
مارین نیوز – گروه ژئوپلیتیک و امنیت دریا - در پی بروز تهدیدات ترکیبی اخیر، بهویژه در سناریوهای محتمل مرتبط با بسته شدن تنگه هرمز، لزوم بازنگری در نقش دریا در معادلات امنیت ملی و بازدارندگی بیش از پیش احساس میشود. هرچند بروز درگیری دریایی همچنان سناریویی کماحتمال است، اما با توجه به تحولات ژئوپلیتیک، این نوع جنگ باید بهعنوان یک ضرورت راهبردی در سناریوهای بحرانی منطقهای و بینالمللی مدنظر قرار گیرد.
در همین راستا، گزارش جامع دکتر مهدی عجمی، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شاهرود با عنوان «تحلیل راهبردی نقش، ظرفیتها و چالشهای جمهوری اسلامی ایران در جنگ دریایی آینده»، بدون تحلیل و داوری محتوای آن، جهت بهرهبرداری مخاطبان منتشر میشود.
گزیدهای از محورها و یافتههای گزارش:
مرور تجارب تاریخی
نمونههایی از تأثیر تعیینکننده نیروی دریایی در جنگها: جنگ جهانی دوم، فالکلند، جنگ نفتکشها و طوفان صحرا.
ظرفیتهای نظامی ایران:
موشکهای ضدکشتی و بالستیک دریایی: خانواده نور، قادر، نصر، ابومهدی و خلیجفارس بهعنوان ابزارهای بازدارندگی مؤثر در عمق خلیج فارس عمل میکنند.
پهپادهای دریایی و سکوی پرتاب شناور: پهپادهای شناسایی، هدفگذاری و انتحاری با پوشش گسترده اطلاعاتی-عملیاتی.
شناورهای رزمی سپاه و ارتش: از جمله ناوشکنهای کلاس موج و شناورهای سریعالسیر مجهز به موشک.
زیرسطحیها و مینریزی: از اژدرهای غدیر و فاتح تا مینهای مدرن و چسبان، بهعنوان ابزار فرسایشی پنهان.
جنگ الکترونیک و سایبری: سرمایهگذاری در اختلال سیستمهای دشمن، فریب راداری و اخلال در GPS دشمن.
مقایسه تطبیقی با رقبا:
آمریکا: دارای قدرت بلامنازع دریایی جهانی، اما آسیبپذیر در فضای بسته خلیج فارس در برابر تهدیدات نامتقارن.
اسرائیل: برخوردار از فناوری بالا، اما با حضور محدود در منطقه و آسیبپذیر در دریای سرخ.
کشورهای عربی منطقه: وابسته به حمایت دریایی آمریکا و فاقد توانمندی مستقل مقابله با تاکتیکهای نامتقارن ایران.
سناریوهای ممکن جنگ دریایی:
احتمال بروز نبرد پهپادی پیش از درگیری تمامعیار.
بهرهگیری ایران از استراتژی «هزار زخم» بهجای درگیری مستقیم.
نقش بازدارندگی تنگه هرمز و عملیات مینگذاری گسترده.
حملات ترکیبی با قایقهای تندرو، موشکهای ضدکشتی و اختلالات الکترونیکی برای فلجسازی دشمن.
این گزارش تأکید میکند که نبرد احتمالی دریایی ایران باید همزمان متکی بر حملات سریع نامتقارن و مدیریت پایان منازعه باشد؛ در غیر این صورت، ورود به یک جنگ فرسایشی میتواند به زیان ایران تمام شود.