پرورش آبزیان در قفس در حالی به عنوان یک راهکار اصولی برای توسعه اقتصادی کشور مورد غفلت قرار گرفته که وضعیت سواحل مکران شرایط را برای توسعه این ظرفیت بی نظیر مساعد کرده است.
به گزارش مارین نیوز، سواحل مکران که در استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته است؛ به عنوان بهشت ایران شناخته می‌شود. منطقه‌ای که از ظرفیت‌های بالای اقتصادی در زمینه آبزی‌پروری، صیادی و حتی گردشگری برخوردار است؛ که با بهره گیری مطلوب از این ظرفیت می توان علاوه بر اشتغالزایی، سایه فقر و محرومیت را هم از استان کنار زد و زیرساخت‌های لازم برای رونق تولید را فراهم کرد.
یکی‌از اصلی‌ترین قابلیت‌های سواحل مکران، آبزی پروری است، به گواه کارشناسان مراکز تحقیقات شیلاتی، بیش‌از ۴۲ هزار هکتار اراضی مستعد پرورش آبزی و میگو در خط ساحل مکران شناسایی شده است.
سواحل مکران به‌دلیل اقیانوسی بودن، نزدیکی به خط استوا و صدالبته آب و هوای مطلوب قابلیت پرورش میگو در ۸ ماه از سال را دارد؛ کارشناسان می‌گویند، این مقدار اراضی مستعد و این میزان از دوره پرورش در ایران بی‌سابقه و جهان کم‌سابقه است.
توانمندی‌ها و ظرفیت‌های آبزی‌پروری در سواحل مکران بهترین فرصت برای سرمایه‌گذاری و تولید و اشتغال است به طوری که تاکنون در این حوزه بیش از ۱۰۰ هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم ایجاد شده و جنوب سیستان و بلوچستان را پیشرو در تولید و اشتغال کرده است.
تولید بیش از ۳۰۰ هزار تن ماهی از طریق پرورش در قفس های دریایی در آب های ساحلی استان، شناسایی ۶ محدوده مستعد پرورش آبزیان در قفس در سواحل مکران، وجود اراضی مستعد در زمینه پرورش ماهیان دریایی در استخرهای خاکی با گستره ۴۲ هزار هکتار، امکان سرمایه گذاری در زمینه تکثیر انواع ماهیان دریایی بومی در آب های ساحلی استان با توجه به وجود ظرفیت های پرورش، فرصت سرمایه گذاری در زمینه صنایع وابسته(تولید خوراک آبزیان،عمل آوری، تامین تجهیزات مورد نیاز در بخش آبزی پروری نظیر سازه های قفس، تجهیزات آب و هوادهی و غیره) از جمله فرصت های سرمایه گذاری در بخش آبزی پروری نوار ساحلی تنها در حوزه تکثیر و پرورش ماهیان دریایی است.
میگوی مکران؛ مرغوب‌ترین میگوی ایران
محمد شهلی بر، مدیرکل شیلات سیستان وبلوچستان در گفت وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه۳۰۰ کیلومتر مرز آبی و دسترسی به آبهای آزاد بین المللی این استان، فرصت مناسبی برای توسعه این خطه از کشور است که با توجه به موقعیت راهبردی منطقه باید توجه جدی به آن داشت، بیان کرد: میگوی تولید شده در منطقه گواتر چابهار به دلیل اینکه در منطقه‌ای ساحلی با درجه حرارت مناسب، پاکیزه و به دور از آلودگی‌های صنعتی و شهری، و در نزدیکی خط استوا و در هوای نسبتاً گرم و مرطوب و بادهای موسمی مونسون پرورش داده می شود، از کیفیت بالایی برخوردار است.
وی افزود: در حوزه پرورش آبزیان برای اولین بار در دهه ۷۰ یک سایت پرورش میگوی اختصاصی در خلیج گواتر در جنوب سیستان و بلوچستان به طول چهار هزار هکتار با هدف ارز آوری و جایگزین شدن درآمد حاصل از فروش آن به جای پول نفت راه اندازی شد.
این مقام مسئول تصریح کرد: سال ۷۸ این سایت با دو مزرعه پرورش به بهره برداری رسید که در آن ۱۰۴مزرعه ۲۰ هکتاری با ۶ مرزعه ۲۰۰ هکتاری در دوفاز سیات شمال و جنوبی ایجاد شد؛ اوج فعالیت این سایت در سال ۸۶ با ۲ هزار و ۵۰۰ تن تولید بود که در آن ایام، رتبه اول کشور را در این زمینه به خود اختصاص داد.
