ازدحام کشتیها در بنادر جهان دلایل مختلفی دارد که باعث اختلال در زنجیره تامین جهانی شده و منافع همه ذینفعان را تحت تاثیر قرار میدهد. به طور کلی شش دلیل شرایط اضطرای، همهگیریها (بیماریها)، نبود زیرساخت بندری، تحولات آب و هوایی، مسائل کارگری و مراحل طولانی ترخیص کالا در ایجاد این شرایط تاثیرگذار است.
به گزارش مارین نیوز، ازدحام بیش از حد در بنادر جهان مشکلات بسیاری را برای ذینفعان از جمله فرستنده، حامل، گیرنده و همچنین مدیریت بندر ایجاد میکند. با اختلال در زمانبندی تحویل کالاها، زنجیره عرضه جهانی تحت تأثیر قرار میگیرد. همچنین ازدحام بندر باعث میشود تا کانتینرها زمان بیشتری را برای پهلوگیری صرف کنند. در سالهای اخیر، همهگیری کرونا باعث کاهش شدید و در برخی موارد، تعطیلی کامل عملیات بسیاری از بنادر و مراکز تجاری شد. سپس با از سرگیری فعالیت بنادر، شرایط به حالت عادی بازگشت و به نوعی با حجم بار اضافی و در نتیجه ازدحام بنادر روبهرو شدند. در این میان، محدودیتهای زیرساختی، تجهیزات و نیروی کار نیز باعث کاهش بیشتر فعالیت بنادر شد.
دلایل افزایش ازدحام کشتیها در بنادر
شرایط اضطرای: در این مورد عوامل اجتنابناپذیری باعث ازدحام در بندر میشوند. این اصطلاح فرانسوی (فورس ماژور) به معنای «نیروی اجتنابناپذیر» برای پدیدههای طبیعی مانند زلزله، بیماریهای همهگیر، طوفان، موج دریا و غیره استفاده میشود. جالب اینکه درگیریهای انسانی مانند خشونتهای مسلحانه یا نا آرامیهای داخلی و همچنین اعتصابهای کارگری نیز ذیل این بند طبقهبندی میشوند.
همهگیریها: بیماریها و سایر حوادث مرتبط با سلامتی انسان میتوانند بر حضور کارکنان و کارگران در اجرای عملیات پایانههای بندری تأثیر بگذارند. همهگیری ویروس کرونا که در دسامبر ۲۰۱۹ آغاز شد، نمونه بارزی است که چگونه یک بیماری عملیات بندری را مختل میکند. وقتی نیروی کار کاهش مییابد، عملیات ساحلی به شدت تحت تأثیر قرار گرفته و حتی پس از بهبودی شرایط، احتمالا زمان زیادی طول بکشد تا هرج و مرج ایجاد شده کاملا برطرف شود.
تحولات آب و هوایی: طوفان و امواج دریا میتوانند مانع از پهلوگیری کشتیها در بنادر یا خروج ایمن از کانالها شوند. کشتیها باید منتظر مساعد شدن شرایط آب و هوایی باشند که باعث تشکیل صفهای طولانی کشتیها در پایانهها میشوند.
نبود زیرساخت بندری: همه بنادر جهان توسعه یافته و مجهز به تجهیزات حمل بار و کانتینری نیستند. همچنین برخی از آنها فضای ذخیره سازی لازم برای نگهداری محمولهها را ندارند و بدون در نظر گرفتن این عوامل میتواند باعث ازدحام جدی بندر شود.
مسائل کارگری: اعتراضات و اعتصابات کارگری نیز باعث کندی شدید عملیات یا حتی توقف کامل آن میشود. سال گذشته، اعتصاب کارگران بر فعالیت برخی از بنادر آلمان تأثیر گذاشت. همچنین، اتحادیههای کارگری در بنادر «لیورپول» و «فلیکس استو» در بریتانیا در اعتراض به مذاکرات مربوط به قراردادهای کاری دست به اعتصاب زدند. به همین ترتیب، کارگران بندر فنلاند در فوریه سال جاری دست به اعتصاب زدند که عملکرد تمام بنادر اصلی فنلاند برای حدود دو هفته را تحت تأثیر گذاشت.
مراحل طولانی و پیچیده ترخیص کالا از گمرک: برخی کشورها رویههای گمرکی پیچیدهای برای واردات و صادرات دارند. برخی از این تشریفات تنها با ورود کشتی قابل انجام است و فقدان دیجیتالیسازی و ارتباطات مؤثر میتواند به مشکلات بیفزاید و باعث تاخیر در ترخیص یا صادرات کالا در عملیات بندری شود.
ازدحام کشتیها میتواند بر بهرهوری پایانه بندری تأثیر گذاشته و در نتیجه زمان تردد در اسکله طولانیتر شود و بنابراین زمان انتظار طولانیتر برای پهلوگیری کشتیها لازم خواهد بود. مگر اینکه تلاشهای سریع و هماهنگ برای رفع ازدحام کشتیها انجام شود.