در کف اقیانوس ذخایر پرارزش مواد معدنی وجود دارد. اما استخراج این مواد چه تاثیری بر زیست بوم و حیات اقیانوس خواهد داشت؟
به گزارش مارین نیوز، زیست شناسان دریا و محققان اروپایی در مجمع الجزایر آزور در اقیانوس اطلس، مشغول بررسی آثار معدن کاری دریایی روی اکوسیستم و محیط زیست دریاها هستند.
برای استخراج معادن کف دریا (معدن کاری) فناوری های جدیدی بکار برده می شود، فناوریهایی که با آن می توان فلزات و مواد معدنی را از عمق ۵۰۰ متری از کف دریا استخراج کرد.
دانشمندان و متخصصان زیست شناسی دریا در پروژه «میداس» مشغول تحقیق بر روی آسیبهای احتمالی ناشی از استخراج مواد معدنی دریایی بر روی زیست اقیانوسها هستند. ۳۲ سازمان و موسسه پژوهشی از سراسر اروپا در این طرح همکاری می کنند.
یان استوارت، مشاور ارشد محیط زیست از پروژه «میداس» درباره استخراج مواد معدنی از لایه های کف دریا می گوید: «کف دریاها حاوی ذخایر زیادی است و گمان می رود این ذخایر را می توان برای اهداف تجاری استخراج کرد. این ذخایر شامل فلزات، مواد معدنی و فسفات، و همچنین منابع انرژی است. در حال حاضر این معادن دریایی مورد توجه قرار گرفته اند و برای استخراج آنها سرمایه گذاری هم می شود طرحهای پژوهشی زیادی هم برای بهره وری صحیح و درست از این منابع در حال اجراست.»
اما این نگرانی وجود دارد که استخراج این مواد به زیست بوم و حیات جانوران وگیاهان کف دریا آسیب بزند. البته در این باره اطمینان وجود ندارد. زیرا اکوسیستم اعماق دریاها خیلی مورد مطالعه قرار نگرفته است. برای اینکه در این باره بیشتربدانیم به سراغ متخصصان زیست شناسی دریایی می رویم تا ببینیم مرجانهای کف دریا نسبت به استخراج مواد معدنی چه رفتار یا واکنشی از خود نشان می دهند.
اینس مارتین، زیست شناس دریا می گوید: «گروهی از مرجان ها آسیب مکانیکی دیده اند، شبیه به آثار ناشی از ماهیگیری در عمق دریا که برای گونه مرجانهای کف دریا خطر بزرگی است. گروه دیگر در معرض آلودگی مس، شبیه به آنچه انتظار می رود در معدنکاری کف دریا پیش بیاید، قرار گرفته اند و غلظت آلودگی چنان بوده است که بر فیزیولوژی آنها اثر می گذارد.»
مرجانهای آسیب دیده به همراه مرجانهای سالم به عرشه کشتی منتقل می شوند و پس از آنکه با دقت به روی سازه ای قرار گرفتند دوباره به کف دریا فرستاده می شوند. آنتونیو گودینو زیست شناس دریا توضیح می دهد که چرا این تحقیق روی مرجانها انجام می شود: «انجام این پژوهشها مهم است، چون مرجانها اساس و بنیان محیط زیست عمق دریا هستند. باید بدانیم فعالیت های استخراج مواد از کف دریا چه تأثیری بر آنها خواهد داشت. چون همه محیط زیست عمق دریا به مرجان ها وابستگی دارد.»
برای انجام آزمایش، کشتی بالای کوهی زیر دریا در نزدیکی جزایر آزور در اقیانوس اطلس مستقر شده است. نمونه های مرجان ۲۰۰ متر زیر آب در چند محل قرار داده می شوند. تمام مراحل این کار را یک زیردریایی که از راه دور کنترل می شود (زهپاد) تحت نظر دارد.
پل بوند، که یکی از این زیردریایی ها را کنترل می کند، می گوید: «در این آزمایش نحوه قرار دادن مرجان ها در کف دریا را به دقت زیر نظر داریم و وقتی مرجان ها در جایشان مستقر شوند طناب ها را پاره می کنیم و مطمئن می شویم همه چیز درست است. بعد محل دقیق این مرجان ها را تعیین می کنیم تا یک ماه یا یک سال بعد که می خواهیم آنها را از کف دریا برداریم بتوانیم پیدایشان کنیم.» این آزمایش باید آشکار کند مرجانها چه واکنشی به آسیبهای مکانیکی و شیمیایی در محیط زیست عادی شان نشان خواهند داد. این داده های علمی برای بهبود قوانین مربوط به فعالیتهای معدنکاری در اعماق دریا لازم است.
یان استیوارت، یکی از محققان طرح «میداس» می گوید: «دانشمندان همیشه دوست دارند داده های بیشتر داشته باشند به همین دلیل است که امروز روی این کشتی هستیم. باید فرآیندها و برهمکنشهایی را که در اعماق دریا رخ می دهد، بهتر بفهمیم. بدانیم که فعالیت معدنکاری در اعماق، چه واکنشی در پی خواهد داشت و نیاز به تحقیق بیشتر داریم. بدون تحقیق بیشتر پیش بینی آثاری که این فعالیت ها در پی خواهد داشت خیلی مشکل است.»
نویسنده: مهدی نجفی
روزگار معدن