چراغ سبز سازمان شیلات برای راه اندازی مجدد صید ترال فانوس ماهیان

به گزارش مارین نیوز، نشست رؤسای کمیسیون کشاورزی و فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس شورای اسلامی با درخواست برخی از مالکان کشتی و ترال‌داران به منظور بررسی دغدغه‌های آنها برگزار شد.

سیدجواد ساداتی نژاد رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس در این نشست، گفت: در رابطه با صید ترال نامه‌هایی به ما ارسال شد که بر آن شدیم در جریان دغدغه های ترال داران با توجه به ممنوعیت 2 ساله صید ترال فانوس ماهیان قرار گیریم.

وی ادامه داد: تلاش داریم با توجه به ابعاد مباحث مطرح شده در این نشست در نشست دیگری با حضور نمایندگان استان بوشهر تصمیم‌گیری مناسب را داشته باشیم تا ضوابط محیط زیستی رعایت، ذخایر دریا حفظ و معیشت ترال‌داران هم مورد توجه قرار گیرد.

ساداتی‌نژاد افزود: اگر نیاز به تفکیک میان ماهیان یال اسبی باشد تلاش خواهیم کرد حق افراد حاضر در نشست ضایع نشود.

سمیه رفیعی رئیس فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار مجلس شورای اسلامی خطاب به مالکان کشتی و ترال داران حاضر در نشست، گفت: براساس آخرین توافقی که داشتیم مقرر شد لیست کشتی های خود و تخلفات مربوطه را ارائه کنید تا بررسی های لازم صورت گیرد و چنانچه تخلفی نداشته باشید طبق ضوابط و مقررات با شما برای ادامه فعالیت همکاری کنیم.

وی ادامه داد: فعالیت تمامی 98 کشتی را با حضور دستگاه‌های مرتبط به طور کامل بررسی کردیم البته قضاوت نکردیم بلکه صحت سنجی کردیم و قضاوت را به دستگاه‌های مسئول سپردیم، متاسفانه شرایط مطلوب نیست و اغلب شما تخلفاتی را مرتکب شدید.

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی افزود: از طریق دستگاه‌های امنیتی و قضایی پیگیری‌های لازم را داشتیم، پرونده تعدادی از کشتی‌ها برای اعلام جرم به قوه قضائیه ارسال شده و در حال پیگیری است و متخلفان باید جوابگوی تخلفات خود باشند.

رفیعی یادآور شد: متاسفانه سازمان شیلات این افراد را راهنمایی غلط کرده است و افرادی که یک تا دو سال فعالیت صید داشتند بیش از دیگران متضرر شدند بنابراین نیاز است برای این افراد کاری انجام می دادیم که در نهایت با مکاتبه با سازمان شیلات بر ضرورت توجه به روش صید جایگزین تاکید کردیم اما متاسفانه جوابی به ما ندادند؛ ما به صید برخی آبزیان کاری نداشتیم اما مجوزها داده نشد.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در میان تمامی مسئولان سازمان شیلات در دوره های سابق و فعلی تنها 5 مدیر فعالیت سالم دارند و مابقی تخلفاتی داشته و باید جوابگوی عملکردشان باشند؛ شیلات تمامی کشتی‌های ترال را متوقف کرده و روش صید جایگزین را هم اجرا نمی کند چون منافعشان قطع شده است؛ این پرونده باید یک بار دیگر با حضور مسئولان شیلات بررسی شود البته یک نفر از ترال‌داران به نمایندگی از آن‌ها باید در نشست حضور داشته باشد و از حق آن‌ها دفاع کند.

یک نفر از ترال‌داران در این نشست با بیان اینکه پیشینه صیادی ما مربوط به 150 سال پیش است، گفت: ما در دمای 45 تا 50 درجه کار می کردیم، و به جایی وصل نیستیم به مدت 4 سال نسبت به ساخت کشتی ایرانی با ارائه مشوق های دولت اقدام کردیم، در واقع 5 میلیارد تسهیلات گرفتیم اما 10 میلیارد باید پرداخت می کردیم و اکنون با توجه به توقف صید ترال توان پرداخت قسط های وام را نداریم.

وی ادامه داد: دولت ما را تشویق به سرمایه‌گذاری کرد اما در نهایت از فعالیت ما جلوگیری شد، امیدوار هستیم مجلس راهکاری برای رفع مشکلات ما اتخاذ کند.

همچنین مالک کشتی و ترال دار دیگری یادآور شد: ما ترال دار نیستیم، ترال کف دریا را پارو می‌کند اما ما در اقیانوس فعالیت می‌کنیم، ما صیاد و صیاد زاده هستیم، مجوز صید ماهی و میگو داشتیم و ترال کف انجام می دادیم اما به دلیل خسارات ناشی از ترال کف، صید را تغییر دادیم و با پیشنهاد سازمان شیلات به ترال داری روی آوردیم. صید ما خسارتی به بستر دریا وارد نمی‌کند و حتی طی سال ها یک تخلف از شناور طبس نداریم.

