گمانه‏زنی جهانی درباره بیمه کشتی‏های حامل نفت ایران

به گزارش روزنامه واشینگتن پست، برآوردهای آژانس بین‏المللی انرژی (IEA) این احتمال را تقویت می‏کند که توافق هسته‏ای ایران با گروه ١+٥ به این کشور این امکان را خواهد داد تا نفت خام بیشتری نسبت به ماه اکتبر صادر کند.

تحلیلگران می‏گویند این توافقنامه همچنین فشارهای آمریکا بر وارد کنندگان نفت خام ایران یعنی کشورهایی مانند چین، هند، ژاپن و کره جنوبی را متوقف کرده است.

پیش از این توافق قرار بود در بازنگری جدید پیروی از تحریم‏ها از سوی وزارت خارجه و وزارت خزانه‏داری آمریکا در دوم دسامبر سال جاری میلادی، این کشورها درقبال تمدید معافیت‏های مالی، واردات نفت خود از ایران را کاهش دهند.

رابرت مک نالی که بعنوان مشاور امور انرژی در شورای امنیت ملی دولت جورج بوش اشتغال داشت و اکنون مدیر یک شرکت ارائه دهنده مشاوره با نام رپیدان گروپ است، دراین‏باره می‏گوید: توافقنامه هسته‏ای به وضوح، اگرچه محدود، تحریم‏های نفتی علیه ایران را تسهیل کرده است.

 این موضوع  دور از انتظار بود چرا که از اظهارنظر مقام‏ها چنین بر می‏آمد که در توافق اولیه تحریم نفت پابرجا می‏ماند. این توافقنامه عبارت «کاهش قابل ملاحظه» واردات که در قانون کنونی آمریکا آمده را به حفظ صادرات نفت ایران در سطح کنونی تغییر داده است.

اگرچه متن توافقنامه منتشر شده توسط کاخ سفید به تحریم‏های بیمه‏ای اروپایی اشاره‏ای نمی‏کند، گمانه‏زنی‏ها در صنعت نفت حاکی از آن است که از این پس ایران و مشتریانش قادرخواهند بود نفتکش‏های حامل نفت خام ایران را در چارچوب توافقنامه هسته‏ای، بیمه کنند.

مک نالی می‏گوید: فکر می‏کنم ایران مشتریان بهتری پیدا خواهد کرد و می‏تواند به قیمت بهتری نفت خود را بفروشد، به ویژه در هند، همچنین گمان می‏کنم به طور کلی واردکنندگان که دیگر هراس کمتری از تحریم‏های آمریکا دارند، تمایل به خرید مقدار بیشتری نفت خام از ایران پیدا کنند.

خریداران نفت ایران منتظر بودند تا از جزئیات تسهیل نسبی تحریم‏های مالی آگاهی پیدا کنند؛ تحریم‏هایی که شرکت‏ها را از انجام داد وستد با بانک مرکزی ایران و در نتیجه پرداخت پول نفت این کشور بازداشته اند.

بخش عمده ای از ده‏ها میلیارد دلاری که خریداران نفت خام ایران به این کشور بدهکارند پرداخت‏های معوقه ایران است که به علت تحریم‏ها قابل واریز نبوده اند. برای نمونه در هند بخشی از پول نفت به صورت واحد پول ملی هند، روپیه به ایران پرداخت شد که ایران آن را برای وارد کردن کالاهای هندی استفاده می‏کرد.

بر اساس متن منتشر شده کاخ سفید درباره توافق هسته‏ای تهران با قدرت‏های جهانی، ٤,٢ میلیارد دلار از فروش جدید نفت خام ایران، در صورت پایبندی ایران به تعهدهایش به صورت اقساط قابل پرداخت به این کشور خواهد بود.

این روند در یک دوره ٦ ماهه اتفاق خواهد افتاد. اگر ایران در این مدت  روزانه یک میلیون بشکه صادر کند، ارزش آن با قیمت کنونی حدود ١٩ میلیارد دلار خواهد بود. نسخه کاخ سفید از توافقنامه همچنین می‏گوید دارایی‏های بلوکه شده ایران ظرف ٦ ماه افزایش پیدا خواهد کرد.

خبر توافق هسته‏ای ایران و غرب ممکن است قیمت نفت را در بازارهای جهانی کاهش دهد و ایران نیز در پی احتمال کاهش تحریم‏ها، پیشنهادهایی به شرکت‏های نفتی غربی ارائه داده است. اما برخی کارشناسان نفتی بعید می‏دانند که دولت اوباما بتواند در برابر انتقادهای کنگره و اسرائیل ایستادگی کند.

هلیما کرفت، کارشناس مسائل نفت در بانک بین‏المللی سرمایه گذاری بارکلیز کپیتال، می‏گوید: خوشبینی شتابزده ای در بازار نفت نسبت به یک گشایش نهایی در مسئله به وجود آمده است. اما هیچ کس حاضر نیست هم‏اکنون قبول کند که چالش‏های بالقوه‏ای نیز در این مسیر وجود دارد.

کرفت می‏افزاید: تنها گام‏های کوچکی برداشته شده است. گام‏هایی کوچک اما بااهمیت؛  اما اینکه در نهایت آیا کنگره به ایران این اجازه را می‏دهد تا از این قابلیت‏ها استفاده کند یا خیر، مسأله‏ای است که زمان آن را روشن خواهد کرد.