تازه های سایت
پربحث ترین اخبار
پربازدید ترین اخبار
کد خبر: ۱۷۷۵۷
تعداد بازدید: ۳۸۱
تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۳۹۲ - ۰۸:۰۰

رمزگشایی از دست‌های پنهان در خرید «دکل» از چین

آذر جزایری*:

بررسی‏ها نشان می‏دهد تاکنون در ایران حدود ۷۰درصد بخش‏های دکل حفاری طراحی شده و حدود ۴۷درصد آن حداقل یک بار ساخته شده است. در حال حاضر، شرکت‏های توانمندی در ایران حضور دارند که در این بخش فعالند اما همچنان برخی از مسوولان نفتی با تاکید بر عدم توانمندی داخلی سعی بر خرید دکل از چین دارند، اگرچه برخی از کارشناسان معتقدند خرید دکل از چین در راستای توافقات یکی از مقامات ارشد وزارت نفت در دولت احمدی‏نژاد با مسؤولان بالارتبه نفتی چین صورت گرفته بود و حتی در اواخر دولت احمدی‏نژاد کار به جایی رسیده بود که یکی از مدیران باسابقه نفتی به دلیل عدم خرید دکل مورد نیاز شرکت خود از چین از سمت خود برکنار شده است.

با این حال، در حال حاضر با وجود تلاش برخی مبنی بر عدم توانمندی داخلی در این بخش به نظر می‏رسد این توانمندی وجود دارد و تنها باید به سازندگان داخلی توجه بیشتری کرد تا شاید بتوانیم روزی به رقیب دکل‏های آمریکایی در دنیا بدل شویم. گویی انگار دست‏های پنهانی از بازار دلالی این صنعت آنچنان منتفع شده اند که عزمی برای ساخت دکل در ایران وجود ندارد. بنابراین مسوولان وزارت نفت باید بررسی این صنعت و تلاش در جهت حمایت از سازندگان آن را در برنامه‏های اولویت دار خود جای دهند.

بر اساس این گزارش، دکل حفاری مجموع پیچیده ای از تجهیزات مختلف است که به طور کلی به شش بخش تقسیم می‏شود:
۱- سازه فلزی (Substructure & Mast)
۲- مجموعه کشش و تعلیق (Hoisting system)
۳- مجموعه دوران و چرخش (Rotation system)
۴- مجموعه برق و کنترل
 (MCC & SCR system)
۵- مجموعه کنترل گل (Solid control system)
۶- مجموعه کنترل فوران (BOP system)

هر یک از مجموعه‏ها شامل قطعات و تجهیزات متنوعی است. اگر سهم این بخش‏ها، مساوی در نظر گرفته شود، هر بخش ۶۶/۱۶درصد را به خود اختصاص می‏دهد. این در حالی است که سازندگان و تولیدکنندگان داخل کشور بسیاری از این مجموعه‏ها را طراحی کرده و مواردی را که مورد تقاضای مصرف کننده بوده است، ساخته اند. بنابراین بر اساس آمارهای موجود، تاکنون در ایران حدود ۷۰درصد بخش‏های دکل حفاری طراحی شده و حدود ۴۷درصد آن حداقل یک بار ساخته شده است. این میزان طراحی درصد کمی نیست و به راحتی با مدیریت ساخت آن می‏توان ساخت داخل را کاملا بومی کرد؛ اما نکته مهم این است که ما به بومی‏سازی اعتقاد داشته باشیم و از برون سپاری منتفع نباشیم.

در حالی این امکان در کشور وجود دارد که توجه جدی به آن از سوی مسؤولان کشور نمی شود تا جایی که امروز سازندگان دکل در ایران با مشکلات زیادی دست به گریبانند تا جایی که برخی از ورشکستگی و گذر از بومی سازی این صنعت آمریکایی در کشور می‏گویند. در حال حاضر شرایط مناقصه برای تولیدکننده داخلی و خارجی متفاوت است؛ این تفاوت به گونه‏ای است که تولیدکننده داخلی همواره تمایلی برای شرکت در مناقصه نداشته باشد. اولین تمایز، نوع قرارداد است که برای داخلی، ریالی و برای خارجی ارزی محاسبه می‏شود. نرخ تبدیل ارز به ریال با حداقل قیمت لحاظ شده و هزینه ریالی آن فیکس می‏شود. این در شرکت‏های ملی حفاری که فاصله تصمیم گیری تا ابلاغ قرارداد‏ها خیلی طولانی است، مشمول چندین دوره تورم شده و عملا اگر تولیدکننده داخلی قیمت رقابتی اعلام کرده باشد متضرر و اگر طول زمان و تورم را لحاظ کرده باشد، کنار زده می‏شود. همچنین شرایط پرداخت‏ها برای تولیدکننده داخلی و خارجی متفاوت است. برای شرکت‏های خارجی، دقیق و معمولا به موقع انجام می‏شود درحالی که برای تولیدکننده داخلی با تاخیرهای بلندمدت انجام می‏شود. از طرفی تولیدکنندگان داخلی دارای بنیه مالی محدودی هستند.