وی اذعان کرد: متاسفانه سال ۸۶ با فعالیت سامانه طوفانی "گونو" این سایت به طور کامل تخریب و زیرآب رفت، و این سایت که ۱۴ میلیارد تومان از بانک کشاورزی و سایر بانک ها تسهیلات دریافت کرده بود با ۶ مرکز تکثیری که باید بچه میگو تولید می کرد، خسارتی حدود ۱۰۰ میلیارد تومان متحمل شد و هیچ ریالی خسارت حتی به زیرساخت های آن تعلق نگرفت.
شهلی بر ادامه داد: با وقوع سیلاب در دیماه سال ۹۸ مجددا این سایت زیرآب رفت که براساس آن، ۱۱۵ میلیارد تومان اعتبار در جلسه ستاد بحران برای ترمیم آن، اختصاص داده شده که از این میزان حدود ۷ میلیارد تومان بابت بخش کشاورزی استان خسارت به کشاورزان پرداخت شد؛ حوزه فعالیتی جهاد کشاورزی به قدری وسیع است که شیلات در برابر سایر بخش ها نقطه ای بیش نیست، براین اساس به پرورش دهندگان شیلات اعتباری از اعتبار تخصیص داده شده، تعلق نگرفت، با پیگیری هایی که انجام دادیم نهایتا یک میلیارد و ۲۰۰ میلون تومان به بخش شیلات تخصیص دادند که این میزان خسارت عامل ایجاد انگیزه برای پرورش دهندگان شد.
وی اظهار کرد: پس از این جریانات و طی بازیدی که از سوی ستاد راهبری و مدیریت اقتصاد مقاومتی و سازمان برنامه ریزی و بودجه انجام شد، اعتباری برای نوسازی و بازسازی زیر ساخت های این مرکز از محل جهش بودجه بخش تولید اعتبار در نظرگرفته شد که در این زمینه هدایت سیلاب از اولویت های کاری بود.
مدیر کل شیلات استان گفت: در سال ۹۹-۹۸ برای اولین بار ۴۳۰هکتار از مزارع پرورش میگوی منطقه گواتر، زیر بار تولید رفت که نتیجه آن پرورش و برداشت۶۰۰ تن میگو بود، در این سال بازسازی مرکز نیز در کنار کار پرورش، شروع شد و هم اینک ۱۰۰ درصد کانال های این مرکز بازسازی شده است.
به گفته وی، سال ۱۴۰۰-۹۹ برای هزار هکتار زیرساخت پرورش میگو در نظر گرفته شد اما به دلیل اینکه مراکز تکثیر نتوانستند لارو بچه میگو تامین کنند از این میزان، تقریبا ۶۰۰ هکتار مورد قرار گرفت که نتیجه آن برداشت هزار و ۱۱۰ تن میگو بود، امسال میزان مزارع درنظر گرفته برای پرورش میگو به هزار و ۳۰۰ هکتار سطح مفید با اقدامات انجام شده رسیده که امید می رود میزان برداشت میگو به ۲ هزار تن با بهترین سایز و کیفیت برسد.
این مقام مسئول تاکید کرد: پرورش دهندگان میگو با توجه به کیفیت خوب میگوی پرورش یافته در این منطقه، به فکر صادرات محصول به قطر هستند.
تامین برق معضلی در سایت پرورش میگوی گواتر
وی در بخش دیگری از سخنان خود به بیان پاره ای از مشکلات پرورش میگو اشاره و ادامه داد: مشکلی که در مرکز گواتر وجود دارد این است که انرژی کافی برای پرورش نداریم، قریب به ۴۰ مگابایت برق در این مرکز نیاز داریم تا در صخره ها هواگیری انجام شود، با توجه به قطعی های برق، این موضوع باید مدیریت شود تا پمپ های آب روشن بماند زیرا میگو حساس است.
شهلی بر اظهار کرد: در راستای تحقق این امر، به فناوری روی آوردیم، از آنجایی که زیرساخت ها به گونه ای است که برق برای ما تامین نمی شود و برای هر هکتار ۸ تن برق نیاز است (یعنی برای هر استخر ۵۰ تا ۸۰ مگابایت)، تا بتوانیم اکسیژن رسانی به مزارع را انجام بدهیم تا میزان میگوی بهتر و بیشتری برداشت شود، اقدام به خرید برق و پست ۶۳ کیلو ولت کرده ایم.
