به گزارش مارین نیوز، مهمترین توافقنامه در این زمینه، امضای توافق امنیتی دریای خزر بود. در نظام‌نامه امنیتی دریای خزر، كشورهای حاشیه دریای خزر بر همكاری‌های ارگان‌های امنیتی و انتظامی برای مقابله با قاچاق مواد مخدر، جنایات سازمان یافته و مهاجرت‌های غیر قانونی تأكید كردند.
5 كشور ساحلی دریای خزر همچنین در زمینه‌های دیگری مانند انرژی، حمل و نقل دریایی و مبادلات فرهنگی نیز به توافقاتی دست یافتند.
در این نشست، همچنین توافق شد كه اجلاس بعدی 5 عضو كشورهای حاشیه دریای خزر در روسیه یا قزاقستان برگزار شود.
٦ پیشنهاد احمدی نژاد
دكتر محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهوری ایران، در سومین نشست كشورهای ساحلی دریای خزر 6 پیشنهاد ایران را بدین شرح اعلام كرد:
1 ـ از آن‌جا كه فرهنگ و ارزش‌های انسانی مهمترین عنصر صیانت از استقلال و شرافت ملت‌های ما در برابر هجوم سیاسی و فرهنگی توسعه‌طلبانه است و حفظ و گسترش این فرهنگ مستلزم توجه و اتكاء به آن و پاسداری از حریم آن است، توسعه همكاری‌های فرهنگی همه‌جانبه در دستور كار قرار گیرد.
2 ـ گفت‌وگوها و مشورت‌های هدفمند در جهت اصلاح وضعیت موجود جهان و بررسی ابعاد انسانی نظم جدید و چگونگی مشاركت همه كشورها در این امر مهم برنامه‌ریزی شود.
3 ـ ایجاد شركت‌های مشترك كشتی‌رانی، ارایه تسهیلات و مشوقات گمركی، افزایش مبادلات بازرگانی، اتصال شبكه‌های انتقال حامل‌های انرژی و همچنین توسعه مناسبات مردمی در زمینه‌های گردشگری، فرهنگی و ورزشی در دستور قرار گیرد.
4 ـ تدوین كامل رژیم حقوقی دریای خزر با ادامه نشست‌های پنج‌جانبه كه تضمین قوی‌تری برای دستیابی به یك توافق عادلانه و پایدار است، در سال آینده نهایی شود.
5 ـ همكاری‌های اقتصادی كشورهای عضو با اتكاء به توانمندی‌ها و منابع و پول‌های ملی می‌تواند آسیب‌پذیری‌های ناشی از نظام‌های اقتصادی بین‌المللی را كاهش داده و فرصت‌های جدیدی را ایجاد كند.
6 ـ مبارزه هماهنگ با عوامل تهدیدكننده ثبات و امنیت در دریای خزر و ممانعت از ورود بازیگران خارجی از عناصر مهم حفظ امنیت و صلح در این دریا و در كشورهای ما خواهد بود.
به گفته احمدی نژاد، جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا در یك برنامه منظم در تمام این بخش‌ها همكاری كند.
نشست خبری رییسان‌جمهور 5 كشور ساحلی دریای خزر
رییسان‌جمهور 5 كشور حاشیه دریای خزر عصر پنج‌شنبه پس از پایان اجلاس سوم در یك كنفرانس خبری به سوالات خبرنگاران پاسخ گفتند.
احمدی نژاد در این كنفرانس خبری گفت: دریای خزر سه ویژگی ممتاز دارد. ویژگی اول آن فرهنگ است و ارزش‌های فرهنگی‌ای كه در این منطقه به صورت ویژه و برجسته وجود دارد. اخلاق انسانی در این منطقه و میان مردمان ساكن در آن موج می‌زند. ویژگی دوم ثروت‌های عظیم در این منطقه است و ویژگی سوم جغرافیایی است كه این منطقه دارد كه اهرم تعادل در مناسبات جهانی بین شرق و غرب است.
احمدی‌نژاد گفت: روند همكاری‌ها از اجلاس اول كه در عشق‌آباد برگزار شد، بسیار سازنده بوده است. در اجلاس تهران این همكاری‌ها تقویت شد و در اجلاس باكو بنای عظیم همكاری و دوستی و همگرایی در منطقه پایه‌گذاری شده است. فضا برای تكمیل رژیم حقوقی دریای خزر باز شده است و نشست ما در اجلاس رم موفق بود. سازماندهی بسیار خوب بود و نگاه سازنده و اراده مثبت توسط اعضا در بحث‌ها وجود داشت.