وی ادامه داد: متاسفانه در حق شناورهایی که مجوز دارند و تخلفی نداشتند ظلم و اجحاف شده است؛ هیچ آبزی در عمق 50 و 250 متری دریا تخم‌ریزی نمی‌کند؛ اگر صید ترال آسیب‌زا است و خسارت وارد می کند نیاز است مجوز آن‌ها خریداری و باطل شود و به ازای هر کشتی مجوز 3 لنج را بدهیم. ما از شیلات برای این فعالیت تقاضایی نکردیم بلکه شیلات از ما تقاضا و خواهش کرد؛ بسیاری از افراد به سازمان شیلات اعتماد کرده و تمامی دارایی خود را خود را گذاشتند و با توقف صید ترال فانوس ماهیان اکنون به سیستم بانکی مقروض هستند. ما به حاکمیت و شیلات اعتماد و سرمایه گذاری کردیم و اگر شغل سابق خود را داشتیم در حال حاضر با این همه مشکل مواجه نبودیم.

اصغر عبدلی، عضو هیات عملی دانشگاه شهید بهشتی و رئیس کارگروه ساماندهی صید فراکسیون محیط زیست مجلس در این نشست با بیان اینکه بحث صید ترال بحثی بسیار مفصل است، گفت: حدود یک سال گذشته از ما در رابطه با این موضوع درخواست کمک شد و به طور قطع در این موضوع دنبال مباحث سیاسی و منافع اقتصادی نبوده و نیستیم و تنها برای جلوگیری از نابودی ذخایر آبزی و محیط زیست دریایی و حفظ بهره برداری پایدار ذخایر آبزی تلاش می‌کنیم.

وی ادامه داد: مردم ایران از طریق رسانه ها و فضای مجازی در جریان فعالیت صید ترال در خلیج فارس و دریای عمان قرار گرفتند و مرکز پژوهش‌های مجلس در این رابطه پژوهشی انجام داد و صید ترال را بررسی و به صورت جامع و کامل توضیحاتی را ارائه کرد که براساس آن این شیوه مردود بوده و برای ذخایر آبزی و دریا آسیب زا است ؛ 35 کشتی با مالکیت چینی و 65 کشتی ترال مالکیت ایرانی داشتند و حدود 100 کشتی در این حوزه فعالیت می‌کردند که این موضوع با توجه به ابعاد و خسارت‌های آن و تاثیری که در معیشت ساحل نشینان داشته است به مسئله‌ای ملی تبدیل و متاسفانه به آبروی کشور و نظام لطمه وارد کرد.

عبدلی یادآور شد: متاسفانه نمایندگان صیادان محلی در این نشست حضور ندارند، بنابر اطلاعات به دست آمده از دستگاه قضایی و سایر دستگاه های نظارتی بسیاری از آن ها در اثر تخلفات گسترده ناوگان صید ترال فانوس ماهی  به خاک سیاه نشستند، در بازدیدی که طی ماه های اخیر از منطقه سیریک بندرعباس داشتیم اغلب صیادان از وضعیت موجود بسیار ناراحت و معترض بودند.

وی ادامه داد: ما به موضوع ورود و بررسی‌هایی داشتیم و هر قدم که جلوتر می رفتیم به مشکلات و موضوعات بیشتری برمی خوردیم، طی مکاتبات با سازمان‌های مختلف درجریان اکثر تخلفات ترال داران قرار گرفتیم؛ در نهایت با جلساتی که با سازمان شیلات و موسسه تحقیقات شیلات گذاشتیم همگی پذیرفتند که فعالیت این ناوگان صیادی آسیب‌های زیادی را به ذخایر آبزی و معیشت مردم وارد می‌کند و با موافقت آنها این فعالیت 2 سال و از اول آذر 1399 متوقف شد.

رئیس کارگروه ساماندهی صید فراکسیون محیط زیست مجلس افزود: از آن تاریخ به بعد چندین نامه به سازمان شیلات برای تعیین تکلیف وضعیت ‌های ترال و جایگزینی این روش صید ارسال و دو نشست با وزیر جهاد کشاورزی نیز برگزار شد علیرغم اینکه سازمان شیلات به صورت کتبی به فراکسیون محیط زیست و دفتر وزیر راه‌های جایگزین صید ترال  را اعلام کرده اما همچنان اقدام موثری در این زمینه صورت نمی گیرد.

عبدلی افزود: اینکه افراد حاضر در نشست مطرح می‌کنند که با جلوگیری از صید فانوس ماهیان پودر ماهی و خوراک مرغ کم شده به هیچ وجه صحت ندارد  زیرا بر اساس نقشه‌های مسیر حرکت کشتی‌های ترال فانوس ماهی که توسط سازمان شیلات ثبت شده و در اختیار فراکسیون محیط زیست قرارگرفته، اغلب کشتی‌ها در بیشتر زمان‌های صید خارج از محدوده مشخص شده برای صید فانوس ماهیان و زیر ۱۲ مایل فعالیت داشته و صد ها مورد تخلف آنها حتی با نظارت محدود شیلات ثبت شده است.

