مدیرکل غرب آسیا و دستیار وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه باید توسعه مکران را با طرح کریدور شمال – جنوب پیوند دهیم، گفت: هیچ توسعه ای ممکن نیست مگر اینکه خود را در یکی از کریدورهایی که در منطقه و پیرامون ایران در حال انجام است، تعریف کنیم.
به گزارش مارین نیوز، سید رسول موسوی مدیرکل غرب آسیا و دستیار وزیر امور خارجه در چهارمین پیش نشست چهارمین همایش ملی توسعه سواحل مکران با موضوع «مکران، مشارکتها و رقابتهای منطقهای و جهانی» که به میزبانی شورای راهبردی روابط خارجی برگزار شد، با طرح استراتژیهای منطقهای و پیرامون ایران، اظهار کرد: استراتژی چین که در 2013 معرفی شد از آن زمان اشکال مختلفی گرفته است و انتهای این طرح معلوم نیست. اگر در گذشته می گفتند همه راهها از پکن شروع می شود الان همه راهها از مکران و چابهار میگذرد.
وی ادامه داد: استراتژی بعدی متعلق به هند است که در آن ابتدا بر وصل کردن مراکز اصلی شهری خودش به مرزها تمرکز کرد. ارتباط هند با همسایگان نیز از دیگر دغدغههای هند در این راهبرد است و از زمانی که مودی به قدرت رسید حرکت سریعتری را آغاز کرد و آن ورود به چابهار بود که آن را سکوی پرشی برای هند در جهت رفتن به آسیای مرکزی و افغانستان کند.
موسوی افزود: استراتژی بعدی در آسیا متعلق به ژاپنیهاست. آنها بر آسیای جنوب شرقی تمرکز دارند و آنها تحت عنوان "برند برتر" و کیفیت برتر است. از خلیج بنگال تا دریای جنوبی چین را شامل میشود. استراتژی بعدی برای کره جنوبی است که این کشور چند طرح دارد و از نظر آنها ایدهآل و رویایی است مثلا خط کشتیرانی که بتواند قطب را دور بزند یا راه آهنی که بتواند از مسیر قزاقستان و روسیه و اوکراین خود را به اروپا برساند. در حال حاضر عمده تمرکز کره جنوبی بر گسترش تجارت با قزاقستان است.
مدیرکل غرب آسیا و دستیار وزیر امور خارجه گفت: استراتژی بعدی متعلق به روسیه است که به اشکال مختلف ارتباطات خود را طراحی می کند. الان استراتژی روسیه با سه سال پیش فرق می کند. سه سال پیش متمرکز بود بر اینکه خود را به طرح چینی ها وصل کند اما به نظر با تحولات اوکراین این استراتژی اهمیت بالایی پیدا می کند و آنها باید روی کریدور شمال - جنوب متمرکز شوند نه شرق به غرب. همچنین اتحادیه اروپا هم استراتژیهایی دارد برای اتصال آنها به شرق که بعد از جنگ اوکراین آنها هم باید در این روند تغییراتی دهند که به سمت شرق در مسیر جادهای از مسیر اوراسیا به بن بست خورده است. صرفا راه ترکیه و راههای دریایی برایش باز خواهد بود.
وی گفت: راهبرد ترکیه که شاید اصلی ترین رقیب ما است، این است که خود را مرکز اتصالات آسیا و اروپا مطرح کرده است و همیشه برای اروپا مسیرهای ترکیه یک نوع گذر و دور زدن روسیه بوده است و بعد از جنگ اوکراین فکر می کنم ظرفیت ترکیه در این رابطه به ویژه در حوزه انرژی گسترده میشود. این اصلی ترین رقیب کریدور شمال - جنوب است.
مدیرکل غرب آسیا و دستیار وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: در این چارچوب استراتژی ایران این است که خود را در چهار راه اتصال شرق به غرب، شمال به جنوب و در مسیر جاده ابریشم تعریف می کند. اما به نظر می آید قوی ترین سناریو کریدور شمال جنوب است که برای ما مزیت ویژه دارد.
موسوی ادامه داد: استراتژی پاکستان یا "سی پک" هم مطرح است. این راهبرد کریدور اقتصادی چین و پاکستان است که باید به آن توجه کرد. در ایران بعضا گفته می شود که مشارکت ایران در سی پک اما معتقدم این پروژه اختصاصی این دو کشور است و پروژه گوادر یک پروژه اختصاصی بین چین و پاکستان است.
وی تاکید کرد که ما باید پروژه توسعه اقتصادی و تجاریمان را بر روی کریدور شمال - جنوب بگذاریم. علاوه بر این باید قوانین بینالمللی را رعایت کنیم. نمی توانیم از استاندارهای بین المللی عبور کنیم، مقررات مکران باید بینالمللی باشد. با متر داخلی نمیتوانیم منطقه توسعه یافته بینالمللی داشته باشیم. همچنین باید تاکید کرد که با فناوریهای امروز نمیتوانیم منطقهای را داشته باشیم که بخواهد فردا رقابت کند.
موسوی با اشاره به برخی اخبار و گزارشها مبنی بر اینکه برخی کشورها سعی دارند ایران را تخلیه استراتژیک کنند و کردیدورهایی که در دست دارند ایران را تخلیه می کنند، ضمن اینکه اینها را رد نمیکنم گفت: بر اساس آنچه در ظرفیتهای کریدور شمال - جنوب و تحول ژئوپلیتیکی رخ داده است باید بگویم همین تحول را روی زمین در بحث شمال جنوب باید تعریف کنیم و این حجم بزرگ کالا و اتصالاتی که در این مسیر از روسیه به هند می رود را از مسیر کریدور شمال - جنوب تامین کنیم. در این صورت معتقدم می تواند این تحولات برای ما یک فرصت باشد. البته به نظر، دیگران زودتر از ما متوجه این مساله شدند و یکی از مقامات آمریکایی گفته است سرمایه گذاری ایران در مسیر شمال جنوب تهدید بزرگی برای آمریکا است. همچنین گفته شده است که آنها چابهار را معاف از تحریمها کرده اند و شاید این معافیتها را در واکنش برداریم اما این دروغ است و چابهار معاف نشده بود.
گفتنی است، چهارمین پیش نشست چهارمین همایش ملی توسعه سواحل مکران با حضور دبیر شورای راهبردی روابط خارجی، دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بینالمللی، مدیرکل آسیای غربی وزارت امورخارجه و همچنین، معاون سابق دیپلماسی اقتصادی وزارت امورخارجه، مشارکتها و رقابتهای منطقه ای و جهانی در توسعه منطقه مکران را مورد تحلیل و بررسی قرار داد.