانه 19 فروند تولید شده و سهم آن کمتر از یک درصد جهانی است و رتبه 29 را در دنیا به خود اختصاص داده است. ناوگان ایران یکی از بزرگترین ناوگانهای کشتیرانی دنیا با حدود 120 فروند کشتی اقیانوس پیمای تجاری و بیش از70 فروند نفتکش است که در صورت فعال شدن صنعت تعمیرات آن؛ به تنهایی توان داخلی زیادی را ایجاد می کند.
صنعت کشتی سازی یکی از موتورهای صنعت و اشتغال است و به عنوان نمونه آمارهای رسمی در انگلیس نشان می دهد که صنعت کشتی سازی این کشور برای بیش از 537 هزار نفر شغل ایجاد کرده است.
منبع : تسنیم