در ابتدای این كنفرانس مطبوعاتی الهام علی‌اف، رییس‌جمهور آذربایجان، با تشكر از شركت سران كشورهای حاشیه خزر در این اجلاس گفت: در این اجلاس برای اولین‌بار درباره‌ی استفاده از منابع زنده دریای خزر و حفاظت محیط زیست آن توافق شد و امیدواریم در اجلاس بعد سایر مسائل نیز حل و فصل شود. ما كشورهای حاشیه خزر مشتركات زیادی در زمینه اقتصادی و سایر زمینه‌ها داریم و در زمینه حمل و نقل و حامل‌های انرژی توافق شد كه با هم همكاری‌های بیش‌تری داشته باشیم و روابط خود را توسعه دهیم. همچنین سند همكاری‌های امنیتی در دریای خزر به توافق رسید.
رییس‌جمهور آذربایجان گفت: توافق‌های امروز موید حسن هم‌جواری ماست و امیدوارم روابط بین ما هرچه بیش‌تر تعمیق شود و بتوانیم رژیم حقوقی دریای خزر را تعیین كنیم و در اجلاس آینده تمام مسائل باقی مانده به توافق برسند.
او خاطرنشان كرد: در این اجلاس همچنین درباره‌ی برخی مسائلی كه پیش‌تر مطرح نشده بود نیز توافقاتی صورت گرفت كه از جمله آن‌ها امنیت دریای خزر و نیز امنیت محیط زیست آن بود كه بسیار مهم است. من این‌جا به رسانه‌ها اعلام می‌كنم كه توافق شده است كه تا پنج سال آینده ماهیان خاویاری در دریای خزر صید نشوند و البته راهكارهای اجرای این ممنوعیت ظرف سه ماه آینده توسط كارشناسان مشخص می‌شود.
علی‌اف گفت: درباره‌ی عرض جغرافیایی هم مقرر شد كه كارشناسان این موضوع را مورد بررسی قرار دهند و در اجلاس بعد مطرح شود.
نورسلطان نظربایف، رییس‌جمهور قزاقستان، نیز در این اجلاس گفت: مهمترین مساله ما تعیین رژیم حقوقی دریای خزر است و البته بحث صیادی و ماهی‌گیری را مورد بررسی قرار دادیم. در این اجلاس در زمینه همكاری‌ها در همه جهات بحث و تبادل نظر شد. در زمینه قاچاق اسلحه و سایر موارد قاچاق نیز مباحثی مطرح شد. در زمینه عرض جغرافیایی هم مشخص شد كه كارشناسان بین 8 مایل تا 25 مایل را بررسی كنند و به ما ارائه دهند.
نظربایف نیز بر ممنوعیت صید ماهیان خاویاری تاكید كرد و گفت: البته روش اجرای این ممنوعیت باید توسط كارشناسان بررسی شود.
رییس‌جمهور روسیه نیز گفت: ما علاقه‌مند هستیم كه دریای خزر، دریای صلح و دوستی باشد. در اجلاس سوم فضا بسیار دوستانه بود و همه مسائل مورد بررسی قرار گرفت و ما به سمت تعیین رژیم حوزه دریای خزر نزدیك‌تر شدیم و امیدوارم در آینده به این مهم دست یابیم. همین طور ما باید هرچه زودتر مرزهای حاكمیت كشورمان را تعیین كنیم.
مدودف گفت: پیشنهاد كرده‌ایم كه سازمان همكاری‌های خزر ایجاد شود. البته موضوعات دیگری نیز برای بررسی وجود دارد. در اجلاس سوم موفقیت‌های خوبی به دست آمده است. من پیشنهاد می‌كنم كه كارشناسان كشورهای عضو بیش‌تر با هم همكاری كنند تا حداقل سالی 5 بار با هم ملاقات كنند.
قربانقلی بردی محمداف، رییس‌جمهور تركمنستان، نیز در این كنفرانس مطبوعاتی گفت: دریای خزر یك اكوسیستم است و ما باید مسائل آن را كاملا حل كنیم. این دریا جانوران فراوانی دارد و باید مورد حفاظت قرار گیرد. از نظر اقتصادی نیز كشورهای حاشیه این دریا پتانسیل‌های فراوانی برای فعالیت دارند. موضع ما این است كه همه كشورهای حاشیه دریای خزر بر اساس حسن هم‌جواری با هم همكاری كنند.
بر اساس برنامه پیش‌بینی شده رییس‌جمهوری امشب با بدرقه رسمی مقامات آذربایجانی باكو را به مقصد تهران ترك خواهد كرد.