مجتمع کشت و صنعت گوردیم کنارک به عنوان طرح پیشران توسعه سواحل مکران
وی در بخش دیگر به وجود بیماری لکه سفید در این منطقه اشاره کرد و افزود: با تلاش های صورت گرفته از سال ۹۸ تاکنون، با مدیریت های کارگروه فنی میگو، این بیماری شایع در آبزیان پرورشی، رخت بربسته و بروز و ظهوری در سایت گواتر نداشته است.
مدیر کل شیلات استان خاطر نشان کرد: با ورود یک گونه جدید میگو از فرانسه این امکان فراهم شده تا در چابهار با توجه به آب و هوا، در فصل زمستان هم در صورت جوابدهی اقدام به پرورش میگو کنیم، این درحالیست که در سنوات گذشته، تنها در تابستان میگوی وانامی در این مرکز پرورش می یافت، اما این نوع میگوی جدید، زمستان پسند است و با این تفاسیر اشتغال در تمام فصول در سواحل مکران در بخش پرورش میگو برقرار خواهد بود.
وی در تکمیل مطلب فوق تاکید کرد: هم اینک زمینه اشتغال بالغ بر ۷۵۰ نفر در سایت پرورش استخرهای خاکی گواتر میگو فراهم شده است.
این مقام مسئول ادامه داد: در دشت تنگ نیز اتفاق خوبی رقم خورده؛ پروژه مجتمع کشت و صنعت مکران، واقع در گوردیم کنارک به عنوان یکی از طرح های پیشران توسعه سواحل مکران به شمار می رود، این مجتمع از نظر راهبردهای توسعه منطقه ساحلی مکران و تأکیدات مقام معظم رهبری، بر اساس اصول توسعه فعالیت های دریا محور مبتنی بر اقتصاد آبی (ساحل و فراساحلی) بوده؛ با بهره‌برداری فازهای مختلف این مجموعه ضمن تولید ارزش افزوده و نگاه اقتصادی برای سرمایه‌گزاران؛ شاهد اشتغالزایی چشمگیری در منطقه خواهیم بود.
وی در بخش دیگر سخنان خود به پرورش ماهی در قفس اشاره کرد و گفت: پرورش ماهی در قفس یک صنعت جدید است که با همکاری ترکیه به این سمت گام برداشتیم، ترکیه امروز به ۴۰۰ هزار تن تولید در این بخش رسیده و ایران تنها در هرمزگان توانسته تاکنون قدم های خوبی بردارد؛ در برنامه ششم توسعه ما باید در منطقه چابهار حدود ۴۶ تن تولید می داشتیم که متاسفانه بنا به دلایل و مشکلات موجود، تولید منطقه در این زمینه صفر است.
اقتصاد دریا محور از مهمترین مصداق‌های اقتصاد مقاومتی
شهلی بر با بیان اینکه اقتصاد دریا محور از مهمترین مصداق‌های اقتصاد مقاومتی است، گفت: بر اساس فرامین رهبر انقلاب که بخشی از آن اقتصاد دریا محور است، دریا و سواحل مکران گنج پنهانی هست که تنها راه توسعه ایران و کشورهای هم‌جوار در گرو بهره مندی از این ظرفیت است.
وی در ادامه گفت: در این راستا، حدود ۱۲ مجوز صادر و اولین پایلوت این طرح ها در شهریورماه امسال راه اندازی می شود؛ همچنین تفاهم نامه ای با دانشگاه امام حسین(ع) منعقد شده است.
وی اضافه کرد: نخبگان این دانشگاه اقدام به ساخت قفس خاصی کرده اند که اکنون در قشم بر روی آن کار می شود در مهرماه قرار است این قفس به صورت پایلوت راه اندازی شود تا میزان تولید و برداشت ماهی در آن مورد بررسی و پالایش قرار گیرد که اگر میزان برداشت با بهره گیری از آن به ۳۰۰ تن برسد، انقلابی در تولید آبزیان به شمار می رود.
این مقام مسئول با بیان اینکه خواستن توانستن است و این که این باور را به اثبات خواهیم رساند، افزود: هر چند زیرساخت های لازم در استان فراهم نیست اما خودمان اقدام به تامین و تهیه زیرساخت های لازم کرده ایم.