از سوی دیگر، درخواست متقاضی از شرکت‏های داخلی بسیار فرا تر از شرکت‏های خارجی است. به عنوان مثال، ارایه نقشه‏های Basic در شرکت‏های خارجی حد کفایت است اما همین مورد برای شرکت‏های داخلی ارایه کلیه نقشه‏های اجرایی و ساخت و تایید آن توسط بازرس شخص ثالثی که عموما خارجی است حد کفایت به شمار می‏آید. این خواسته علاوه بر تحمیل هزینه‏های اضافی برای تولیدکننده داخلی بسیار سنگین است چراکه دانش فنی خود را که هزینه زیادی بابت دسترسی به آن متحمل شده است، در دسترس عموم قرار می‏دهد.

از سوی دیگر، برای یک شرکت خارجی ارایه گواهینامه و ضمانتنامه و دستورالعمل‏ها کافی است، درحالی که برای تولیدکننده داخلی علاوه بر موارد فوق، کلیه شرایط ساخت، اعم از گزارشات قبل از ساخت، حین ساخت، بعد از ساخت، کلیه تست‏های انجام شده اعم از محاسبات اولیه تا بارگیری‏ها که به صورت سیستمی مستند می‏شود، تحت نظارت بازرس شخص ثالث، باید در اختیار آن‏ها قرار گیرد.

ضمن آنکه در هیچ نقطه از دنیا مرسوم نیست که یک شرکت دکل ساز، تمام اجزای یک دکل را بسازد و هر ماشین سازنده خاص خود را دارد. شرکت‏های سازنده دکل در ایران نیز مستثنا از این موضوع نیستند اگر در قراردادهای خود مانند شرکت‏های خارجی در تامین ماشین آزاد باشند چراکه حدود ۳۰درصد تامین کالا از طریق تولیدکنندگان و سازندگان خارجی ضروری است چرا که مابقی در ایران قابل ساخت است.

متاسفانه مدیران تصمیم گیرنده به این نکته توجهی ندارند و به همین دلیل بی محابا از عدم توانایی ساخت در ایران گفته و واردات دکل را افتخار خود می‏دانند. غافل از اینکه مدیریت تامین دکل می‏تواند به گونه ای انجام گیرد تا هم پای واردات آن قطع شود هم تولیدکننده داخلی را فعال سازد. سازندگان ایرانی مدعی هستند که در حال حاضر توانایی طراحی هر نوع دکل جدید با تمام محاسبات استاتیکی و دینامیکی در کمتر از ۴۵روز در ایران وجود دارد؛ بنابراین شاید بد نباشد بدون توجه به برخی از دست‏های دلالی در این صنعت کمی فرصت به داخلی‏ها داد تا شاید بتوانیم خودکفایی در ساخت دکل‏های حفاری را جشن بگیریم و به محلی برای خرید دکل در منطقه بدل شویم.

*منبع: روزنامه شرق

نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۱
دریا دل
|
Russian Federation
|
۱۱:۴۹ - ۱۳۹۲/۰۹/۲۳
0
0
  وقتی این مطالب را هر ایرانی که به اندازه یک ارزن به مملکتش علاقه دارد میشنود ، دلش میخواهد فریاد بزند و سرش را به دیوار بکوبد. به یاد یک خاطره افتادم که یکی از بزرگان این مرز و بوم برایم تعریف میکرد. و آن اینکه وقتی یکی از ناوهای سفارش ایران در انگلیس ساخته شد دریا دار ابراهیم شاه حسینی را برای تحویل گیری فرا خواندند . اما ایشان به دلیل نقصی که در ناو بود ( لرزش) از تحویل گیری آن خودداری می کند. در شب آن روز پیشنهادهای هنگفتی به او میدهند قبول نمی کند آن را چند برابر می کنند باز هم قبول نمی کند فکر کردند تیمسارمی ترسد پول بگیرد به او پیشنهاد می کنند در تهران برایش خانه میخرند باز هم قبول نمی کند چون تیمسار اعتقادات مذهبی راسخی داشت. ضمن انکه نصیحت مادرش را در اولین روز پس از قبولی در دانشکده افسری هیچگاه فراموش نکرده بود. متاسفم که افرادی برای منافع شخصی حاضرند به صنعت گران این مرز و بوم پشت کنند. انشاا... پس از اینکه مسئولین رده بالای مملکت از این وضع آگاه شوند جلوی این عمل را بگیرند. پیشنهاد دارم در صورت حل و فصل موضوع آن دسته از متعلقات و تجهیزات که باید از خارج خریداری شود در قرارداد ، طوری لحاظ شود که هزینه آن به عهده کار فرما باشد تا کار فرما با تاخیرات تعمدی پروژه را به شکست مبدل نکنند. به امید روزی که دکل برای ممالک دیگر بسازیم. انشاا...
ارسال نظر