بر اساس گزارش منتشره از سوی سازمان بنادر و دریانوردی در مورد اعطای مجوز روسیه برای عبور کشتیهای ایرانی از ولگا رود، دیمتری ازویروف، معاون وزیر حمل و نقل روسیه در نشست دوجانبهای از آمادگی مسکو برای همکاری با تهران برای عبور کشتی های تحت پرچم ایران از ولگا رود، خبر داده و آمادگی کشورش را برای همکاری با ایران به این منظور اعلام کرده است و ظاهرا قرار است تمهیداتی نیز در اینباره از سوی طرف روسی اندیشیده شود.
به گزارش مارین نیوز، حافظه حمل و نقل دریایی ایران فراموش نخواهد کرد که در زمان دوستانه بودن روابط شرق و غرب نگاه ناسیونالیستی روسیه در بنادرکه باعث میشد تا کشتیها در حمل و نقل از سرویس مطلوبی برخوردار نباشند. اما چه شد که روسیه به یک باره پس از محاصره شدن با تحریمهای اروپا و آمریکا دایه ای مهربانتر از مادر شده و پیشنهاد همکاری با کشتیهای تحت پرچم ایران را ارائه میکند و به این منظور تمهبداتی را نیز در نظر میگیرد! روسیه کشوری است که مانع عبور خظ لوله گاز ایران به کشورهای اروپایی شد. حال چه شده که استعمار پیر شرق در صدد حمایت از کشتیهای تحت پرچم کشورمان شده است؟
از سوی دیگر سالها است که تردد کشتیها در کاسپین با مشکل عدم لایروبی ولگا رود مواجه است و روسها تقریبا هیچ فعالیت موثری را برای لایروبی کانال ولگا و رفع مشکلات آن انجام ندادهاند که همین عامل باعث کاهش دور گردش کشتیها و تقلیل ظرفیت کلی حمل ناوگان ایرانی در دریای کاسپین میشود و شاهد ایجاد صف طولانی کامیونها در مرزهای زمینی هستیم. به نظر میرسد روسها میخواهند با تسهیل در عبور مرور کشتیهای تحت پرچم ایران هزینه لایروبی ولگا رود را با دریافت عوارض از شناورهای عبوری ایران جبران کند. که اگر چنین باشد که ایران باید در قبال دریافت این امتیاز مراقب باشد امتیازات دیگری را در اختیار این کشور قرار ندهند که روسیه نشان داده در مراودات خود با ایران چندان قابل اتکا و اطمینان نیست.
ورود زیر پوستی روسیه به خطوط کشتیرانی ایران
یحیی ضیایی، دبیرکل اتحادیه مالکان کشتی ایران در این ارتباط گفت: یکی از سیاستهای راهبردی ایران در کاسپین، توسعه ناوگان دریایی و افزایش ظرفیت تجاری است و برنامهریزی ایران برای راه اندازی خط کشتیرانی رو- رو بین انزلی و آستاراخان روسیه از طریق خرید کشتی رو- رو توسط بخش خصوصی از شرکت روسی، به مساعدت و همکاری دولت روسیه نیاز دارد.
همراهی روسیه با ایران در ولگا رود و نگرانی ها در این باب
وی تصریح کرد: تردد در ولگا رود علاوه بر زمستان در بخشی از فصول سال دچار مشکل است و همین باعث ایجاد مشکلات در پهلوگیری شناورها در بنادر آستاراخان و ماخاچ قلعه شده و به همان تناسب مدت توقف و سفر کشتیها در این بنادر افزایش پیدا میکند.
روسیه در موضوع ولگا رود با ایران به دنبال چیست
وی با بیان این که عبور کشتیها از ولگا رود برای کشتیهای با دشواریهای خاص خود همراه است، افزود: موضوع مهمتر اینکه عمق کم در این بنادر ولگا رود مشکلاتی را برای پهلوگیری کشتیها ایجاد کرده است. روسیه در فصل کشت، اجازه ورود حجم کمی از آب را به ولگا میدهد و همین باعث کاهش عمق میشود و نمیتوان استفاده مطلوب از این بنادر داشت.
سیر و حرکت حداقلی کشتیها در ولگا دن
دبیر کل اتحادیه مالکان کشتی کشورمان تاکید کرد: این عوامل در مجموع باعث شده تا که سیر و حرکت دریایی به حداقل برسد. یک رفت و برگشت از و به بندر انزلی تا آستاراخان در بهترین شرایط حداقل ۲۰ روز زمان لازم دارد.
کارشناسان حمل و نقل دریایی می پرسند: با توجه به نزدیکی فصل سرما و یخبندان در روسیه و در نتیجه عدم امکان تردد کشتی ها از کانال Volga-Don در بازه زمانی اواسط نوامبر تا اواسط آوریل یعنی پنج ماه از سال، این اجازه عبور برای شناورهای تحت پرچم ایران توسط دولت روسیه در این مقطع زمانی چه معنایی دارد؟ اما باید دید که کدام شرکت کشتیرانی بخش خصوصی ایران با توجه به محدودیت فصول ناوبری ذکر شده، تمایل دارند از مسیر این کانال، کالا حمل کنند؟ آیا شناورهای دست دومی توسط بخش خصوصی ایران از خارج خریداری شده تا طی یک ماه باقی مانده از طریق این کانال وارد دریای کاسپین شوند؟ با توجه به این که روسیه توانمندی طراحی و ساخت کشتی های باری مخصوص تردد در کانال ولگا دن و نیز دریای کاسپین و شرکت های متعدد کشتیرانی یا همان مالکان شناورها را در دریای کاسپین دارد و بالطبع کسب سود و اشتغالزایی را از محل حمل و نقل کالا در دریای کاسپین دنبال می کند، آیا درخواست مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از معاون وزیر حمل و نقل روسیه برای کمک به فروش شناورهای باری از نوع رو- رو به شرکت های کشتیرانی ایرانی و همکاری با کشتی سازان ایرانی، شدنی است؟ آیا شرکت های ایرانی قادر خواهند بود شناورهایی را از دیگر کشورها خریداری و از طریق کانال ولگا رود وارد دریای کاسپین کنند؟
اما باید دید با توجه به شرایط کنونی، برنامه روسیه از بعد سیاسی و اقتصادی، اهداف، سیاست ها و راهبردهای دریا پایه این کشور چیست؟ این که ذینفعان حمل و نقل دریایی روسیه تمایل دارند با اقدامات ذکر شده، نقش و سهم خود را از تجارت دریایی در کاسپین از طریق تقویت رقبا دستخوش تغییرات کنند، جای تامل دارد بنابراین باید دید بابت این داده چه مدل از کسب کار و چه اهدافی را دنبال می کنند و آیا باز هم ما به روسیه اعتماد خواهیم کرد و آیا پاسخ درستی از این اعتماد دریافت خواهیم کرد؟