وی ادامه داد: فعالیت این کشتی‌ها عمدتا با تخلف‌هایی مانند خاموشی سامانه کنترل، عدم رعایت ترکیب صید و صید در خارج از محدوده صید همراه بوده و صدها سند و مدرک در این رابطه و آن هم توسط دستگاه‌های امنیتی و نظارتی وجود دارد که نتیجه این نوع برداشت نامناسب از ذخایر را می‌توان در اعتراض‌های گسترده صیادان جنوب کشور در دوره فعال بودن این کشتی‌ها ملاحظه کرد.

رئیس کارگروه ساماندهی صید فراکسیون محیط زیست مجلس یادآور شد: بر اساس گزارش‌های تحقیقات شیلات اگر از کشتی های مناسب برای صید فانوس ماهیان استفاده می‌شد با حدود 20  تا 25  کشتی ترال میان آبی  امکان برداشت 100 هزار تن فانوس ماهی در یک سال وجود داشت اما متاسفانه این تعداد تبدیل به بیش از 100 کشتی ترال شد و باز هم به 40 هزار تن  فانوس ماهی هم نرسیدند البته علت اصلی آن است که قیمت فانوس ماهی ارزان است و صید آن توجیه اقتصادی ندارد و اگر به همین منوال پیش می رفت تعداد کشتی های ترال به 256 کشتی می رسید و اگر این فعالیت متوقف نمی شد و با فعالیت 256 ترال چه اتفاقی برای معیشت و شغل صیادان بومی اتفاق می افتاد.

وی ادامه داد: هر کشتی ترال معادل چند ده قایق و لنج می‌تواند در از بین بردن آبزیان نقش داشته باشد.

صدیقی، کارشناس محیط زیست در ادامه با بیان اینکه صید یال اسبی را در شناورهای کلاس کیش و طبس داریم، گفت: بحث ما در مورد این شناورها نبود بلکه کشتی های کلاس فانوس است.

وی ادامه داد: ما توقف صید فانوس ماهیان را دنبال کردیم اما سازمان شیلات با توجه به درخواست وزیر و اعتراض برخی از مردم و نمایندگان مجلس به فعالیت صید ترال و تاثیر آن بر صید صیادان سنتی فعالیت تمامی ناوگان  صید صنعتی ترال را با توجه به اثرات مخرب این روش بر اکوسیستم دریا متوقف کرد و البته متاسفانه برای حذف روش ترال و جاگزینی با روش های صید مناسب مانند لانگ لاین اقدام موثری نکرد.

صدیقی یادآور شد: سازمان شیلات گفته 37 کشتی ترالر تقاضای صید لانگ لاین را به عنوان روش صید جایگزینی ارائه کرده و جای تعجب است که چرا شیلات مجوز نمی‌دهد، البته تاکید ما بر جایگزینی کل صید ترال بوده، در این ارتباط نامه‌هایی از طرف فراکسیون به شیلات ارسال شد اما هیچ اتفاقی نیفتاد و مطرح کردند که این کار هزینه در پی دارد و باید به آن ها تسهیلات ارائه کنیم در حالی که بسیاری از مالکان کشتی ترال گفتند ما نیاز به پول نداریم.

وی افزود: بر اساس اطلاعات واصله 90 درصد کشتی‌ها خارج از محدوده صید و در آب‌های ساحلی زیر 12 مایل به صورت غیرمجاز صید می‌کردند؛ افراد حاضر در نشست می‌گویند که درآمدی نداشتیم و ضرر کردیم در حالی که برخی کشتی ها سالانه 100 تا 200 میلیارد درآمد داشتند که به دلیل صید غیرمجاز غیر از فانوس ‌ماهی و با هدف یال اسبی و نیز ماهیان تجاری بوده است.

کارشناس محیط زیست ادامه داد: مقصر اصلی دستگاه متولی بوده است؛ در سال 87 صید آزمایشی فانوس ماهی شروع شد و از سال 91 شروع و از 93 اوج گرفت و تعداد کشتی ها به سرعت افزایش پیدا کرد، البته هدف اصلی صید ماهی یال اسبی با قیمت بالای ۳ دلار بوده ولی در ظاهر به اسم فانوس ماهی بوده است.

تیموری مدیرکل امور مجلس وزارت جهاد کشاورزی در این نشست با بیان اینکه بهتر بود مسئولان سازمان شیلات هم در این نشست حضور می یافتند، گفت: از آذرماه که تفاهمنامه توقف 2 ساله صید ترال منعقد شد همچنان پابرجاست؛ سازمان بنادر و وزارت راه و شهرسازی پیشنهادی را به کارگروه امنیت مرز مبنی بر شروع به کار مجدد صید ترال ارائه کردند که معاونان وزیر حضور یافتند و موافقت خود را با انجام بخشی از صید اعلام کردند که در نهایت وزیر جهاد کشاورزی در جریان موضوع قرار گرفت و مخالفت نمود و مجددا اما این موضوع در دستورکار است و بنا دارند که آن را به نوعی عملیاتی کنند.